EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık
A.Ş ve Akademetre Araştırma ve Stratejik Planlama
tarafından yapılan 'AVM Potansiyel İhtiyaç Analizi' raporu,
düzenlenen basın toplantısı ile açıklandı. Rapora göre, 2005'te AVM sayısı
106 iken 2010'da bu rakam 263'e, 2011'de de 279'a ulaştı. Sektörün her yıl
ortalama yüzde 20 - 25 büyüdüğü dikkate alındığında, 2013 yılında bu sayının
400'e ulaşması bekleniyor. İllere göre bakıldığında İstanbul 109 aktif alışveriş
merkezi ile ilk sırada geliyor. Ankara 37, İzmir 17 alışveriş merkezi ile
İstanbul'u takip ediyor. AVM'lerin aylık
ortalama ziyaretçi sayısı 2010 yılı itibariyle 83 milyon 111 bin 35 olarak
gerçekleşirken, alışveriş merkezlerinin kiralanabilir alanları toplamı da
yaklaşık 6 milyon 773 bin 793 metrekareye ulaştı. Çalışma sonucunda ortaya çıkan
sonuçlara göre, 2011 yılı itibari ile farklı lokasyonlarda ve farklı
konseptlerde hala 3 milyon 541 bin 140 metrekare kiralanabilir alana ihtiyaç
var. Türkiye'de bin kişi başına düşen
kiralanabilir alan ortalama 90,46 metrekare olurken, İstanbul, Ankara, Kocaeli,
Eskişehir, Malatya, Denizli, Tekirdağ, Adana ve Bursa bu ortalamanın üstünde
bulunuyor. Fransa'da bu sayı her bin kişiye yaklaşık 252,9 metrekare iken
İngiltere'de 258 metrekare, Almanya'da ise 153,6 metrekare. Bin kişi başına
düşen kiralanabilir alan ortalamasının altında kalan iller arasında ise Antalya,
Gaziantep, İzmir, Mersin ve Sakarya göze çarpıyor.
İhityaç, daha küçük AVM'lere yöneldi
Rapora göre, artık daha küçük metrekareli AVM'lere ihtiyaç duyuluyor.
Önümüzdeki dönemde 15?25 bin metrekare arasında kiralanabilir alana sahip,
kolayca ulaşılabilen, tercihen yürüme mesafesinden müşteri alabilecek AVM'ler
görülecek. 2013 yılına kadar ilave olarak yaklaşık 3 milyon 829 bin 515
metrekare AVM'nin hizmete girmesi beklenirken, yeni yapılacak alışveriş
merkezleriyle birlikte mevcut kiralanabilir alanın 10,5-11 milyon metrekareye
çıkması ve kişi başına düşen kiralanabilir alanın 137 metrekare olması
bekleniyor. 2013'te AVM yatırım potansiyeli taşıyan illerin arasında Kilis,
Sinop, Kars, Iğdır, Kahramanmaraş ve Afyon yer alırken, Mersin, Sakarya,
Nevşehir, Gaziantep ve Van doygunluğu devam edecek iller arasında
bulunuyor. ''Türkiye'deki doygunluk noktası
143 metrekare'' EVA Gayrimenkul Değerleme
Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, basın toplantısında yaptığı
konuşmada, yaptıkları analizlere göre büyük AVM'lerde artık çok az pasta payı
bulunduğunu belirterek, ''Artık küçüklere, kent içi komşu kapı AVM'lere yönelmek
gerekiyor. İstanbul artık AVM'ler için tehlikeli bir su, yeni geliştirmelerde
çok dikkatli olmak gerekiyor'' dedi. Şişli, Beşiktaş, Bakırköy'ün AVM
konusunda doygunluğa ulaştığını ifade eden Yazıcı, buralarda kesinlikle AVM
yapılmaması gerektiğini vurguladı. Akademetre
Araştırma ve Stratejik Planlama Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Halil İbrahim
Zeytin de Avrupa'nın kişi başı GSYİH'sının Türkiye'nin 4 katı olduğunu,
o nedenle bin kişi başına düşen kiralanabilir alanı hesaplarken parametrelerdeki
değişkenleri düzelterek Avrupa ile Türkiye'yi karşılaştırmanın daha doğru
olacağını belirtti. Avrupa'da ortalama bin kişiye 210 metrekare
kiralanabilir alan düştüğünü söyleyen Zeytin, ''Bu parametrelere göre
değerlendirdiğimizde Türkiye'deki doygunluk noktasının 143 metrekare olması
gerekiyor. İstanbul'un doygunluğa ulaşması için ise bin kişi başına 350.8
metrekarelik bir alana ulaşması gerekiyor. İstanbul'da şu anda bin kişi başına
düşen kiralanabilir alan 228 metrekare. 2013'e kadar planlanmış projelerin
dışında İstanbul'da 300 bin metrekareye ihtiyaç var. Her biri 30 bin
metrekareden hesaplarsak bu da 10 AVM anlamına geliyor'' diye
konuştu. İstanbul'un Türkiye'de toplam kiralanabilir alanın yüzde
40'ını barındırdığına işaret eden Zeytin, küçük AVM'lerin doğru
konumlandıklarında daha verimli olduğunu gördüklerine de dikkati
çekti.
|