Faizlerin düşmesi ve ekonomide istikrarın sağlanması ile son yıllarda konut
kredisi kullanım oranları hazla arttı. 2001 yılında toplam konut kredilerinin
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYH) oranı yüzde 0,2 iken, şimdi bu oran yüzde
3,6'ya çıktı. Artık sabit bir işi ve geliri olan hemen herkes, kira ödemek
yerine kredi çekip ev alma yoluna gidiyor. Ancak plansız ve hesapsız alınan
krediler, bir süre sonra ailenin kâbusu olabiliyor. Uzmanlar, kredi
taksitlerinin, aylık gelirin üçte birini geçmemesi gerektiği uyarısında
bulunuyor.
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na bağlı Tüketicinin ve
Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü, ayakkabından konut alımına kadar
pek çok alanda tüketiciye yol gösteren bir rehber hazırladı.
Rehberde en dikkat çekici bölümlerden biri de krediyle konut alımında dikkat
edilecek hususlar. Buna göre ev alırken kredi kullanmadan önce, mutlaka aile
yakınlarından borç bulma imkanı aranmalı. Böylece faiz ödemelerinde ciddi
miktarda tasarruf edilebilir. Eğer eş-dost ve akrabalardan bulunacak borç
yeterli olmazsa bankaya müracaat edilmeli.
Aile, bankaya başvurmadan önce gelir-gider dengesini çok iyi hesaplamalı.
Çekilecek kredinin aylık taksitleri, ailenin toplam gelirinin üçte birini
aşmamalı. Aksi halde kredi geri ödemelerinde sorun yaşanabilir. Banka kredisiyle
ev alırken dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan biri de faiz oranları. 5
yıl vadeye kadar çekilen kredilerde aylık faizler yüzde 1'in altına indi. Ancak
sadece faiz oranına bakmak tüketiciyi yanıltabilir. Bankaların sunduğu faiz
alternatifleri arasında kıyaslama yaparken ödenen komisyon ve dosya masraflarına
da dikkat etmek gerekiyor. Çünkü her banka farklı miktarda komisyon ve masraf
alıyor. Öte yandan kredi vadesi de geri ödenecek tutarı büyük ölçüde
değiştirebiliyor. Vade uzadıkça toplam maliyet de artıyor. Bu sebeple
tüketicinin ödeme gücüne de dikkat ederek mümkün olan en düşük vadeyi seçmesi
gerekiyor.
Sanayi Bakanlığı'nın Tüketici Reh-beri'nde konut almak isteyenlere yaptığı
tavsiyelerden bazıları şöyle: "Gelecekte ödeme zorluğu çekmemek için ödeme
imkanını aşan kredi kullanılmamalı. Geri ödeme miktarı ile ayrılan bütçenin ucu
ucuna denkleştiği durumlardan kaçınılmalı."
'Keşke dememek için' bunlara dikkat
* Konut alırken gerçekçi olun, bütçenizi aşmayın. * Bankalardan önce
eş-dost ve akrabalardan borç bulmaya çalışın. * Bankaya ödenecek kredi
taksitleri gelirinizin üçte birini aşmamalı. * Kredide sadece faiz oranına
değil, komisyon ve masraflara da dikkat edin. * Borcunuzu uzun vade yerine
daha kısa sürede bitirmeye gayret edin.
|