Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Hidrojen Teknolojileri Araştırma ve Uyulama Merkezi (HİTEM), Türkiye'nin enerjide dışa bağımlılığını azaltacak ve dünya bilimine ışık tutacak "Güneş enerjisinden hidrojen sentezi için fotokatalitik yolla suyun ayrıştırılması" projesi başlattı. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Hidrojen Teknolojileri Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Nuri Özek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, alternatif alanlarda enerji üretimi çalışmaları yaptıklarını ve en uygun konunun hidrojen olduğunu belirlediklerini kaydetti.
Suyun hidrojen ve oksijen bileşeninden oluştuğunu hatırlatan Özek, güneş ışınlarının yardımıyla suyun içindeki hidrojen ve oksijeni ayrıştırarak, her iki farklı depolama yapacaklarını ve hidrojenden enerji üretimini sağlamaya çalışacaklarını bildirdi. Sudan hidrojen üretimini, laboratuvar ortamında üretilecek fotokatalitik hücreler (reaksiyonu sağlayan levha) ile gerçekleştireceklerini vurgulayan Özek, şunları söyledi:
"Günümüzde güneş enerjisinden hidrojen üretmenin bir yolu, fotovoltaik güneş gözeleri artı suyun elektrolizi sistemidir. Çalışmalarına başlanacak bu proje ile bu iki sistemin yaptığı işi tek başına yapacak, tarafımızdan üretilecek fotokatalitik hücreler suyun içerisine bırakılacak ve üzerine güneş enerjisi geldiği sürece hidrojen üretilecek. Üretilen hidrojen, istenirse daha sonra kullanılmak üzere özel tanklarda saklanabilir ve ihtiyaç olduğunda yakıt hücresi sisteminde depolanan hidrojen kullanılabilir." Sonuçta ortaya yeniden su ve elektriğin çıktığını belirten Özek, güneş içindeki hidrojen ile sudaki hidrojenin yer değiştiğini, su konusunda herhangi bir değişiklik olmayacağını savundu. Projede çevreye de zarar verilmediğini vurgulayan Özek, "Sürdürülebilir çevre dostu, girdi olarak su artı güneş ve çıktı ürünü olarak da su artı elektriğin olduğu güneş enerjisi olan hidrojen teknolojisini ülkemizde oluşturmayı hedefliyoruz" dedi.
Sözkonusu çalışmanın Türkiye'de ilk olacağını belirten Nuri Özek, bugüne kadar çeşitli üniversitelerde teorik çalışmaların yürütüldüğünü ancak bilimsel anlamda herhangi bir deney çalışmasının yapılmadığını kaydetti. Çeşitli ülkelerinde sudaki hidrojenin ayrıştırılması konusunun değişik yöntemlerle uygulandığını ancak SDÜ olarak verimi yüksek bir hidrojen elde etmek için farklı bir metot uyguladıklarını dile getiren Özek, "Buradan çıkacak sonuç dünya bilimine de ışık tutacak" diye konuştu.
Projeye destek
Ülke genelinde alternatif enerji kaynaklarının arayışları konusunda bir çalışmanın yer aldığını ve bu doğrultuda da bir yarışma düzenlendiğini anlatan Özek, SDÜ HİTEM olarak hazırladıkları proje ile yarışmada yer aldıklarını ve desteklenebilir proje olarak değerlendirildiklerini söyledi. Projenin bir milyon dolar bütçeli olduğunu vurgulayan Özek, sözlerine şöyle devam etti:
"Birleşmiş Milletler Sanayi ve Kalkınma Örgütü (UNIDO) Uluslararası Hidrojen Enerji Teknolojileri Merkezi (ICHET) tarafından 2009 yılında ulusal ölçekte yarışmaya açılan bir milyon dolar bütçeli 'Suyun Fotoelektrokimyasal veya Fotokatalitiksel yolla ayrıştırarak hidrojen üretimi' proje çağrısına HİTEM'in başkanlığında Selçuk Üniversitesi ve Mersin Üniversitesinden oluşan konsorsiyumla hazırlanan projeyle başvurduk. Uluslararası bilim adamlarınca değerlendirilen projeler için HİTEM'in başkanlığını yaptığı proje ile İstanbul Üniversitesinin başkanlığını yaptığı Yıldız Teknik Üniversitesi ve Şişe Cam'ın içinde bulunduğu konsorsiyumun hazırladığı proje desteklenebilir olarak değerlendirildi."
Çalışmaların hızlı şekilde ilerlemesi, ülke lehine daha iyi sonuçların alınması ve daha çok bilim adamının proje kapsamında çalışabilmesi için bu iki projenin birleştirilerek hayata geçirilmesinin kararlaştırıldığını ifade eden Prof. Dr. Özek, birleştirilmiş ve UNIDO-ICHET tarafından kabul edilen "Güneş enerjisinden hidrojen sentezi için fotokatalitik yolla suyun ayrıştırılması" projesinin iki yıllık çalışma olacağını belirtti. Özek, deneysel çalışmalarda arzu edilen başarılara ulaşıldığında ek projeler ile çalışmanın endüstriyel boyuta ulaşana kadar destekleneceğini bildirdi. -"ÜLKE İÇİN ÖNEMLİ PROJE"- Projenin önemsendiğini ifade eden Özek, Türkiye'nin enerjide yüzde 85'inin dışa bağımlı olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:
"Hidrojeni kullanma verimliliğini yüzde 15'lere çıkararak enerjinin her alanında kullanılmasını ve ülkenin dışa bağımlılığının önüne geçilmesini sağlayacağız. Hidrojen elektriğe dönüşecek, sıvı hali petrol şeklinde kullanılabilecek, depolandığında doğal gaz gibi de kullanılacak. Hidrojen her alanda bir enerji kaynağı olacak. Bu da Türkiye bugün enerji için harcadığı maliyetin üçte ikisini tasarruf etmesini sağlamış olacak. Ülke geleceği açısından önemli bir proje."