Ankomak’ı aylardır iple çeken yerli firmalar 2010’dan
umutlu. 2007’de yılda 11 bin 500 adedin üzerinde satışı yapılan iş makinelerinin
bu yıl toplamda 4 bin 200’e kadar düştüğünü ve pazarın yüzde 52 oranında
daraldığını söyleyen Türkiye İş Makineleri Distribütörleri ve İmalatçıları
Birliği (İMDER) Başkanı Cüneyt Divriş krizin etkisinin
azalmasıyla bu yıl satışlarda kayda değer bir artış beklediklerini söyledi.
Divriş, bu noktada devletin de üzerine düşen görevi yaparak KDV oranlarını
yeniden aşağıya çekmesi gerektiğini belirterek bu sorunlar çözüldüğünde sektörün
yakın zamana kadar kendini toparlayacağını ve en geç 2014’e kadar ihracatta 3
milyardolarlık barajı aşacağını söyledi. Divriş sektörün, yatırım karnesini,
hedeflerini ve beklentilerini şu şekilde değerlendirdi:
Yüzde 35 büyüme bekliyoruz
Ekonomik krizin etkilerini ilk olarak 2008 başında hissettik ve 2009 yılında
olumsuz veriler almaya devam ettik. Tüm yılı değerlendirdiğimizde yüzde 51.8
daralma yaşadık. Bu oran bir sektör için oldukça büyük bir oran. Ancak 2009
yılının son aylarına baktığımızda umut veren bir iyileşme oldu. Aralık ayında
yüzde 36’lık bir düzelme gözlendi. Hükümetin uyguladığı çeşitli politikalar ve
KDV indirimlerinin de buna katkısı oldu. 2010 yılı başından bu yana
beklemediğimiz ölçüde talep patlaması oldu, bu yıl da ümit verici gelişmelerin
sürmesini öngörüyoruz.
Özellikle Çin, Hindistan ve Türkiye’de büyük bir açılım bekliyoruz. Ancak biz
geleceğe dair umutluyuz. 2013 yılından önce sektörün toparlanmasını bekliyoruz.
İş makineleri sektöründe bu yıl yüzde 35 büyüme hedefliyoruz. 2009 yılı
itibarıyla global krizin derinleşmesi sonucu sektörümüzde önemli bir küçülme
gerçekleşmişti. 2008 yılına göre ortalama yüzde 50’lik bir daralma yaşayan
sektörümüzde yaklaşık 4 bin 200 adet iş makinesi satıldı.
Sektör, 2009 yılının Ekim ayı itibarıyla büyüme trendine girdi ve 2010
yılının ilk 4 ayında satışlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 102’lik ciddi
bir artış gösterdi. Bu veri, 2010 yılının sektörümüz açısından olumlu geçeceği
sinyallerini veriyor.
En büyük sorun kalifiye eleman
Pazarda toplam 600 firma faaliyet gösteriyor. Sektörün en önemli sorunu
kalifiye eleman açığı. Kaliteli operatör ve bakım elemanına büyük ihtiyacımız
var. Makinelerimizde yüksek teknoloji kullanımı her geçen gün artıyor. İleri
teknolojilere sahip bu makinelerin güvenilir ve eğitimli ellere teslim edilmesi
gerekiyor. Bu yüzden sektörde çalışanlarının iyi eğitim almış ve konularında
yetkin olmaları en büyük beklentimiz. Bu sebeple teknik ve endüstri meslek
liselerinde iş makineleri alanı açılması için çalışmalar yaptık. Bugün 38
endüstri meslek lisesinde iş makineleri dalı açılmış ve başarılı bir şekilde
öğrencilerimiz yetiştirilmeye başlanmıştır. Ayrıca üniversitelerimizde dersler
veriyor, seminerler düzenliyoruz. Sektörün ihtiyacı olan mühendis ve
yöneticilerin iş makineleri dalına yönelmelerini teşvik ediyoruz.
Eğitim açığının giderilmesi için eğitim komitemiz yaptığı başarılı
çalışmalara her geçen gün yenisini katmaya devam ediyor. Karayolları Trafik
Kanunu’nda iş makineleri tescili ile ilgili çalışma yürütüyoruz, ticaret ve
sanayi odalarındaki devir teslim işleminin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
(TOBB) ile birlikte noter aracılığı ile yapılmasından yanayız.
İkinci el makine ithalatına gerek yok
Şu an ülkemizde birçok iş makinesinin imalatı gerçekleştiriliyor. Yerli
imalatçıların korunması adına Türkiye’de imalatı yapılan ürünlerin ikinci el
ithalatına kesinlikle karşıyız. Şu an yasak olan bu durumun aynen devam etmesini
istiyoruz. Bunun yanında biz Avrupa Birliği makine yönetmeliklerini ülkemizde
günü gününe uygulamaktayız. Sanayi Bakanlığı da makinelerin bu yönetmeliklere
uygunluğunu ciddi bir şekilde kontrol ediyor.
Yönetmeliklere uygun olmayan makinelerle ilgili firmalara ciddi cezalar
geliyor. Bu nedenle Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile birlikte ortaklaşa piyasa
gözetimi ve denetimi alanında çalışıyoruz. Türkiye’de AB ve CECE standartlarının
tüm ürünlerde yaygınlaştırılması gerekiyor. Mevcut makine emniyeti yönetmeliği,
gaz emisyon yönetmeliği, elektromanyetik yönetmeliği ve diğer yönetmeliklere
uygun olmayan bu makinelere bakım ve işletim maliyeti olarak da ülke ekonomisine
fayda değil zarar getirmektedir.
KDV’nin hakkı yüzde 8
İş makinelerinde KDV oranının tüm yatırım ürünlerinde yüzde 8’e düşmesi
gerekiyor. Sektörün üzerinde büyük bir finans yükü bulunuyor. Bu yükün de kredi
imkânları ile artırılması gerekiyor. Eximbank kredilerinin bütün dünyadaki gibi
arttırılması ve faizin düşürülmesi şart. Fuar teşviklerinin artırılmasının
firmaların gelişimine büyük katkısı olacağı kanaatindeyiz.
|