|
b>Marmara ve Trakya bölgesinin susuzluk tehlikesiyle karşı karşıya kalması, İstanbul ve Marmara Bölgesi'ne 40-45 milyon nüfusun yığılmasının giderek artması, ileride çözümü olanaksız ciddi sorunlarla karşı karşıya kalınacağını gösteriyor.
Ne yazık ki hükümet bunu görmüyor. Tayyip Erdoğan, Büyükşehir Belediye Başkanı iken İstanbul'a 'vize' konulmasını istemişti. Ne yazık ki, doğru olan bu bakışın altyapısı oluşturulamadı. İstanbul hâlâ 'taşı toprağı altın' olma özelliğini sürdürüyor.
İstanbul alabildiğine nüfus yoğunluğu altında eziliyor. Kent içindeki bütün boş alanlar imara açılıyor, ormanlar yağmalanıyor. Doğu-Batı ekseninin baskısı, yeni boğaz köprüleri ve Marmaray gibi projelerle daha da artacak. Bunlar geniş bulvarlarla beslenmediği için insanlar trafikten daha da bunalacaklar.
İstanbul, imar rantı ekonomisiyle ayakta kalamaz
Sanayi tesisleri ve konut alanları da Gebze'den Çorlu'ya doğru 'yol buluyor'; çünkü İstanbul'un kuzey-güney ekseni, ormanlar nedeniyle bu gelişmeye uygun değil.
Sadece 'imar rantı ekonomisi' ile İstanbul ayakta kalamaz; susuzluk her zaman sorun olmaya devam edecek. İstanbul, asırlardır susuzluk çekmiş; ta Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinden beri... Onun için Belgrad Ormanları içinde küçük göletler oluşturulmuş, oradan su ikmali için 'su kemerleri' ile Eminönü, Aksaray (Langa), Bakırköy Fildamı gibi yerlere sarnıçlar yapılmış.
Fatih Sultan Mehmet'in 'mimarbaşı'na ilk emri, "İstanbul'u susuzluktan kurtar" olmuş. Mimar Sinan 'hassa mimarlığına' getirildiğinde ilk işi, bentleri ve su yollarını imar edip yeni kemerler yapmış.
İstanbul 'şişe ağzı' gibi dar bir coğrafyada; hep susuz bir bölge. Marmara ve Karadeniz'i bağlayan Boğaz'ı var ama çevresinde Alpler gibi Ren, Saint ve İngiltere'deki Times gibi debileri güçlü nehri yok. Zaten İstanbul'un 36 deresi yok edildi, foseptik kanallarına dönüştürüldü, 'vahşi sanayinin' saldırısıyla kirlendi.
Esas tehlike Trakya'da
Istranca Dağları'nın kaynaklık teşkil ettiği Trakya bölgesinin ortasındaki sular da, tekstil gibi 'kirli sanayi' tesislerinin 'yıkama' işlemi için yeraltından çektiği sularla gün geçtikçe tükeniyor. Yeraltı sularıyla 20 milyonun her türlü gereksinimi karşılanabilir mi?
Çerkezköy, Çorlu ve Lüleburgaz üçgeninde çarpık sanayileşme sonucu çoğu plansız ve kaçak 1000'den fazla fabrika bulunuyor. Nüfusu 300 bine dayanan Çorlu'da yaşayanların bir günde tükettikleri su kadar, sadece bir tekstil fabrikası 'harcama' yapıyor. Daha da vahimi, bazıları kullandıkları bu kirli suyu aynı şekilde yeraltına basıyorlar.
Şimdiden susuzluk çeken Çorlu'ya milyonlarca dolarlık projelerle 90 km. uzaklıktan su getirmek için projeler hazırlanıyor.
Istranca'nın suları İSKİ tarafından Terkos Gölü'ne taşınırken, bazı yöneticiler İstanbul'da su var sanıyor. Ancak Trakya'nın yeraltı sularının tükenmekte olduğu ise hesap edilmiyor. Yarın yeraltı sularının tükenmesi karşısında gelecekte Istranca ormanlarını etkileyeceğini düşünen de yok; bilim adamlarının raporlarını dikkate alan da...
Gebze de aynı durumda; Kocaeli de... Bu yöredeki tablo yarın İstanbul'un Trakya'ya açılan ucunda da yaşanacak.
Yeraltı suları 600'den 200 metreye düştü
Trakya Üniversitesi'nin su uzmanı olan ve şimdilerde Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi'nin rektör vekilliğini yürüten Prof. Halim Orta tehlikeyi şöyle açıklıyor:
"Trakya'nın orta kesiminde yeraltında, dünya kurulduğundan beri oluşan 600 metrelik su katmanları vardır, bunun 400 metresi içme, tarım ve sanayi için çekildi, geriye 200 metrelik su kaldı; hâlâ da çekmeye devam ediyoruz. Su kaynakları yağmalanıyor. Ergene Nehri'nde, bugün sanayi atıkları yüzünden zehir akıyor. Felaket kapıda... Uyarılarımızı kimsenin dikkate aldığı yok!"
500 bin konut yapılır mı
Bazı bilim adamları yeraltında boşalan alanların çökmesi ve üstteki katmanların kırılgan hale gelmesiyle deprem riskinin daha da artabileceğini vurguluyorlar. Çünkü bir anlamda yeraltı suları 'yastık' görevini üstleniyor.
Mühendis ve mimarlar, gelecek 10 yıl içinde 500 bin konut yapılmasının Körfez, İstanbul ve Trakya bölgeleri için ihanet olacağını belirtiyorlar. İstanbullular, yaz aylarındaki büyük kuraklığa hazırlanmalıdır. Değil içmek için, abdest alacak su dahi bulunamayacak. Bu da 1990'ların başlarında "İstanbul'u susuz bıraktılar" diye yönetime gelenler için ders olmalıdır.
Global ısınmanın ekolojik dengeyi nasıl bozduğu konusunda hiçbir proje ortaya koyamayanların, ölçülü su kullanımı için bir uyarı yapmaya cesaret edemeyenlerin yerine biz yineleyelim. Suyu duyarlı kullanıp, tasarruf yapalım! Çünkü pasta küçük, talep büyük!
YARIN: AKP'li İzmit Belediyesi, 'Sefa Sirmen efsanesini' yıkmak için ne yapıyor? Sirmen, DSİ'nin projesini neden savunamıyor? Tayyip Erdoğan, Demirel'in yazısına ne cevap verdi?
|
