Para ve Rant Köprüsü

Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın “Güzergâh çalışmalarında nihayet karar noktasına geldik” dediği “3. boğaziçi köprüsü”nün yapılabilmesi için, yasalara göre öncelikle İstanbul Metropoliten Bölge Planı’nda gösterilmesi ve aynı planın Büyükşehir Belediye Meclisi’nden de onaylanması gerekiyor. Ne var ki R.T. Erdoğan’ın 1995’te belediye başkanıyken onayladığı 1/50 bin ölçekli plan da dahil olmak üzere, bugüne dek gerek hazırlanan, gerekse meclisten geçen hiçbir planda 3. köprü yer almıyor. Köprünün en uygun yeri olarak 1990’larda Karayolları’nca belirlenen “Beykoz-Yuşa Tepesi/Sarıyer-Garipçe sırtları” geçişinin kentin ormanlarını ve su havzalarını 15 yılda tamamen bitireceği, yine Erdoğan’ın belediye başkanlığı döneminde Büyükşehir’in kadrolu plancıları tarafından bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştı.

Erdoğan da bu sonucu gösteren “3. köprü senaryo paftası” önünde düzenlediği basın toplantısıyla, İstanbul’a büyük zarar vereceği ve trafiği de çözmeyeceği “kendi uzmanları”nca saptanan 3. köprüye “asla izin verilmeyeceğini” belirtmişti... Başbakan’ın ülkeyi yönetmeye başladıktan sonraki görüş değişikliğinin ise özellikle 2003’teki Malezya ziyaretinde, Malezyalı firmaların “yap-işlet-devret” modeli tekliflerinden sonra ortaya çıktığı biliniyor.

Çünkü 3. köprü için devlet bütçesinde de ödenek ayrılmadığından, yapılabilmesi için mutlaka bir yap-işlet-devret “müşterisi”nin olması gerekiyordu. Ancak müşteri çıksa bile şehircilik alanındaki yasal engeller aşılamadığından, Malezyalılara kesin söz verilememişti...

Nitekim bugün de Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın olumlu baktığı bilinmesine rağmen, Topbaş dönemindeki nâzım ve metropoliten planlara bile 3. köprü işlenemedi. 29 Mart 2009 yerel seçimlerinden önce İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nce uygun görülen planda 3. köprü bulunmazken bu planın başka nedenlerle mahkemece iptali üzerine hazırlanan yeni düzenlemede de 3. köprü yok...

Şehircilik ilkelerine tümüyle aykırı olduğundan ve İstanbul’un kuzeyinin korunmasını öngören planlama ilkeleri ile ulaşım master planıyla çeliştiği için metropoliten planda gösterilemeyen 3. köprünün, buna rağmen inşa edilebilmesi içinse tam “3 kanun”da değişiklik yapılması gerekiyor.