Rekabetçi Bir Enerji Piyasası için Sektörün Serbestleşmesine Dönük Adımlar Atılmalı

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından hazırlanan 'World Energy Outlook' raporunun Türkiye tanıtımı Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) ve Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi (IICEC) işbirliğinde Sabancı Center'da yapıldı. Toplantının açılışında konuşan TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Memduh Boydak, enerji sektörünün son yıllarda büyük bir gelişim ve devinim sürecine girdiğini kaydetti. Bir yanda ekonomik anlamda kaydettikleri gelişmeler sonucunda bazı ülkelerin enerji talebinde ciddi bir artış yaşandığını anlatan Boydak, "Bu durum neticesinde enerjide batıdan doğuya doğru bir talep kayması gözleniyor. Diğer yanda ise yeni enerji kaynaklarında, örneğin kaya gazının ekonomik olarak çıkarılmaya başlanması gibi dikkat çekici gelişmeler kaydediliyor. İklim değişikliği başta olmak üzere çevresel kaygılar ise enerji bileşenlerinde önceliklerin gözden geçirilmesine neden oluyor. Nihayetinde tüm bu unsurlar enerji piyasalarında dengelerin ciddi ölçüde değişmesine yol açıyor" ifadelerini kullandı.

Büyümenin ve rekabet gücünün merkezinde sanayi olduğunu, Avrupa Birliğinin (AB) 2013 yılında yayınladığı rekabetçilik raporunda sanayi olmadan büyüme ve istihdam olamayacağının kaydedildiğine dikkati çeken Boydak, enerjinin tam da bu noktada stratejik konular listesinde en önlerde yerini aldığını, enerji sektörünün başta sanayi olmak üzere ekonominin itici gücü olan tüm sektörlerin ana girdisi olma niteliği taşıdığını anımsattı.

Boydak, Doğu Akdeniz'deki enerji kaynakları, İran ile nükleer enerji bağlamında varılan anlaşma, Irak petrol ve doğalgazının piyasaya arzında kaydedilen gelişmelerin son dönemde gündemin önemli unsurları olduğunun altını çizdi. Türkiye'nin bölgedeki enerji arz-talep denklemi açısından son derece hassas bir coğrafyada yer aldığını belirten Boydak, sözlerine şöyle devam etti:

"Siyasi sebepler dolayısıyla müzakerelerde arzu edilen gelişmeler henüz gerçekleşemese de AB enerji arz dengesi açısından Türkiye'nin taşıdığı önem, AB Enerji Komiseri Sayın Oettinger tarafından her fırsatta yineleniyor. Bugün gerçekleştirilen AB Liderler Zirvesi'ne sunulan toplantı belgelerinde de ülkemizin bölgedeki önemli rolünün yanı sıra başta AB enerji güvenliği olmak üzere stratejik konumu da vurgulanıyor. Kuşkusuz enerji sektörü ulusal kalkınma politikalarımız açısından da son derece hayati bir önemi haizdir. 2023 yılı hedeflerimize baktığımızda bunu açıklıkla görüyoruz. 2023 yılında; dünyanın 10. en büyük ekonomisi olmak, ihracatını 500 milyar dolara çıkarmak, 2 trilyon dolarlık bir GSYH'ya ulaşmak, orta ve yüksek teknolojili ürünlerde Avrasya'nın üretim üssü olmak istiyoruz.

Bu hedeflerin hepsi güçlü bir enerji sektörünü işaret etmektedir. Bu gereklilik, kendisini enerji talep trendinde de göstermektedir. OECD ülkeleri içerisinde geçtiğimiz iki yıllık süre zarfında enerji talep artışının en hızlı gerçekleştiği ülkeyiz. Birincil enerji tüketiminde ise dünyada 21. sıradayız. Bu göstergelerle öngördüğümüz hedeflere ulaşılabilmesi, sürdürülebilir bir enerji politikasının titizlikle uygulanmasına bağlıdır. Diğer bir ifadeyle enerji talebinin dengeli bir bileşim ve rekabetçi fiyatlar ile sağlanması, kaliteli enerjinin temin edilebilmesi ve enerjinin verimli kullanılabilmesi gerekmektedir".

"Doğalgazdaki dışa bağımlılık, fiyat değişimlerinden fazlasıyla etkilenmemize sebep"

Boydak, Türkiye'nin doğalgazdaki dışa bağımlılığının fiyat değişimlerinden fazlasıyla etkilenmesine sebep olduğunu söyledi. 2013 yılı 1. dönem fiyatları ile 2012 yılı aynı dönem fiyatları karşılaştırıldığında, 1 metreküp doğalgaz için sanayinin ödediği fiyatta yüzde 19,8'lik bir artış olduğunu anımsatan Boydak, "Aynı dönemde 1 kilovatsaat elektrik için de yüzde 16,4 oranında artış olduğu görülmektedir" dedi.