|
İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD) tarafından hazırlanan ‘İnşaat Sektörü ve İnşaat Malzemeleri Sanayisi / Ekonomik Değerlendirme ve Öneriler’ raporu, İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan ve Yönetim Kurulu üyelerinin de katıldığı bir toplantı ile açıklandı. Rapor, ilgili Bakanlıklarla da paylaşılacak.
 | Dr. Can Fuat Gürlesel ve
İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan |
Raporun sunumundan önce kısa bir konuşma yapan Orhan Turan, inşaat sektörünün Türkiye ekonomisi açısından önemini vurguladı. Turan, 2006 yılında yeni bir yapılanma süreci başlattıklarını anımsatarak, İMSAD’ın sektörün sanayicileri ve dernekleri için bir çatı örgüt haline geldiğini söyledi. 1200’den fazla üreticinin İMSAD şemsiyesi altında birleştiğini anlatan Turan, yeniden yapılanma süreciyle birlikte oluşturulan ‘pazar büyütme’, ‘teknik’, ‘çevre’, ‘dış ilişkiler’ ve ‘iletişim’ komiteleri ile inşaat sektörünün stratejik planını hazırlayacaklarını ifade etti.
“Önümüzde yeni bir dönem başlıyor” diyen Dr. Can Fuat Gürlesel de, raporun amacının inşaat sektörünün ve inşaat malzemeleri sanayisinin ekonomik bir değerlendirmesini yapmak, bu değerlendirmeden yola çıkarak ileriye dönük öngörülerde ve önerilerde bulunmak olduğunu söyledi. Şimdiye kadar hep makro ekonomik değerler üzerinde durulduğunu hatırlatan Dr. Gürlesel, önümüzdeki dönemde ise mikro ekonomik değerlerin öne çıkacağını, bunun da her sektör için ayrı ayrı kalkınma stratejileri hazırlanması anlamına geleceğini açıkladı. Dr. Gürlesel, bu anlamda daha yüksek katma değer yaratılmasının ve sektörlerin rekabet güçlerinin artırılmasının ana eksenler olacağını belirtti.
Rapordaki bulguların da inşaat sektörünün ve inşaat malzemesi sanayinin ekonomik büyümeye olan katkısını açıkça gösterdiğini, sektörün alt imalat sanayi kollarının Avrupa ya da Dünya ölçeğinde önemli oyuncular haline geldiğini belirten Dr. Gürlesel, önerilerinin uygulanması halinde mevcut üretim kapasitesi ile katma değerde yüzde 30 – 35’lik bir artış yakalanabileceğinin altını çizdi. Önerilerin uygulanması ile ayrıca ekonomik büyümeye 1.5 puanlık bir katkı sağlanacak, ilave istihdam yaratılacak ve net döviz kazancı 10 milyar doların üzerine çıkacak.
Büyümenin yüzde 20’si inşaattan
İnşaat sektörü ve inşaat malzemeleri sanayisinin Türkiye’nin lokomotif sektörlerinden olduğu vurgulanan rapora göre; 2006 yılında yakalanan yüzde 6’lık büyümenin yaklaşık yüzde 20’si inşaat sektörü ve inşaat malzemeleri sanayisindeki büyümeden kaynaklandı. İnşaat sektörü 2006 yılında yarattığı 21.2 milyar dolarlık katma değer ile 400 milyar dolarlık Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) içinde yüzde 5.3 oranında pay alırken, inşaat malzemeleri sanayisi 6.36 milyar dolarlık katma değer ile sanayi içinde yüzde 5.44, GSMH içinde ise yüzde 1.37 oranında pay aldı.
Raporda yer alan bilgilere göre, 2006 yılı sonunda inşaat sektöründe, faaliyet gösteren müteahhit firmaların sayısı 85 bin 290. Yurtdışı müteahhit firmaların sayısı ise 700. 23 odaya kayıtlı 308 bin 663 mühendis ve mimar ile 2 bine yakın teknik müşavirlik firması sektörde faaliyet gösteriyor. Sektörde yer alan 150 büyük firma yurtiçi işlerin yüzde 75’ini gerçekleştirirken, bu firmaların yurtdışı faaliyetlerindeki payı ise yüzde 90 seviyesinde.
İnşaat malzemeleri sanayisinde faaliyet gösteren üreticilerin sayısı ise 6 bin 500. Bu firmaların 2006 yılı toplam üretimleri 27.2 milyar dolar. Üretimin yüzde 60’ı iç pazarda tüketilirken, yüzde 40’lık kısmı ise ihraç ediliyor.
