|
Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) rakamlarına göre dünyada her yıl yaklaşık 2 milyon 200 bin insan, iş kazaları ve meslek hastalıkları nedeniyle hayatını kaybediyor. Yaklaşık 270 milyon iş kazası gerçekleşiyor, 160 milyon insan meslek hastalığına yakalanıyor. İş kazalarında rekor ise inşaat sektöründe…
Türkiye’de işçi ölümü ve iş kazalarının üçte biri inşaat sektöründe meydana geliyor. Tüm iş kazalarının yüzde 1,6'sı ölümle sonuçlanırken, inşaat sektöründeki iş kazalarının yüzde 4,7'si ölümle sonuçlanıyor.
2012 yılında en az 273 inşaat işçisinin düşerek, ezilerek, göçük altında kalarak, yanarak, zehirlenerek ya da patlama, elektrik çarpması, nesne düşmesi sonucu hayatını kaybettiği kayıtlara geçmiş durumda.
“Biz inşa ediyoruz, ama altında kalan biz oluyoruz”
Şubat ayında Adana Kozan’da yapılan Gökdere Köprü Barajı inşaatında meydana gelen patlama sonucu sulara kapılan 10 işçi kayboldu; kayıp işçilerden 5’inin cesedi bulundu. Köprü barajı inşaatı Göksu Irmağı üzerine yapılmak istenen HES projesinin bir parçasıydı. Baraj inşaatı tamamlanmadan gövdede su tutulmaya başlanmış olması ve tünelin çıkışında işçilerin çalıştırılmaya devam ettirilmesi bu felakete yol açtı. Kaza sonrasında, çok sayıda taşeron firma tarafından gece-gündüz, iş güvencesi olmadan çalıştırılan işçilerin kaydının tutulmamış olduğu ortaya çıktı.
Mart ayında Esenyurt’ta Marmara Park AVM inşaatının şantiyesinde çadırlarda kalmak zorunda bırakılan 11 işçi, çıkan yangında hayatını kaybetti. İşçilerin davası 13 Temmuz’da başladı. Esenyurt’taki inşaatta çalışan 4 bin işçi taşeron firmalar aracılığıyla, güvencesiz ve düşük ücretlerle çalıştırılıyordu. İşçilerden ikisinin sigorta giriş işlemlerinin, öldükten sonra yapıldığı ortaya çıktı. Marmara Park AVM inşaatı ortakları ise olaydan sonra ortaya çıktı; Ece Türkiye, Deutche Bank’a ait DWS şirketi, Finansbank, İş GYO ve Kayı İnşaat. Marmara Park AVM Ekim ayında açıldı. Ölen işçilerin yakınları "İş kazası değil bu bir cinayet" diyerek açılışı protesto etti.
Temmuz ayında İstanbul Avcılar-Beylikdüzü metrobüs hattı çalışmaları sırasında sökülen köprünün beton bloklarının üzerlerine düşmesi sonucu 1 işçi öldü, 2 işçi yaralandı.
Kasım ayında Cengiz İnşaat’a ait Eti Bakır Samsun İşletmesi'nde yaklaşık 300 ton ağırlığındaki amonyak tankı kapağı monte edilirken işçilerin üzerine düştü. Meydana gelen kazada 7 işçi hayatını kaybetti. Cengiz İnşaat ‘iş kazaları’ sicili oldukça kabarık bir firma; Şubat ayında Adana-Gökdere baraj inşaatında meydana gelen ihmalden de bu firma sorumluydu. Her iki kazanın da işin ucuz ve hızlı bitirilmek istenmesi sonucu, iş güvenliğinin hiçe sayılması nedeniyle gerçekleştiği ve can kayıplarına sebep olduğu ortaya çıktı.
Ümraniye Kaymakamlık binasının inşaatında binanın camlarını takan cam işçisi, inşaatın 14. katından düşerek hayatını kaybetti. Cam takma işinin güvenli bir şekilde yapılması için bir takım önlemlerin alınması gerekiyordu. Fakat düşen işçiye böyle bir ekipman sağlanmadığı, işçinin soldan sağa çekilen bir ipe bağlı şekilde pencere dibindeki 17 santimetrelik taşın üzerinde durarak camları takmak zorunda kaldığı ve bu şekilde cam takarken düşüp öldüğü kayıtlara geçti.
Aralık ayında Teknopark İstanbul Projesi İnşaatında çalışan taşeron işçiler maaşlarını alamadıkları için projenin ortakları arasında bulunan İstanbul Ticaret Odası önünde basın açıklaması yaptılar. Asıl işverenin Uzunlar İnşaat olduğu, Uzunlar İnşaat ve Teknopark arasında yapılan sözleşmenin feshedildikten sonra şirketler arasındaki anlaşmazlığın faturasının işçilere kesildiği bildiriliyor. Uzunlar İnşaat TT Net Arena, Mersin Stadyumu, Van Deprem Konutları projelerinde yer alan bir şirket. Teknopark işçilerinin eylemleri Ocak ayında da devam ediyor.
Ocak ayında Taksim Meydanı’nı yayalaştırma projesinde çalışan işçilerden biri, çalıştığı sırada kafasına taş düşmesi sonucu yaralandı. İşçinin yaralanmasının nedenini; şantiyede çalışan diğer işçiler, güvenlik önlemlerinin alınmaması ve inşaatın sürekli hızlandırılmaya çalışması olarak belirttiler.
İnşaat İşçileri Derneği
“Biz inşaat işçileri; yaşadığınız evleri, çalıştığınız işyerlerini, okulları, tünelleri, hastaneleri, alışveriş merkezlerini, gökyüzüne karışan o devasa gökdelenleri yapanlarız. Bizler, aynı zamanda en çok ölen, en çok yaralanan, sakat kalan, hayatları hiçe sayılan, her türlü iş güvencesinden, güvenlikten yoksun çalıştırılanlarız.” diyerek Aralık ayında İnşaat İşçileri Derneği’ni kurdular.
İnşaat sektörü ‘çok tehlikeli’ sektör kategorisinde
İnşaat sektörü, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Tehlike Sınıfları Listesi Tebliği’ne göre ’çok tehlikeli’ sektör kategorisinde yer alıyor.
İnşaat sektörünün sorunları maaşların yatırılmaması, sigortasızlık, kötü barınma koşulları, güvencesizlik, taşeron çalışma biçimleri olarak sıralanıyor.
4 yıldır yasalaşması beklenen İş Sağlığı ve Güvenliği Yasa Tasarısı ile inşaatlarda yeterli denetimin yapılması, iş kazalarının ve iş cinayetlerinin önüne geçilebilmesi bekleniyor.
|
