Maden Şirketlerine ‘Özel’ Tasarı

Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi maden şirketlerine yeni olanaklar sağlıyor.

Salı günü görüşülecek olan 46 maddeden oluşan kanun teklifi, şirketlere yeni vergi muafiyeti, doğalgaz alt yapı giderlerinin belediyeler tarafından karşılanması, madencilik faaliyetlerinde ise ruhsatı dolan şirketlerin faaliyetlerine devam etmesine ve kamuya borcu olan firmalara kolaylık sağlayacak birçok değişiklik içeriyor.

BirGün’den Gökay Başcan’ın haberine göre; kanun teklifinin üçüncü maddesi ruhsat süreleri dolmuş, ruhsatları askıda olan şirketlere kolaylık sağlıyor. Büyük direnişlere sahne olan Kazdağları’nda 400 bin ağacı katleden Alamos Gold da bu maddeden faydalanabilecek. Ekim 2019’da ruhsat süresi dolmasına rağmen bölgeyi terk etmeyen şirket bu yasayla birlikte ruhsat yenilenene kadar faaliyetlerini sürdürebilecek.

Kanun taslağının 3. maddesinde konuya ilişkin şu ifadeler yer alıyor: “Ancak süresi içerisinde süre uzatım talebinde bulunulmuş olmak kaydı ile süre uzatım talebi değerlendirmesi tamamlanmayan ruhsat sahalarında on iki ayı geçmemek üzere Bakan onayı ile maden işletme faaliyetine izin verilebilir.”

Politikasızlığın göstergesi
Maden Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Yüksel, AKP döneminde maden kanunun 23 kez değiştiğini hatırlatarak, “Bu bir politikasızlığın göstergesidir. Günübirlik işlerle madenciliği yönetemezsiniz. Bu yeni kanunda bulunan dört maddeyle ilgili de bizden görüş istenmedi.” dedi.

Cezadan muaflar
Taslakta, maden faaliyetlerinin ruhsat alanının dışına çıkmasına ilişkin bir madde de yer aldığını belirten Yüksel şöyle konuştu: İşletme sınırlarını bazen kaza eseri aşabiliyor. Mesela heyelan oluyor geçiyor. Madenciye sınırı geçtin diye para ceza alıyor. Kazara olanlar var ama bunu bilerek yapanlar da var. Bunu kanuna koyup ceza yazmayalım demek kötü niyetli de kullanılabilir.”

Toplumdan gizleniyor
İktidarın süreci toplumdan gizlendiğini ve tartışmaya açmak istenmediğini belirten HDP Milletvekili Ali Kenanoğlu, “1 yıl önce yaptığımız kanunlara ilişkin yeniden değişiklikler yapıyoruz. Tartışılmadan sadece bu işlerle uğraşan şirketlerle yapılan tasarılar sürekli değişime ihtiyaç duyuyor.” dedi.

Alamos Gold’un bu kanunun geleceğinden haberi olduğunu öne süren Kenanoğlu, “Alamos Gold’un ruhsat süresi bitmiş olmasına rağmen alanı terk etmiyor. Çünkü böyle bir kanunun geleceğini biliyor.” dedi.

Torbada kamu zararı var
CHP Doğa Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcı Ali Öztunç ise “Bir yılda bin civarında maden sahasını ihaleye çıkarırsanız, bu sahalara alıcı bulmak için maden kanununu yumuşatır, denetimleri azaltırsınız.” dedi.

Şirketlere her türlü kolaylığın sağlandığı belirten Öztunç şöyle konuştu: Yasa teklifiyle, kamuya borçlu olan firmalardan kamu alacaklarını tahsil etmek yerine, borcun da olsa gel bu işi yap diyorlar. Yapılan, kamu zararına yöneliktir. Kimse kamuya borcunu ödemez. Diğer yandan, Afyon Emirdağ’daki TÜPRAG, Kazdağları’ndaki Alamos Gold gibi firmalara yarayacak bu düzenleme. Ruhsat süresi biten sahaları gidip incelemeden, 12 ay daha çalışın diyemezsiniz.”

Haberin tamamına linkten ulaşılabilir.