|
SPAN lang=EN>
Mersin-Akkuyu’da kurulması planlanan Türkiye’nin ilk nükleer santral inşaatı
ve işletimi için açılan yarışma, hem küresel kriz hem de firmaların erteleme
talebinin reddedilmesi nedeniyle hayal kırıklığı ile sonuçlandı. Yarışmaya tek
teklifi Rus Atomstroyexport-İnter Rau ve Ciner Grubu’na ait Park Teknik Elektrik
ortaklığı verdi.
Nükleer santral yarışması, dün Enerji Bakanlığı’na bağlı
Türkiye Elektrik Ticaret A.Ş. (TETAŞ) tarafından gerçekleştirildi. Yarışmada
daha önce şartname alan 13 firmadan 6’sı zarf sundu. Bu firmalar
şöyle: Atomstroyexport (Rusya)-Inter Rao(Rusya)-Park Teknik (Türkiye), AECL
Atomic Energy Of Canada Limited (Kanada), Suez Tractebel (Fransa-Belçika), Unit
Investment N.V. (Hollanda), Hattat Holding-Hema (Türkiye), Ak Enerji
(Türkiye).
Tek teklif engel değil
6 firmadan sadece
Atomstroyexport grubu teklif verirken, diğer 5 firma teşekkür mektubu sundu ve
yarışmaya katılmadı.
TETAŞ Genel Müdürü Hacı Duran Gökkaya, tek teklif
sunulmasının rekabeti önlemediğini ve bu durumun komisyonun yarışmayı iptal
etmesi için bir gerekçe olmadığını söyledi. Kapalı teklifle yapılan yarışmada
Atomstroyexport grubunun yalnızca ilk zarfı açıldı.
Değerlendirme
süresi 15 gün
Gerekli dokümanların bulunduğu zarfın açılışı sırasında
basın mensuplarının yarışmanın gerçekleştirildiği salondan çıkarılması tepki
çekti. Gazetecilerin, “İhale şeffaf olmalı. Zarf neden basın önünde
açılmıyor” sözleri üzerine Gökkaya, “9 kişilik bir komisyon ve istekli firma
temsilcileri içeride. Komisyonun rahat çalışması için salonu terkediyoruz”
dedi.
Bundan sonraki süreçte, Atomstroyexport grubuna ait, Türkiye Atom
Enerjisi Kurumu (TAEK) ölçütlerine uygunluk belgelerini içeren ikinci zarf,
TETAŞ tarafından TAEK’e gönderilecek. TAEK, daha önceden belirlediği teknoloji
ölçütlerine göre 15 gün içinde firmanın teklifini değerlendirecek. TAEK’in
ikinci zarfta yapacağı değerlendirmenin ardından teklif uygun bulunursa üçüncü
zarf açılacak. Atomstroyexport grubunun fiyat teklifi Bakanlar Kurulu’nun
onayına sunulacak.
Kamu, santralı kuracak ve işletecek şirkete 15 yılı
aşmamak koşuluyla ürettiği elektriğe alım garantisi verecek.
Rus şirkete İran eleştirisi
- Teklif veren gruptaki Rus ortak
Atomstroyexport İran’da nükleer santral projesi yürütüyor. Şirket nükleer enerji
konusunda bilgi (know-how) sağlayarak İran’ın nükleer
programa katkıda bulunmakla eleştiriliyor.
- Şu anda 5 santral ünitesi
yapmakta olan Atomstroyexport’un, nükleer santral yapımında pazar payı yüzde 20.
Aldığı siparişlerin toplam tutarı 4.5 milyar dolar.
- 10 yıl önce iki Rus
kamu şirketinin birleşmesiyle kurulan şirket Sovyet dönemindeki nükleer enerji
birikimini devralmış. Yurtdışında 30 nükleer santral kuran şirket Almanya,
Slovakya, Çek Cumhuriyeti ve Macaristan’da büyük projeler
gerçekleştirmiş.
‘Takvim kaliteli teklife yetmedi’
Nükleer santral işiyle ilgilendiği
halde ihaleye teklif vermeyen Sabancı Holding, bunun nedenlerini şöyle
açıkladı:
“Bu karar, son derece hassas ve detaylı çalışma
gerektiren, ülkemiz açısından güvenlik ve risk konularının en üst düzeyde önem
taşıdığı nükleer santral ihale süreci için verilen takvimin Sabancı
Holding'in yüksek kalite standartlarına uygun bir
teklif oluşturulması için yeterli olmamasından kaynaklanmaktadır.” Açıklamada holdingin, Türkiye’nin
artan enerji talebinin karşılanması için nükleer enerjinin, yararlanılacak
kaynaklar arasında olması gerektiği yönündeki inancını sürdürdüğü ifade
edildi.
|
