|
Finansal piyasalardaki nispi rahatlama havasının reel sektöre yansımaması
çelik talebini yeniden frenleyince Erdemir bir süredir beklenen ‘indirim'
adımını perşembe günü attı. Ton başına fiyatlar soğuk sacda 35, sıcak sacda 45
dolar düşürüldü.
Türkiye'nin en büyük demir çelik üreticisi Ereğli
Demir ve Çelik Fabrikaları (Erdemir) TAŞ bir süredir beklenen adımı perşembe
günü atarak ürünlerinde indirime gitti. Soğuk sacda 35 dolara kadar, sıcak sacda
ise 45 dolar indirim yapan kurumun bu kararı, arz artışına talep tarafından
yanıt gelmemesi nedeniyle aldığı belirtiliyor. Kararda uluslararası piyasalarda
benzer sıkıntılar yaşanması ve iç piyasadaki reel talebin vergi indirimleri
sonrası düşmesinin etkili olduğu düşünülüyor.
Siparişler
10 Aralık'ta sona erecek
Edinilen bilgiye göre 3 Aralık 2009 tarihinden geçerli olmak üzere ton başına
yapılan indirimde Erdemir teneke/krom kaplı mamul grubunda 20 ile 30 dolar arası
indirim yaptı. Bu ürün grubunda fiyatlar tonu 1200-1240 dolara çekildi. Kurum,
soğuk haddelenmiş mamul grubunda ise 15-35 dolar indirime giderek fiyatları
675-695 dolar seviyelerine düşürdü. Sıcak sacda ise indirim 45 dolara kadar
vardı. Ürünler bu grupta 545 dolar/tona kadar indirildi. İndirimler galvanizli
ürünlere de yansıtıldı. Bu ürün grubunda 30 dolar indirim yapılarak fiyatlar 800
dolara çekildi.
Öte yandan, fiyatlarında değişiklik yapan Erdemir, dönem siparişlerinde talep
teminat oranını yüzde 10'dan yüzde 20'ye yükseltirken hazır bildirimi yapılan
ürünlerinde ödeme sürelerini 7 günden 5 güne çekti. Erdemir ve İsdemir'de Ocak
2009 dönemi sipariş verme süresi ise 10 Aralık'ta sona
erecek.
Arz artışına engel olunamıyor
Yapılan indirimin temel nedeninin talebin, teknik olarak durdurulamayan arz
artışını karşılayamaması olduğu belirtiliyor. Çelik üretimi, kazanların
soğutulmasının aşırı maliyet artışı yaratması nedeniyle niteliği gereği
süreklilik arz etmek durumunda. Uluslararası çelik piyasasında da benzer
sıkıntılar yaşanması Erdemir'i talebi hareketlendirme amacıyla indirime
sürükleyen etkenlerden sayılıyor.
Demir Çelik Üreticileri Derneği'nden alınan bilgiye göre dünya toplam çelik
üretiminde artışa engel olunamıyor. Krizin başından bu yana arz makasını
daraltmaya çalışan çelik üreticileri ocak-ekim dönemlerinde üretimi kısmi olarak
düşürse de geçen yıla göre üretim halen yüksek oranda seyrediyor. Ekim ayında,
dünya ham çelik üretimi, geçen yılın aynı ayına kıyasla, yüzde 13,1 oranında
artışla, 99.2 milyon tondan 112.2 milyon ton seviyesine yükseldi. Bu dönemde Çin
aldığı tüm önlemlere rağmen üretim artışına engel olamadı. Ekim ayında,
üretimini yüzde 42,4 artışla 36.3 milyon tondan 51.7 milyon tona yükselten
Çin'in haricinde, diğer büyük üretici ülkeler arasında, Ukrayna'nın üretimini
yüzde 42,9, Türkiye'nin yüzde 25,5 ve Rusya'nın ise yüzde 24,2 oranında
artırması, Hindistan'ın üretimindeki artışın yüzde 1,1 seviyesinde kalması ve
diğer büyük üreticilerin tamamının üretimindeki gerileme eğiliminin devam etmesi
dikkat çekti.
Ocak-ekim döneminde ise Çin'deki yüzde 10,5 ve Hindistan'daki yüzde 1,9
oranındaki üretim artışları haricinde, en büyük 15 üretici ülkenin tamamında
üretimdeki düşüşün, azalarak da olsa devam ettiği gözlendi. Ocak-eylül
döneminde, dünyanın en büyük dokuzuncu üreticisi olan Türkiye, Brezilya'nın
üretimindeki hızlı iyileşmenin devam etmesi nedeniyle ocak-ekim döneminde onuncu
sıraya geriledi.
ÖTV indirimlerinin bitmesi de etkili
Çelik fiyatlarındaki düşüşün bir nedeni de reel sektördeki canlanmanın
yeniden yerini yatay seyre bırakması. Özellikle otomotiv ve beyaz eşya
sektörlerindeki gelişmelerden yoğun olarak etkilenen demir çelik talebi Özel
Tüketim Vergisi'nin (ÖTV) teşvik kapsamında indirilmesi ile bu sektörlerle
paralel nefes almıştı. Ancak ÖTV indiriminin 30 Eylül tarihinde son bulmasıyla
bu sektörlerdeki üretimin yeniden düşmesi demir çelik talebini de yeniden
daralttı. Tüm bu gelişmeler üzerine Erdemir'in fiyatlarını indirmek durumunda
kaldığı söylenirken konu ile ilgili yapılan bir diğer tespit ise finansal
piyasalarda yaşanan rahatlama havasının halen reel sektöre yüzünü göstermediği
yönünde.
İndirim sinyallerini Kasımda verdi
Bu haberler üzerine Erdemir de indirim yapacağı sinyallerini vermişti. Yaz
aylarında çok kısa süre içinde peş peşe zamlar yapan Erdemir, kasım ayı için
fiyatları liste baz fiyatlarını sabitlediğini açıklamış, kurumun bu duyurusunun
indirim işareti olduğu ifade edilmişti. Şirket bu siparişlere, teslimat
öncesinde gerçekleşebilecek fiyat değişikliklerini yansıtmayacağını da
açıklamıştı. Erdemir bu uygulamanın devreye girmeden teslimat tarihinden önce
alınan siparişlerde, fiyatlarda yapılan artışların yüzde 75'ini, indirimlerin
ise yüzde 100'ünü yansıtıyordu. Diğer bir deyişle alıcı ekim ayı üretimi için
eylül ayında açıklanan fiyattan sac siparişi vermiş ve fiyat teslimat tarihinden
önce değişmişse, alıcı zammın yüzde 75'ini ödüyor, indirim de fiyata aynen
yansıtılıyordu. Uzmanlar siparişlerde fiyatları sabitleme uygulamasının da bir
indirim işareti olabileceğine dikkat çekmişlerdi. Ancak en son 10 Eylül
tarihinde fiyat değişikliğine giden Erdemir 3 Aralık'a kadar fiyatlarında
herhangi bir değişiklik yapmadı.
|
