|
İstanbul Sanayi Odasının (İSO) “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu
2009 Yılı” raporuna göre, kar eden kuruluş sayısı 60 firma artarak
412’ye yükselirken, zarar eden kuruluş sayısı 88’e düştü. 2008’de kar eden
kuruluş sayısı 352, zarar eden kuruluş sayısı 148 olmuştu. İSO 500 listesine
giren 23 firmanın adını açıklamaması ise dikkat çekti.
Karlılık
oranlarında da yükseliş yaşandığı İSO 500’de öz kaynak karlılığı yüzde
9.9’dan yüzde 11.8’e, aktif karlılık yüzde 4.7’den yüzde 6’ya, ekonomik
karlılık, yüzde 12.7’den yüzde 13.3’e yükseldi. Satış karlılığı ise, özel
kuruluşlarda yüzde 5.2, kamuda yüzde 14.7’ye çıktı.
İSO Başkanı
Tanıl Küçük tarafından açıklanan, “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi
Kuruluşu İSO 500 2009” raporuna göre, Tüpraş, 15 milyar 495
milyon 595 bin 133 TL net üretimden satışlarla en büyük sanayi kuruluşu oldu.
Tüpraş’ı, Elektrik Üretim A.Ş.(EÜAŞ) 6 milyar 527 milyon 417
bin 392 TL ile ikinci, Oyak Renault ise 5 milyar 473 milyon 800
bin 40 TL ile üçüncü sırada izledi.
Rapora göre, ilk sırada yer alan
Tüpraş’ın, toplam üretimden satışlar içindeki payı yüzde 11.4’den yüzde 7.4’e
geriledi. Raporda, özellikle dünya emtia ve ham petrol fiyatlarındaki
gerilemenin bu sonuçta etkin olduğu vurgulandı. İSO 500’de ikinci sırada yer
alan tek kamu kuruluşu EÜAŞ, geçen yılki yerini korudu. 2008 yılında beşinci
sırada yer alan Oyak Renault ise üçüncü sıraya yerleşti. 2008 yılında 7.sırada
bulunan Arçelik, 2009’da 4.sıraya yükselirken, TOFAŞ beşinci sırada yer
aldı.
2008 yılında üçüncü sırada yer alan Ford Otomotiv, 2009 yılında
altıncı sıraya gerilerken, yedinci sırada Ereğli Demir ve Çelik, sekizinci
sırada Aygaz, dokuzuncu sırada bulunan Vestel Elektronik, ve onuncu sırada HABAŞ
yer aldı. Bu sonuçlara göre 2009 yılında ilk bon beş sanayi kuruluşu içinde iki
kamu ve 13 özel kuruluş yer aldı. İSO 500’de Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş’nin
19’uncu sıradan, 2009’da 15’inci sıraya yükselmesi ile kamu kuruluşu sayısı ilk
15’te ikiye yükseldi.
En fazla kar kamu kuruluşu EÜAŞ’den
geldi
Rapora göre, karlılık sıralamasında üç kamu ve yedi özel
sektör kuruluşu yer aldı. 2009 yılı sıralamasında en fazla kar eden kuruluş
1.423.7 milyon TL ile bir kamu kuruluşu olan Elektrik Üretim A.Ş (EÜAŞ) oldu.
EÜAŞ, 2008 sıralamasında 652.4 milyon TL zarar ederek kar ve zarar toplamında
500’üncü sırada yer almıştı. Karlılık sıralamasında TÜPRAŞ ikinci sırayı
alırken, özel kuruluşlar arasında ilk sırada geldi. Üçüncü sırada Philsa Philip
Morris Sabancı yer alırken, Ford Otomotiv dördüncü sırada, bir kamu kurumu olan
Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu ise beşinci sırada yer
aldı.
Karlılıkta özel kuruluş sıçramaları dikkat
çekti
Karlılıkta dikkat çeken sıçramalara bakıldığında, özel
kuruluşlar karlılık sıralamasında 2008’de 25.sırada yer alan Arçelik, 2009’da
dördüncü, Petrol Ofisi 34.sıradan altıncı, BSH Ev Aletleri 30’uncu sıradan
yedinci sıraya yükseldi. İhracatta en fazla ihracat yapan ilk 10 sıralamasının
tamamını özel sektör kuruluşları oluşturdu. İhracatta ilk üç kuruluş 3 milyar 12
milyon 429 bin dolar ile Oyak Renault, 2 milyar 38 milyon 704 bin dolar ile Ford
Otomotiv, 2 milyar 4 milyon 257 bin dolar ile Tofaş geldi.
İSO
500’ün ihracatı 31.7 azaldı
İSO 500 ihracatının, bir önceki yıla
göre yüzde 31.7 oranında azaldığı, aynı yılda Türkiye ihracatındaki azalış
oranının yüzde 22.6 olduğuna raporda dikkat çekildi. İSO 500 ihracatında ilk
sırayı yüzde 27.5’lik payla taşıt araçları sanayi aldı. Taşıt araçlarını, metal
eşya makine teçhizat ve mesleki aletler sanayi yüzde 18’lik payla ikinci, ana
metal sanayi yüzde 17.8 ile üçüncü, petrol ürünleri, lastik ve plastik sektörü
yüzde 16.6 ile dördüncü, gıda, içki ve tütün sanayi ise yüzde 6.7’lik payla
beşinci sırada izledi.
|
