|
Alüminyum üretim tesislerindeki atık kızıl çamur ve polimer
malzemelerin karışımıyla piyasadaki kiremitlerden 5 kat daha hafif çatı
malzemesi üretildi. Patenti alınan yeni ürünün ağırlığı azaltacak olması
nedeniyle yapıların depremde daha az hasara uğrayabileceği
belirtiliyor.
Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Akın
Akıncı, alüminyum üretim tesislerinde boksit cevherinin ayrıştırılmasıyla ortaya
çıkan atık kızıl çamurdan çatı kaplama malzemesi üretti. Kızıl çamurun
enjeksiyon kalıplama yöntemiyle polimer malzemeyle birleştirilmesiyle üretilen
yeni çatı malzemesi, kilden üretilen kiremitlerden 5 kat daha hafif. Solunması
durumunda sağlığa zararlı olduğu gerekçesiyle korkulan kırmızı çamur, patenti
alınan malzemenin seri üretime geçmesi ile ekonomiye kazandırılacak.
Akıncı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, doktora çalışması kapsamında atık
kızıl çamur ile yeni malzemeler üretmek üzerinde çalıştığını söyledi.
Kızıl çamurun tesislerdeki belirli işlemlerin ardından ortaya çıktığını
belirten Akıncı, ''Öncelikle boksit cevheri alınıyor. Boksit cevheri öğütme
işlemlerinden sonra kostikle muamele edilerek işlemlere devam ediliyor. Bu
sırada kırmızı çamur denilen, içeriğinde alüminyum, demir oksit ve kostik
bulunan sıvı haldeki çamur pompayla dışarıdaki havuza pompalanıyor. Bu
malzemenin kullanım alanı çok sınırlı. Örneğin, tenis kortlarında taban yapmak,
su emmeyi kolaylaştırmak için bazı kullanım alanları var. Bunun dışında kiremit
olarak kullanılma çabaları var ama henüz gerçekleştirilmiş değil'' dedi.
Akıncı, Seydişehir'deki alüminyum üretim tesislerinde Sapanca Gölü
büyüklüğünde bir havuz bulunduğuna dikkati çekerek, 4 milyon tonluk atık kızıl
çamurun burada depolandığını anlattı.
Yeni üründe yüzde 50 oranında atık kızıl çamur ve yüzde 50 oranında da
polimer kullandıklarını ifade eden Akıncı, ''Çalışmamın denemelerini Manchester
Üniversitesi'nde yürüttüm. Normal kiremitle geliştirdiğimiz ürün arasında
ağırlık farkı çok yüksek. Hafif bir malzeme elde elde etmiş olduk. Kiremit ise
kilden elde edildiği için daha yoğun. Yoğunluk açısından yüksek ve bu nedenle
ağırlığı da yüksek. Geleneksel kiremitler yağmurda su emdiği için ağırlık daha
da artıyor ama bu malzeme suyu emmiyor'' diye konuştu.
''Kiremit 3,5 kilogram geliyorsa, bu malzeme 750 gram
geliyor''
Akıncı, ürüne 'Polimer matriksli kompozit kiremit' adını verdiklerini
belirterek, şöyle devam etti:
''Ürünün depremin etkisini de azaltıcı bir etkisi var. Depremin etkisini
azaltıcı konu hafiflik. Ne kadar hafif binalar yaparsak o kadar az etkilenir.
Çatı, binayı bir şemsiye gibi yağmur ve çevresel faktörlerden koruyan yapının en
üst noktasıdır. Bu bölümü hafif ve güvenli yaparsak altındaki ağırlık da
azalacaktır. Böylelikle yıkılmalara karşı da önlem alınmış olacaktır.
Geliştirdiğimiz ürün çok daha hafif. Aynı boyuttaki kiremit 3,5 kilogram
geliyorsa, bu malzeme 750 gram geliyor. Bu ürün normal kiremitlere göre 5'te 1
oranında daha hafif.''
Seydişehir'deki tesislerde de atık malzemenin değerlendirilmesi için çeşitli
çalışmalar yürütüldüğüne dikkati çeken Akıncı, geliştirdikleri yeni çatı
malzemesinin atık çamurun sağlıklı bir şekilde üretime kazandırılması için en
iyi alternatiflerden birisi olduğunu bildirdi.
Ürünün çok az bir maliyetle üretilebileceğini ifade eden Akıncı, ''Fabrika
kızıl çamuru ücretsiz olarak veriyor zaten. Herhangi bir ücret talep etmiyor.
Sapanca Gölü kadar havuz düşünürseniz, etrafında yayılmış tepecikler... 4 milyon
ton civarında. Bu kızıl çamuru enjeksiyon kalıplama yöntemiyle polimerin içine
hapsetmiş oluyoruz. Alüminyum oksit malzemeler herhangi bir reaksiyon verme
niteliğinde değil. Zehirleme ihtimali yok. Tozuşmadan dolayı bir sıkıntı söz
konusu. Bu ürünü hapsederek tozuşmanın da önüne geçmiş oluyoruz'' şeklinde
konuştu.
|
