|
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği'nin (GYODER), 2012 Birinci Çeyrek Dönem Türkiye ve Dünya Gayrimenkul Sektörü Raporu'nda Türkiye'nin 2012 yılının ilk üç ayındaki büyüme oranının, dünyadaki yavaşlamanın ve ekonomiyi soğutma önlemlerinin de etkisiyle yavaşladığı, ancak ABD, Avro Bölgesi ve Japonya'nın da önüne geçerek yüzde 3,2 olarak gerçekleştiği anımsatıldı. Türkiye ekonomisinin büyüme hızındaki düşüşün tüm alt sektörlere yansıdığı, gayrimenkul sektörünün büyümesinin de aynı dönemde 2,8 büyüdüğü bildirildi.
2012 yılı ilk üç ayındaki ekonomik büyüme oranlarının ABD'de yüzde 1,9, Japonya'da yüzde 2,7 oranında, Avro Bölgesi'nin ise yüzde -0,1 olarak gerçekleştiği belirtilen raporda, küresel yavaşlamanın Çin'de de etkisini gösterdiği ve bu ülkede de büyüme oranının yüzde 8,1'e düştüğü kaydedildi.
Raporda Merkez Bankası'nın uyguladığı sıkılaştırıcı para politikasının temel neden olduğu yavaşlamada, 2011 yılı ikinci yarısı itibariyle gerçekleşen yüksek faiz oranları ve daha düşük likiditenin de belirleyici olduğuna dikkat çekildi. Ekonomiyi soğutma önlemlerinin temel hedefleri olan cari açık ve enflasyondaki gerilemenin ilk üç ayda da sürdüğüne vurgu yapılan raporda, henüz kalıcı iyileşme için erken olduğu, bu nedenle Merkez Bankası'nın göreceli sıkı para politikasının bir süre daha süreceği ve buna bağlı olarak iktisadi faaliyetlerdeki büyümenin de aynı süreçte sınırlı kalacağı yorumu yer aldı.
Raporda, sektördeki yavaşlamada, kamu sektörünün inşaat harcamalarındaki durgunluğunun da etkili olduğu belirtilirken, özel sektör harcamalarındaki düşüşe de dikkat çekildi. Yüksek kredi faiz oranlarının kredi talebini sınırlandırdığı, bunun da faiz oranlarda gevşemeye yol açtığının ifade edildiği raporda, ticari gayrimenkulün ise ekonomideki yavaşlamadan olumsuz etkilenmediği kaydedildi. Raporda, ofis, AVM, otel yatırımlarının devam etmesine karşın kiralama talebi ve doluluk oranlarında sıkıntı yaşanmadığı vurgulandı.
2012 birinci çeyrek dönemine ilişkin GYODER raporuna göre; ABD'de inşaat harcamalarında kıpırdanma, konut satışlarında sınırlı artış yaşanırken, ticari gayrimenkul fiyatları endeksi ise durağanlaştı. Avrupa'da inşaat sektöründe küçülme devam etti.
Yılın birinci çeyreğinde Türkiye'de inşaat sektörü yüzde 2,8 büyürken, alınan konut yapı ruhsatları sayısı 115 bin 637 olarak gerçekleşti. Konut kredilerinde yıllık büyüme hızı yüzde 11,5 olarak gelişti. İlk çeyrekte kullandırılan yeni konut kredisi 4,78 milyar lira oldu. Konut kredisi aylık faiz oranı ise ortalama yüzde 1,25'e geriledi. Konut satışları 96 bin 92 adet olarak gerçekleşti. Konut fiyatları ve konut kiralarında sınırlı artış yaşandı.
Açılan 5 AVM ile birlikte toplam AVM sayısı 284'e, toplam kiralanabilir alan büyüklüğü 7,49 milyon metrekareye ulaştı. İstanbul ofis piyasasında MİA bölgesi A ve B tipi ofislerde düşük boşluk oranları sürerken, kiralar durağanlaştı. Lojistik binası ve AVM kiralarında ise durağanlık devam etti.
İMKB'de işlem gören GYO sayısı 24'e yükselirken, İMKB'deki GYO'ların toplam piyasa değerleri ise 13,8 milyar lira olarak gerçekleşti. Yabancılara gayrimenkul satışı 557 milyon dolar, doğrudan yabancı sermaye yatırımları da 149 milyon dolar oldu.
Gökkaya: Öngörülebilir ve temkinli bir büyüme oranı
Raporu değerlendiren GYODER Başkanı Işık Gökkaya, Türk inşaat sektöründeki büyümenin, ekonomi genelindeki yavaşlamanın, özellikle yeni yıl ile birlikte etkisini gösteren ekonomiyi soğutmaya yönelik önlemlerin ve sektörde 2011 yılı sonundaki yüksek seviyenin doğal etkisiyle öngörülebilir ve temkinli bir büyüme oranı kaydettiğini belirtti.
Gayrimenkul sektörünü olumlu yönde ve önemli boyutta etkileyecek olan, kentsel dönüşümün henüz ilk projelerinin görüldüğünü, Afet Yasası'nda henüz ön hazırlık çalışmalarının yürütüldüğünü ve yabancılara mülk satışı ile ilgili düzenlemelerde ise oturma izni, kredi kullanımı gibi tamamlayıcı unsurların beklendiğini ifade eden Gökkaya, ''Konut kredisi faiz oranlarında düşüş ve kullanım oranında artış sağlayacak bazı gelişmeler de beklenmektedir. Tüm bu gelişmelerin piyasaya etki etmesi ve genel ekonomideki gelişmelere paralel olarak Türkiye gayrimenkul sektörünün de, özellikle yılın ikinci yarısında vites büyütüp hızlanarak, sene sonunda öngörülen büyüme oranını yakalaması beklenmektedir'' dedi.
TÜİK İnşaat Sektörü Ciro Endeksi
Öte yandan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) da, 'İnşaat Ciro ve Üretim Endeksleri 2012 Yılı 1. Dönem' sonuçlarını açıkladı. Buna göre, bu yılın ilk 3 ayında, İnşaat Sektörü Ciro Endeksinde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,9 artış meydana geldi. Bina İnşaatı Sektörü Ciro Endeksi yüzde 0,9 artarak 85,4'ten 86,2'ye, Bina Dışı İnşaat Sektörü Ciro Endeksi de yüzde 6,6 artışla 72,1'den 76,9'a yükseldi. Bina İnşaatı Sektörü Üretim Endeksi ise yüzde 4,7 artarak 98,2'den 102,8'e çıktı. Bina Dışı İnşaat Sektörü Üretim Endeksi yüzde 0,3 azalarak 131,7'den 131,3'e düştü.
|
