Uzun, sıcak ve karanlık bir yazın ardından
Japonya'da artık günler daha serin, geceler daha aydınlık.
Japonlar bunun için yalnızca Eylül ayına değil, setsuden'e,
yani "enerji tasarrufuna" da teşekkür edebilirler. Setsuden,
Mart'taki deprem, tsunami ve nükleer santral felaketlerinden sonra elektrik
tasarrufunu hedefleyen ve şaşırtıcı bir başarıya ulaşan kampanyaydı.
Fukuşima Daiiçi'deki yıkım, Japonya'daki 54 nükleer santralin
15'inin kapatılmasıyla sonuçlanmıştı. Daha çok nükleer enerjiden yararlanan ve
yenilenebilir enerjiye az yatırım yapan bir ülke için büyük bir darbeydi bu.
Yaz gelirken enerjide bir olağanüstü halin yaşanmaması için tek yol, sıkı bir
tasarrufa gitmekti. Ve Japonlar şalterleri indirdi. Hükümet büyük elektrik
kullanıcılarının azami tüketimi yüzde 15 kısmasını şart koştu. Kuruluşlar
tüketicileri de katılmaya davet etti. Fabrika, işyeri ve konutlar ışıkları
söndürdü ve termostatları 27 derecenin üstüne çekti. Yazıhane çalışanları takım
elbise ve kravatlarını kariyuşi gömlekleriyle (Hawaii giysilerinin Okinawa
adasındaki benzerleri) değiştirdiler. Vardiyalarını sabahın erken saatlerine ve
hafta sonlarına aldı, merdiven çıktı ve bilgisayar ekranlarının, LED
lambalarının donuk ışığında çalıştılar. Aileler her gün çamaşır yıkamayı
bıraktı. Mağaza ve metro istasyonları klimalarını kapattı. Mutlu ampul
posterleri herkesi katılmaya çağırdı.
Setsuden işe yaradı. Hükümet elektrik kullanımındaki kısıtlamayı öngörülenden
haftalarca önce, Eylül'de kaldırdı. Azami tüketimi geçen yılki düzeyin çok
altında tutan ve tam ya da kısmi elektrik kesintilerinden kurtulan Tokyo tekrar
aydınlandı. Fakat güçlükler henüz aşılmadı. Nükleer santralleri tekrar hayata
döndürüp döndürmemeyi tartışan Japonya petrol ve mazotla çalışan eski
santralleri devreye sokuyor, yani sera gazı emisyonunu azaltma savaşında geri
adım atıyor. Setsuden ruhunun bu kış sendeleyeceğinden endişelenenler de var.
Kimse Japonların bu yıl yaşadıklarını yaşamak istemez. Fakat onlar bir enerji
krizini atlatmak için kısa zamanda neler yapılabileceğini gösterdi. Elektrik
şebekeleri hassas, enerji ihtiyacı ve fosil yakıt bağımlılığı büyük olan dünyaya
ders verdiler: Tüketim her zaman artmak zorunda değildir.
|