|
Cevap “Evet. Belki.” “Nükleer santral muhtemelen Ruslara ihale edilecek deyip
duruyorsun ama yanılıyorsun” dedi, bu konuları yakından izleyen bir kaynağım.
“Onlar da pes ederse şaşma.” “Bunu da nereden çıkarıyorsun?” diye sordum. İşte
anlattıkları.
Dünya nükleer bir rönesansın eşiğindedir. ABD Kongre Araştırma Servisi 2030’a
kadar 400 büyük nükleer reaktör yapılacağını tahmin ediyor. Değeri 2.000 milyar
dolar olan bu pazarın büyük bir bölümünü ABD, Fransa, Güney Kore, Japonya, Rusya
ve paylaşacak. Bu bağlamda Türkiye’nin ilk nükleer santralını yapmak Rusya için
önemlidir. Nitekim bu konuda Rus devlet şirketleri ile Enerji Bakanlığı arasında
müzakereler devam ediyor.
Ama Türkiye “Onu veremem, buna karışmam” stratejisi izlemeye devam etiği için
bu müzakerelerden de bir şey çıkmayabilir. Rusların muhtemelen 25 milyar
dolar tutacak olan paketinde 3-4 milyar dolar değerinde Siemens hizmet ve
teslimatı var. Ruslar kontrol ve kumanda sistemleri ile yakıt teknolojisini
Alman şirketinden alacak. Bunun için Alman devlet kredi garanti sisteminden
yararlanmaları gerek.
Hazine garantisi gerekli
Bunun için de TC Hazine garantisi gerek. Çünkü üretilecek elektriği satın
alacak olan TETAŞ’ın zamanında ödeme yapacağına hiç kimse güvenmiyor, Hazine
garantisi talep ediyor. Hazine ise garanti vermek istemiyor. “Nükleer gibi
netameli bir konuda ancak devlet bankaları öncülüğünde finansman bulunur ve
devlet bankaları da karşısında ciddi bir kamu görmek ister. Türkiye’nin ciddi
kamusu ne TETAŞ’tır ne de BOTAŞ, sadece Hazine’dir” diyor kaynağım.
Ruslar ellerinde doğalgaz vanası olduğu için, “Parayı vermezlerse kışın
ortasında gazı keserim” diye düşünüp bu engeli, belki, aşabilir. Ama bir de
“hukuki koruma” var. İdari mahkemeler yarın öbür gün milyarlarca dolar
harcandıktan sonra yürütmeyi durdurup, dur bakalım birkaç profesöre soralım
derse, zararı kim ödeyecek?
Nükleerde yürütmeyi durdurma iflasla eşdeğer
olabilir. Ruslar bu engelleri aşamazsa ne olacak?
Ya onlara rakip bir teklif
hazırlayan Koreliler. Onların şansı ne?
“Ben biliyorum ne olacağını” dedi
kaynağım, “Korelilere çok hızlı koş, koşarken ters takla at, aynı zamanda da 5
karpuz taşı diyecekler.”
YARIN: Biz yerimizde sayarken Kore nasıl nükleer santral ihraç eden bir
ülke oldu?
|
