|
Üç kıtaya yayılan topraklarıyla 600 yıl boyunca hüküm süren Osmanlı
İmparatorluğunu yöneten 36 padişah döneminde bastırılan
sikkelerin envanteri çıkarılarak 9 ciltte toplanıyor.
Nilüfer Damalı Eğitim Vakfınca bu yıl içerisinde yayımlanan ilk
iki ciltte 10 padişahın bastırdığı sikkeler yer alırken, gelecek yıl geriye
kalan ciltlerin tamamlanması hedefleniyor.
Vakıf Başkanı Atom Damalı, AA muhabirine yaptığı
açıklamada, mühendisliği bitirmesine karşın koleksiyona ilgi duyduğunu, bu
şekilde zamanla tarih bilincinin geliştiğini belirtti. Yaklaşık 40 yıldır sikke
topladığını, 7-8 yıldır da Osmanlı sikkeleri üzerine çalışmaya başladığını dile
getiren Damalı, sikkelerin günümüze kadar gelen en önemli tarihsel belgeler
olduğunu ve sikkeleri ''tarih laboratuvarı'' olarak tanımladığını ifade etti.
Sikkelerin dönemlerine ait çok önemli bilgiler verdiğini, bu nedenle dünyanın
birçok tarih bölümünde öğrencilerin araştırma yapabilecekleri sikke
koleksiyonlarının bulunduğunu kaydeden Damalı, Türkiye'de ise tarihçiler ile
para bilimi (nümizmatik) arasında çok yakın bir ilişkinin olmadığını söyledi.
Türkiye'deki tarih araştırmalarında nümizmatik bilimine yeterince önem
verilmediğini, üniversitelerde nümizmatik bölümünün bulunmadığını, bunun da gün
yüzüne çıkmayı ve tasnif edilmeyi bekleyen sikkelere ulaşmak isteyen tarihçiler,
nümizmatlar ve araştırmacılar için büyük zorluklara neden olduğunu ifade eden
Damalı, iktisadi ve sosyal gerçeklerin en somut delilleri olan sikkelerin
Osmanlı İmparatorluğu'ndaki rolünü anlatan ''Osmanlı Sikkeleri Tarihi'' kitabını
bir anlamda bu alandaki eksikliği belli ölçülerde kapatabilmek için
hazırladığını dile getirdi.
Dünyanın
sayılı müzeleri araştırıldı
Osmanlı
sikkeleriyle ilgili hazırladığı 9 ciltlik çalışmanın ilk iki cildini bu yıl
yayınladığını dile getiren Damalı, 3'ncü cildin ise 1-2 ay içinde
tamamlanacağını ifade etti. Damalı, ''Bugün dünyada erişebilecek tüm müze ve
özel koleksiyonlarda yer alan sikkeleri resimleyerek ve sınıflayarak bir Osmanlı
sikkeleri envanteri hazırlamaya koyulduk. Bu nedenle tüm Türkiye, Avrupa ve
Amerika'daki müzelerde çalışmalar yaptık. Şimdi de gözümüzü Kuzey Afrika ve
Ortadoğu'ya çevirdik. Bu ülkelerde hiç incelenmemiş Osmanlı sikkelerine erişmeye
çalışıyoruz'' diye konuştu. Tahminine göre bugüne kadar gelebilen 15 bin farklı
altın ve gümüş Osmanlı sikkesinin bulunduğunu söyleyen Damalı, hedeflerinin, bir
kısmının özel koleksiyonunda bulunduğu bu 15 bin sikkenin bilgisine kitaplarında
yer vermek olduğunu söyledi.
Sikkelerin sınıflandırmasında 4 kriter kullanıldığını, bunların, sikkenin
hangi padişah döneminde, hangi şehirde darp edildiği, tarihi ve sikkedeki
yazılar ile desenler olduğunu belirten Damalı, 9 cildin tamamında Osmangazi'den
Sultan Vahdeddin'e kadar 36 padişah dönemine ait tüm sikkelerin yer alacağını
anlattı. Kapsamı geniş olacak çalışma için dünyanın değişik bölgelerindeki
müzelerde bulunan sikkelerin de incelenmesi gerektiğini dile getiren Damalı,
kendisininde bu yolu takip ederek Amerika'da Amerikan Nümizmatik Vakfı (American
Numismatic Society), Smithsonian Enstitüsü (Smithsonian Institute), İngiltere'de
British Müzesi (British Museum), Ashmolean Müzesi, Fransa'da Bibliotheque
Nationale, Almanya'da Münih, Tübingen, Berlin ve Jena Sikke müzelerinde,
Yunanistan'da Atina Müzesi, Avusturya'da Viyana Müzesinde incelemelerde
bulunduğunu kaydetti. Damalı, Türkiye'de ise Arkeolojik Eserler Müzesi, Darphane
Müzesi, Yapı Kredi Bankası Müzesi'nden de yararlandığını dile getirerek,
bunların dışında özel koleksiyonlardan da faydalandığını söyledi.
|
