Gayrimenkul değerleme şirketleri dört yıldır fiyatlarını
arttırmayan bankalara rest çekti. Eğer bankalar fiyat yükseltmezse değerleme
şirketleri 1 Mart itibariyle hizmet vermeyi durduracak. Bu
durumda konut kredileri büyük oranda sekteye uğrayacak. Gayrimenkul değerleme
şirketleri bankalara ekspertiz hizmeti veriyor. Yani bir kişi satın alacağı
emlak ile ilgili olarak bankaya kredi başvurusunda bulunduğunda banka o emlakın
gerçek değerini bu kuruluşlara hesaplatıyor. Çıkan değere göre kredi veren
bankalar ev ya da işyerini de aynı değer üzerinden ipotek ediyor. Bu yüzden
emlak kredisinde değerleme işi hayati önem taşıyor.
1 Ocak 2011 itibariyle bankalar ekspertiz işinde BDDK veya
SPK tarafından yetkilendirilmiş değerleme şirketleri ile
çalışabiliyor. Yılbaşı öncesinde böyle bir zorunluluk yoktu, bankalar
istedikleri şirketler ile çalışabiliyordu. İddialara göre sektördeki şirket
enflasyonundan faydalanan bankalar bu kuruluşlara son dört yıldır hiçbir zam
yapmadı. Buna göre şirketler söz konusu dört yılda bankalardan ekspertiz başına
250 TL civarında bir bedel aldı.
Yılbaşı itibariyle BDDK’nın lisanslı şirketlerle çalışma zorunluluğu
getirmesi bu kuruluşlar için fırsat oldu. Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği
çatısı altında bir araya gelen lisanslı değerleme uzmanları, 7 Ocak’ta aldıkları
zam kararını tüm bankalara gönderdi. Yazıda 1 Mart 2011 itibariyle SPK ve BDDK
tarafından yetkilendirilmiş olan değerleme şirketlerinin konut başına KDV hariç
350 liradan ucuza raporlama yapmayacağı vurgulandı.
Bankalar zamma karşı
250 lira civarındaki ücretlerin 350 liraya çıkmasını fahiş zam olarak
değerlendiren bankalar değerleme şirketlerinin zam talebini olumlu karşılamış
değil. Radikal’in sorularını değerlendiren bir değerleme şirketi sahibi “Bu
ücretler yaklaşık olarak 2007 yılının ilk çeyreğinde oluşmuş ve sabit kalmıştır.
Şirketlerin çalıştıkları bankalara yaklaşık 4 yıldır ücretlerin arttırılması
talepleri olmuş, ancak bankalar ağız birliği etmişcesine bu konuyu tartışmaya
bile açmadı” diye konuştu.
‘Şimdi elimiz daha güçlü’
Kendilerine ortalama 250 TL ödenmesine rağmen bankaların müşterilerinden
ekspertiz ücreti adı altında 500-1000 lira tahsil ettiğini öne süren aynı
yetkili, “Bankalar BDDK kararına kadar, lisanslı olmayan şirket, emlakçı ve şube
personeli ile de ekspertiz raporu düzenleyebiliyordu. Bizim herhangi bir
pazarlık şansımız yoktu. Son dört yıldır bizi mağdur eden bankalara karşı şimdi
elimiz daha güçlü. Ücret artış talebimiz çok normal” dedi.
|