SPK faizsiz bono da denilen bir enstrümanla hem Körfez sermayesini çekmeyi
hem de köprü, otoyol ve barajları özel sektör işletmesine vermeyi sağlayabilecek
bir girişim için nabız yokluyor.
Sermaye Piyasası Kurulu, faizsiz bono olarak tanımlanan 'kira
sertifikaları'nı düzenleyen bir tebliğ taslağı hazırladı. Kira sertifikalarının
piyasa yapıcısı olacak olan 'Varlık kiralama şirketleri'nin kurulma ve faaliyet
esaslarını da düzenleyen taslağa göre kaynak kuruluş adı verilen ve kira
enstrümanı olarak kullanılabilecek varlığa sahip olan şirketler, ellerindeki
varlıkları kurdukları bir anonim şirkete devredecek. Kira enstrümanlarının
ihracına aracılık edecek olan şirket ise varlık kiralama şirketi kurarak bu
kaynak kuruluşların varlıklarını devralacak. Daha sonra da bu varlıkların kira
gelirini yatırım yapana ödemeyi sağlayacak olan kira sertifikaları ihraç edecek.
Devraldığı varlıkları tekrar kaynak kuruluşa kiraya veren varlık kiralama
şirketleri, halka arzla sattıkları kira sertifikaları sayesinde kamudan aldığı
kirayı, payları oranında kira sertifikası yatırımcılarına ödeyecek. Böylece
Hazine borçlanma imkanlarını artırırken, Türkiye'ye yatırım yapma yolları arayan
fakat faizli enstrümanlar nedeniyle yüklü yatırımlar yapma imkanı bulamayan
Körfez sermayesi için yepyeni bir yatırım aracı ortaya konmuş olacak.
Faizin haram olduğu inancıyla faizli enstrümana yatırım yapmayan Körfez
yatırımcıları hazine bonosu ve devlet tahvili ile aynı olan fakat faiz geliri
yerine Hazine'den kira geliri elde edebilecek. Varlık kiralama şirketi ise kira
sertifikalırını gerekirse kendi, gerekirse aracı kurumlar ve bankalar üzerinden
ihraç edecek. Varlık kiralama şirketi, kaynak kuruluşlardan devraldığı
varlıkları tekrar kaynak kuruluşa kiralayacak. Böylece kira geliri elde edecek.
Kira sertifikasının geliri de zaten bu kira gelirlerinden oluşacak. Kira süresi
bittiğinde ise yatırıma konu varlığı tekrar kaynak kuruluşa satacak.
Varlık kiralama şirketleri aynı anda tek bir tertip kira sertifikası ihraç
edebilecek. Daha önce ihraç ettiği ve tedavülde olan kira sertifikaları
ödenmeden başka bir kira sertifikası ihracı gerçekleştiremeyecek. Eğer bankalar
varlık kiralama şirketi kurmak isterse bunun için Bankacılık Düzenleme ve
Denetleme Kurulu'ndan izin alması gerekecek. Aracı kurumların kurabilmesi içinse
SPK'nın izni gerekiyor. İngiltere ve Malezya
kullanıyor
Gerekirse SPK, ihraç edilecek kira sertifikaları için derecelendirme
kuruluşlarından reyting notu alınmasını talep edebilecek. Hazine de yıllardır
rafta bekleyen kira sertifikasını devreye sokmak için taslak çalışmasını
geçtiğimiz haftalarda Başbakanlık'a göndermişti. Başbakanlık'ta incelemeleri
süren taslak, Bakanlar Kurulu'nun onayının ardından Meclis'e sevk edilecek. Kira
sertifikaları İngiltere ve Malezya gibi ülkelerde yoğun olarak
değerlendiriliyor.
Hazine'nin çalışmasını değerlendiren finans kesimi ise Körfez bölgesinde
fazla sermaye birikimi olduğunu belirterek kira sertifikası adı verilen
borçlanma enstrümanı ile Türkiye'nin o bölgelerde makul maliyetlerle
borçlanabileceğini, böyle bir kâğıt çıkması durumunda Körfez bölgelerinden
Türkiye'ye daha fazla para gelebileceğine inanıyor. Katılım
bankalarına hazine ihalesi kapısını açabilir
Ayrıca kira sertifikalarıyla yıllardır mevduat ve yatırım bankalarından
borçlanabilen Hazine için katılım bankalarından borçlanma imkanı da ortaya
çıkmış olacak. Elindeki nakit kaynağı yurtdışında faizsiz enstrümanlarda
değerlendiren katılım bankaları, kira sertifikaları alarak Hazine'ye borç
verebilecek. Böylece kupon faizleri yerine de belirli periyotlarda kira
gelirleri alabilecek.
|