Küresel krizden en çok etkilenen sektörlerden inşaat sektöründe
umutlar bu yılın ikinci yarısındaki konut projelerine bağlandı. Yurtdışı
müteahhitlik hizmetlerinde ise 5 yıl sonra 50 milyar dolarlık iş hacmine
ulaşılması öngörülüyor.
Türkiye Müteahhitler Birliği tarafından hazırlanan
''İnşaat Sektörü Analizi''ne göre, mevcut stokların hala
eritilememiş olduğu ve 2009'da yapı ruhsatı verilen binaların yüzölçümündeki
yüzde 4,7'lik azalma dikkate alınarak konut sektöründe en azından 2010'un ilk
yarısında önemli bir canlılık beklenmiyor. Yeni
projelerin yılın ikinci yarısında gündeme geleceği ve geçmişten alınan derslerin
etkisiyle talebin hem niteliğini hem de niceliğini daha çok dikkate alan
yaklaşımların egemen olacağı düşünülüyor.
Krizden kendi payına düşen dersleri almış olan tüketicilerin de 2010 yılında
yatırım amaçlı konut satın almaktan çok ihtiyaç odaklı alım eğilimi içerisinde
olmaları yüksek bir olasılık olarak görülüyor. Konut sektöründe hem üretici hem
de tüketici kesiminin geçmişte olduğundan çok daha hesaplı hareket edeceği
öngörülüyor. BDT Pazarı Normale
Dönecek
Yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde ise 2010 yılında iş
hacminin önemli oranda azaldığı Rusya Federasyonu başta olmak üzere toplam iş
hacmi içerisindeki payı yarı yarıya küçülen Bağımsız Devletler Topluluğu
(BDT) ülkelerinde yaşanan pazar daralmasının normale döneceği
düşünülüyor. Yine bu yıl Kuzey Afrika Bölgesi
ile Körfez ülkelerinin önem ve ağırlıklarını sürdürmeleri, Orta ve Batı Afrika
ülkelerine, Orta Asya'ya ve özellikle Hindistan'a açılımın önem kazanması
bekleniyor. Orta ve Batı Afrika ülkelerine
yönelişin hız kazanmasının temelindeki önemli nedenlerden biri de Türkiye'nin bu
ülkelere olan siyasi açılımları kapsamında faaliyete geçirilmiş olan yeni
büyükelçiliklerin iş adamlarının sorunlarının çözümlenmesine sağlayacakları
katkılar olarak görülüyor. Analizde, bu
çerçevede, ''yeni iş ortamlarında sahipsiz kalmamak, yerel otoritelerle
yakın temas kurabilmek, pazardaki fırsat ve tehditlerden zamanında haberdar
olmak imkanlarının artması'' müteahhitler açısından özellikle önem
taşıyan konular olarak sıralanıyor.
Orta ve Batı Afrika Ülkelerinde Potansiyel 3-5 Milyar
Dolar
Bu yıl Orta ve Batı Afrika ülkelerindeki yeni iş
fırsatları potansiyelinin 3-5 milyar dolar tutarından olması bekleniyor ve
pazara girişin küçük ölçekli projelerle olacağı öngörülüyor.
Söz konusu
iş potansiyelinin değerlendirilmesi açısından Eximbank
tarafından bu ülkelere proje kredisi verilmesinin büyük önem taşıdığı vurgulanan
analizde, Türk müteahhitlik sektörünün geçmişte Türkmenistan ve Gürcistan
pazarlarına da Eximbank'ın proje kredileri sayesinde nüfuz etmiş olmasının söz
konusu kredilerin ne denli önemli olduğunun kanıtları arasında yer aldığı
anımsatıldı.
Analize göre, 2010 yılında, 2009'da küresel kriz nedeniyle
yaşanan iş hacmi daralmasının telafi edileceği ve 2008'de 23,6 milyar dolar
olarak gerçekleşmiş olan yıllık iş hacmi rakamına yeniden ulaşılacağı tahmin
ediliyor.
Teminat Mektubu
''İnşaat
Sektörü Analizi''nde, yurtdışı müteahhitlikteki performansı
belirleyecek olan önemli faktörlerden biri de geçmişte de olduğu gibi
müteahhitlerin teminat mektubu sorunlarının çözüme kavuşturulmasında alınacak
mesafe olacağı ifade ediliyor.
Zira yılda 20-25 milyar dolarlık iş
hacminin 5 milyar dolarlık teminat mektubuna ihtiyaç olduğu anlamına geldiği
belirtilerek, Türk müteahhitlik sektörünün bu miktarda teminat mektubunun
sağlanmasına ve uluslararası pazardaki rekabet gücünü engellemeyecek şekilde,
uygun maliyetlerle bulunmasına ihtiyaç duyduğu kaydedildi.
Bunun da Türk
bankalarınca verilen teminat mektuplarının pazar ülkelerde kabul gördüğü ölçüde
mümkün olabileceği ifade edilerek, kamu bankalarının yurtdışı müteahhitlik
faaliyetlerinin teminat mektubu sorununu hafifletmek üzere devreye girmelerinin,
Halk Bankasının 2009 Temmuz ayında bu süreci başlatmış olmasının, Ziraat ve İş
bankalarının bu yönde daha aktif olma kararları memnuniyet verici gelişmeler
olarak değerlendirildi.
Müteahhitlerin Kısa Vadeli
Hedefi Yurtdışı müteahhitlikte
Türk müteahhitlik sektörü için kısa vadeli iş hacmi hedefi 30 milyar dolar, 2015
yılı için yıllık hedef ise 50 milyar dolar olarak belirlendi. Uzun vadede 100
milyar dolarlık iş hacmine ulaşılması mümkün görünüyor ve böylelikle 100 bin
kişiye daha yurtdışında iş yaratılabileceği düşünülüyor.
Analize göre,
sektörün yurtdışında yaratmakta olduğu istihdam hacmi Türk işçiler lehine çok
daha etkin bir şekilde değerlendirilebilir, bu açıdan işgücü maliyetlerinin
rekabete engel oluşturmayacak düzeylere indirilmesi ve Sosyal Güvenlik
Teşviklerinin devreye sokulması önem taşıyor.
|