|
Türkiye’de Hazine’nin 3 milyon 214 bin 531 gayrimenkulü bulunuyor. Maliye Bakanlığı verilerine göre 181 milyar 176 milyon 943 bin 189 metrekarelik bir alan Hazine mülkiyetinde. Yani, Türkiye’nin yüzde 23’lük bölümü. Orman vasfını kaybetmiş yani 2B arazileri de bunların içinde. Yaklaşık 500 bin hektarlık bir alan bu. Yıllardır Türkiye gündeminde bu alanlar tartışılıyordu, son aylarda da daha da hızlandı tartışmalar. Meclis açıldığında 2B alanlarının satışı için gerekli yasal düzenleme hazır bile; Ekim’de çıkarılması düşünülüyor.
Sözünü ettiğimiz trilyonluk bir rant; İstanbul’un Beykoz, Şişli, Sarıyer, Sultanbeyli ve Çekmeköy; Muğla’nın Bodrum, Marmaris, Fethiye ve Dalaman; Mersin’in Anamur, Sakarya’nın Karasu ve Sapanca; İzmir’in Bornova, Menderes, Karaburun, Ödemiş, Buca ve Güzelbahçe ilçelerinin büyük bölümünün de 2B alanı olduğu düşünülürse söz konusu rantı anlamak daha kolaylaşır belki. TEMA Hukuk Danışmanı avukat Ömer Aykul, 2B konusunu Cumhuriyet Gazetesi'ne anlattı.
- 2B arazilerinin yüzde 3.9’u İstanbul’da bulunuyor ve İstanbul Türkiye’de şehir rantının en yoğun, en kızgın şekilde kendini gösterdiği şehir. Kentsel dönüşüm projeleriyle “biri”leri yerinden sürülüyor, rezidans, alışveriş merkezlerinde hayatını idame ettiren “yeni sahip”ler yerleşiyor şehre. Bu anlamıyla 2B’ler de yeni bir el değiştirmenin aracı olacak gibi gözüküyor. Siz nasıl değerlendiriyorsunuz bu durumu?
- İki tip 2B alanı var. Bunlardan birisi kentleşme, sanayileşme, tarım ve mera amaçlı ormandan işgal edilmiş alanlar. Bunun temeli işgal hukuku. İkinci bir 2B alanı ise tamamen gerçek mağdurlardan oluşuyor. Yani devletin tapusuna güvenmiş, temiz bir tapuya dayanan bir taşınmaz almış. Fakat bir süre sonra tapusuna 2B şerhi konmuş ve açtığı davayı da kaybedip, tazminat da alamadan İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi kapısında sürünenler. Bunun temeli de maalesef devlet adına yapılan gasp hukuku. Bu gürültünün gerekçesi birinci sıradaki işgalci ve “sözde” mağdurlar. Tabii ki konu rant. Toprak kente, sanayi alanına ve kıyılara yaklaştıkça değerleniyor. İşgalciler, bugün orada en az 3-5 kez el değiştirmiş taşınmazların üzerindeler ve buralara ciddi paralar ödemişler. Bunlardan ikinci kez bir bedel almak çok zor. Elbet bu ikinci bedeli ödeyemeyecek durumda olanlar hedef rantsal arazilerdeyseler, yerlerini kaybedecekler. Bunlar yerli ve yabancı sermayenin eline geçecek...
Anayasa’nın 169 ve 170. maddeleri “Orman ve Orman Köylüleri” Hukuku, Cumhuriyet öncesi ve sonrası hep ülkenin en önemli sorunlarından biri oldu. Demokratik yaşamın başlamasıyla da seçim vaadi olarak gündeme geldi ve her zaman orman varlığının aleyhine sonuç doğurdu. Son 5 yıllık siyasi yaşamda en çok gündeme gelen konu. Yeni bir anayasa taslağının konuşulduğu bu günlerde yine ormanlar ve yine rant ve yine siyasi istismar en yoğun şekli ile gündemde.
- En çok dikkatleri çeken 2B arazileri nereler?
- En çok dikkati İstanbul, Antalya, Muğla, Balıkesir, Adapazarı, Zonguldak ve Ankara çekiyor. Özellikle İstanbul tamamen bir rant alanı. Kıyı alanlarında ise bilebildiğim kadarıyla Antalya ve Muğla başı çekiyor. Diğer bölgelerde de çok değerli 2B alanları var.
|
