|
ABD'deki emlak piyasası
hâlâ krizde olabilir ama piyasanın lüks kısmı dikkat çekici bir yükselişin
keyfini çıkarıyor. Bu yükseliş, aralarında Brezilya,
Çin ve Hindistan gibi gelişmekte olan
ülkelerin de olduğu, dünyanın dört bir tarafından akan parayla besleniyor. Ancak
gelişmekte olan ülkelerin zenginleri arasında hiçbiri Ruslar
kadar bonkör değil. Emlakçılar ve avukatlar için geçen ay New
York'ta düzenlenen seminerde bir grup uzman, Ruslara yapılan en büyük
satışlardan bazılarını inceledi. Bunlar arasında, potaslı gübreden milyarlarca
dolar kazanan Dimitri Rybolovlev ile bağlantılı vakıfların
Florida ve New York'taki mülkler için
harcadığı 188 milyon dolar, besteci Igor Krutoy'un
Plaza Hotel'deki bir daireye ödediği 48 milyon dolar ve eski
Maliye Bakanı Andrei Vavilov'un Time Warner
Merkezi'ndeki bir çatı katı için verdiği 37 milyon dolar vardı.
Avukatlarla aracıların hesaplamalarına göre son dört yılda, Ruslar ve diğer
eski Sovyetler Birliği vatandaşları ABD'de konut tipi emlak alımı için 1 milyar
dolar değerinde anlaşmalar imzaladı. Geçen yıl Rusya'dan 84 milyar dolarlık
paranın çıktığı ve Rus hükümetinin tahminine göre bu sermaye kaçışının yüzde 5
kadarının ABD'deki mülklere yatırıldığı düşünülürse, harcama çı lgınl ığı daha
yeni hızlanıyor olabilir. Forbes dergisine göre Rusya ve Ukrayna'daki
milyarderlerin sayısı 2009'dan beri üç kattan fazla artarak 104'e çıktı.
Emlak seminerinin düzenlenmesine yardım eden Rheem Bell &
Mermelstein bürosundan avukat Edward A. Mermelstein,
"Pazarın lüks kısmının şu anda bu alıcılar tarafından kontrol edildiği gerçeğini
herkesin bilmesi, bu ilgiyi kesinlikle artırıyor" diyor.
Rusya'daki kamu sektörü özelleştirilmeleri ile petrol ve diğer emtiaların
yüksek fiyatları sayesinde cepleri parayla dolan milyarder alıcılar, paralarının
çoğunu Vladimir V. Putin hükümetinin ulaşamayacağı yerlere götürmeye hevesli.
Şubat'ta, "Rusya bu döneme son vermeli" diyerek hayal kırıklığını belli eden
Putin, 1990'lardaki özelleştirmeleri "adaletsiz" olarak niteledi. Birçok zengin
Rus, Putin'in geçen ay yeniden başkan seçilmesi öncesinde bile ailelerini New
York'a taşımak için adımlar atıyordu. Bu zenginler bazı durumlarda, devletçe
onaylanan yatırımlar yapma karşılığında aldıkları EB-5 vizelerinden yararlandı.
New York'taki bir emlak şirketinde aracılık yapan Rusya doğumlu Victoria
Shtainer, "Bence Putin onları ölesiye korkutuyor. İşler yolunda
olsaydı, bu kadar çok insan buraya gelip böyle hızlı biçimde mülk almazdı"
diyor.
Birçok Rus'un, dikkat çekici rakamlar ödeyerek adlarını duyurmak istediği
anlaşılıyor. Bu zenginler yüksek fiyatlı çoğu kez Jacques
Grange gibi marka haline gelmiş iç mimarların yürüttüğü tadilat
projelerine onlarca milyon dolar harcıyor. Ayrıca nadir sanat eserlerini
topluyor ve eşi benzeri olmayan yatlar ısmarlıyor. Tahminen 9 milyar dolarlık
serveti olan Rybolovlev, en büyük satışlardan ikisinde yer
aldı. Onunla bağlantılı bir vakıf 2008'de, 6 bin 400 metrekarelik bir evi
Donald Trump'tan 100 milyon dolara aldı. Bu, o zamana kadarki
en yüksek rakamdı. 22 yaşındaki büyük kızı Ekaterina Rybolovleva
ile bağlantılı bir vakıf Şubat'ta, Central Park Batı 15 adresindeki
dört odalı bir çatı katını, Citigroup eski başkanı Sanford I.
Weill'den 88 milyon dolara aldı. Bu, New York'taki bir daire için
şimdiye kadar ödenen en büyük meblağ.
Bu satış Manhattan'daki aracıların hayal gücünü harekete geçirdi ve emlak
geliştiricilerini, diğer lüks konutların fiyatlarını artırmak için
cesaretlendirdi. Extell Development Company son dört ayda, New
York'un en yüksek konut binası olacak 57'nci Cadde Batı 175'teki liste
fiyatlarını yüzde 5 ile 15 arasında artırdı. İki katlı bir çatı dairesinin
başlangıçtaki 98 milyon dolarlık satış fiyatı, şu anda 115 milyon dolara çıktı.
Extell'in Başkanı Gary Barnett, Rusların yeni binadan fiyatları
25-30 milyon dolar arasında olan iki daire almak için anlaşma imzaladığını
söyledi. Dediğine göre başka birkaç Rus alıcı da, "büyük fiyat indirimi"
alamayınca alışverişten vazgeçmiş.
Prudential Douglas Elliman şirketinde çalışan aracı
Jacky Teplitzky'ye göre, Ruslar genelde ne istediklerini
biliyor (nöbetçi kapıcı hizmetinin olduğu, Central Park manzaralı modern
binalar) ama en sonunda, çoğunlukla başlangıçtaki bütçelerinin iki katı para
harcıyor. Rus müşterileri arasında İngiliz manken Naomi Campbell ile çıkan
inşaat kralı Vladislav Doronin'in de bulunduğu Teplitzky, bazı
zengin Rusların şehirde Rolls Royce'larla dolaştığını ekliyor. Komşularının
dediğine göre Doronin, eski basketbol oyuncusu Shaquille O'Neal'den 2009'da 16
milyon dolara satın aldığı Miami Beach'teki evinin tadilatı i çin 20 milyon
dolardan fazla para harcadı. Teplitzky, "Onlarla beraberken, kendimi bir
filmdeymiş gibi hissediyorum. Bu tamamen farklı bir dünya" diyor. Aracılara göre
Ruslar emlak alırken, paralarını kazandıkları hızda harcıyor gibi görünüyor.
Devam eden boşanma davasında mahkemeye sunulan dosya, Rybolovlev'in
varlıklarının Londra ve Singapur bankaları dâhil olmak üzere dünyanın her yerine
dağıldığını gösteriyor. Doronin'in 500 milyon ile 1 milyar dolar arası değer
biçilen sanat koleksiyonunda Monet, van Gogh ve Picasso'ya ait, tümü Rusya
dışında olan tablolar var. Mülkleri arasında, modacı Pierre Cardin'den aldığı
Paris'teki bir ev dışında, Dubai ve Cenevre'de evlerle İsviçre Gstaad'da inşa
halindeki bir ev var. Doronin ve kızı, Monaco'daki büyük bir apartman dairesini
paylaşıyor. Kızı Ekaterina, kendisinin ve ileride çocuklarının yararlanması için
babası tarafından kurulan bir vakfı kullanarak, New York'taki daireyi peşin
aldı.
ALEXEI BARRIONUEVO
|
