İstanbul'un Hava Kalitesi Böyle Ölçülüyor

İstanbul’un en büyük problemlerinden biri, hava kirliliği. Sanayileşme, trafik ve pek çok farklı neden soluduğumuz havanın kalitesini düşürüyor. Özellikle geçtiğimiz günlerde İstanbul’da puslu ve kirli bir hava hakimdi. Türkiye’yi etkisi altına alan yüksek basınç nedeni ile hava kalitesi bazı bölgelerde ‘sağlıksız’ denilebilecek seviyeye ulaştı.

İstanbul’un hava kalitesinin nasıl belirlendiği ise merak uyandıran bir konu. DHA’da yer alan habere göre; hangi bölgelerde hava kalitesinin ne durumda olduğu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB)'nin 26 farklı noktaya yerleştirdiği ‘Hava Kalitesi Ölçüm İstasyonları'nın havadan aldıkları numunelerden elde edilen veriler sayesinde ölçülüyor. Hangi bölgede hava kalitesinin ne durumda olduğunu ise vatandaşlar, havakalitesi.ibb.gov.tr sitesinden öğrenebiliyor.

İstanbul’da hava kalitesi ölçümünün nasıl yapıldığını İBB Çevre Koruma Daire Başkanlığı bünyesinde bulunan Çevre Koruma Müdürlüğü Çevre Yüksek Mühendisi Bahar Tüncel, şöyle anlattı: “İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak 1995 yılından bu yana İstanbul’da hava kalitesi ölçümleri yapılıyor. Şu anda bulunduğumuz istasyon Alibeyköy istasyonu. Toplamda 26 tane istasyon ile İstanbul’da hava kalitesi ölçümleri gerçekleştiriliyor. Tüm istasyonlarda otomatik analizörler mevcut. Partikül madde, konvansiyonel kirleticilerden gaz kirleticiler dediğimiz kükürt dioksitin, azotoksitlerin, ozon ve karbonmonoksit gibi  gaz kirleticilerin ölçümleri yapılıyor. Cihazlar anlık olarak atmosferden hava numunesi alıyor ve hava ortamındaki kirleticileri ölçümleyebiliyorlar. Ölçüm yapan cihazlardan elde edilen veriler anlık olarak her istasyonda bulunan bilgisayar sistemine aktarılıyor. Tüm istasyonlarının bağlı olduğu bir de hava izleme merkezimiz mevcut. Tüm istasyonlardan alınan veriler anlık olarak hava izleme merkezine geliyor. Veriler her 15 dakikada bir hava kalitesi izleme merkezindeki veri tabanına aktarılıyor. https://havakalitesi.ibb.gov.tr  sitesinden vatandaşlar, soludukları havanın kalitesini öğrenebiliyorlar. 26 sabit istasyonun yanı sıra 2 tane de mobil hava kalitesi ölçüm aracımız var. Kurumlardan talep geldiği takdirde bölgedeki hava kalitesini merak edenler olduğu zaman bize talepte bulunuyorlar. Mobil hava kalitesi ölçüm araçlarını oraya intikal ettiriyoruz. Belirli bir periyod boyunca bölgedeki hava kalitesinin ölçümleri yapılıyor ve sonuçlar da ilgili kuruma aktarılıyor"

Hava kalitesi indeksi 6 farklı renkle gösteriliyor
İstasyonlarda okunan değerlerin belirli bir indekse tabi tutulduğunu anlatan Tüncel, “Burada bazı istasyonları yeşil olarak görüyorken, bazı istasyonları sarı olarak görebiliyorsunuz. Yeşil, hava kalitesinin iyi olduğunun göstergesi, sarı orta seviyede hava kalitesinin olduğunu gösteriyor. Bunun yanı sıra turuncu olan istasyonlar da görebiliyorsunuz, bu da  hava kalitesinin hassas seviyede olduğu anlamına geliyor. Hava kalitesinin kötü olduğu durumlarda renk skalası pembe, sağlıksız olduğu durumlarda kırmızı ve de tehlikeli olduğu durumlarda da bordo ile gösteriliyor. istasyonun üzerini tıkladığınızda çeşitli uyarılar ile de karşılaşıyorsunuz. Mesela bugün hava kalitesi spor aktiviteleri yapmaya uygun değil, yaşlı ve çocukların dışarıya çıkmasına uygun değil gibi bazı uyarılar var" dedi.

İstanbul’un hava kalitesi genelde orta seviyede
İstanbul’daki hava kalitesinin genellikle orta seviyede olduğunu dile getiren Tüncel, meteorolojik nedenlerle bazı günler çeşitli bölgelerde hassas ya da sağlıksız seviyelerde de görülebildiğini vurgulayarak, şöyle devam etti: "Genelde İstanbul’da renk skalası yeşil ve sarı görünüyor ama bazen özel kritik meteorolojik koşulların hakim olduğu yerlerde hava kalitesini hassas olarak görüntüleyebiliyoruz. Örneğin son birkaç gündür İstanbul’da yüksek basıncın olduğu, rüzgar esintisinin olmadığı günlerde kirli hava soluma seviyesinde asılı kalıyor ve istasyonlardan okunan değerlerde, hassas ve sağlıksız seviyelerdeki indeksleri görebiliyorsunuz. Mesela Aksaray istasyonunda 19 Şubat’ta kırmızı yani sağlıksız hava kalitesini görüntüledik. Esenler, Kartal, Ümraniye, Beşiktaş'ta 19 Şubat günü sağlıksız hava kalitesini görüntülediğimiz istasyonlar arasında. Hassas olarak görüntülediklerimiz de Kağıthane, Ümraniye, Kadıköy istasyonları. Sonraki güne geldiğimizde ise yağışın etkisi ile bölgelerdeki hava kalitesi artıyor, kırmızılar ve turuncuların giderek sarıya döndüğünü görüyoruz."