1.5 milyon kişi çalışıyor
İnşaat sektörü ve inşaat malzemeleri sanayinin istihdama katkısı da azımsanmayacak kadar büyük. 2006 yılı sonunda inşaat sektöründe çalışanların sayısı 1.3 milyona yakın. İnşaat malzemeleri sanayisinde ise 6 bin 500 üretici firmada çalışanların sayısı 255 bin. Her iki sektörde çalışan toplam 1.5 milyon kişi toplam istihdamın yüzde 6.84’ünü oluştururken, inşaat sektörünün istihdama tek başına katkısı yüzde 5.7, inşaat malzemeleri sanayisi ise yüzde 1.14 olarak hesaplanıyor. İnşaat sektöründe istihdam edilenlerin 344 bini sürekli ücretlilerden, 662 bini ise yevmiyeli-mevsimlik çalışanlardan oluşuyor.
 12.1 milyar dolar döviz
Döviz getirilerine bakıldığında inşaat sektörü ve inşaat malzemeleri sanayinden elde edilen toplam 12.1 milyar dolar seviyesinde. Bu rakam 2006 yılında Türkiye’nin sağladığı 116.4 milyar dolarlık gelirin yüzde 10.4’ünü oluşturuyor. Raporda 2001 yılında elde edilen 3.86 milyar doların yüzde 7.8’inin de inşaat sektörü ve inşaat malzemeleri sanayisi tarafından sağlandığına da dikkat çekiliyor.
177 ülkeye ihracat
İnşaat malzemeleri sanayisinin ihracatta da önemli bir yer tuttuğuna işaret edilen raporda 2000 yılında 2.5 milyar dolar olan toplam ihracatın, 2006 yılında 4 kattan daha fazla artarak 11.2 milyar dolara çıktığı ifade ediliyor. 177 ülkeye yapılan 11.2 milyar dolarlık ihracat, toplam imalat sanayi ihracatının yüzde 14.4’ü, toplam ihracatın ise yüzde 13.1’ini oluşturuyor. Yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde ise şirketlerin 2006 yılında üstlendiği proje tutarı 16 milyar dolar olurken, 2002 - 2006 yıllarında üstlenilen toplam tutar 39.5 milyar dolar olarak hesaplanıyor. Önemli bir sektörel ve kurumsal rekabetin yaşandığı yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde dünyanın en büyük 225 şirketi arasında 22 şirketle ABD ve Çin’in ardından üçüncü sırada gelen Türkiye’nin geçen yıl 880 milyon dolarlık döviz girişinin sağlandığı bu alandan 2007 yılında daha fazla döviz girişi sağlaması bekleniyor.
Kayıtdışı ve haksız rekabet önlenmeli
Raporda; inşaat malzemeleri sanayi üretiminde daha yüksek katma değer yaratılmasının önemi de vurgulanırken; daha yüksek katma değer yaratan, standart, kaliteli ve rekabetçi malzeme üretimi için gerekli piyasa koşullarının sağlanması yolunda yapılması gerekenler şöyle sıralanıyor:
· Kamu otoritesinin etkin yapı, üretim ve ürün denetimi
· Kayıtdışı ve standartdışı üretim ve haksız rekabetin önlenmesi
· İnşaat işlerinde uygulama standartlarının denetlenmesi
· Akreditasyon ve belgelendirme kurumları ile test merkezleri ve laboratuarlarının sayı ve niteliğinin artırılması ve desteklenmesi
Kaliteli ve rekabetçi malzeme tüketimi kullanımının özendirilmesine yönelik çalışmaların da sektör gelişimine katkı sağlayacağı ifade edilen rapora göre tüketicinin bilinçlendirilmesi büyük önem taşırken bir başka önemli nokta ise malzeme kullanımına ilişkin zorunlu ve özendirici mekanizmaların kurulması.
İnşaat malzemeleri sanaysiinde kurumsallaşmanın arttırılması ve firma ölçeklerinin büyütülmesi için satın alma ve birleşmelerin yanısıra yurtdışı işbirliklerinin önemine dikkat çekilen raporda, “Kalifiye ara eleman ihtiyacının karşılanmasının yanında, Ar-Ge, Ür-Ge ve teknoloji geliştirme çalışmaları da katma değeri yüksek, ileri teknolojili ürünler elde edilmesini sağlayacaktır” deniliyor. Raporda ayrıca üretim sürecinde karşılaşılan kamu yüklerinin azaltılması ile ulaştırma ve taşımacılık altyapısı güçlendirilmesi ve desteklenmesinin de önemine dikkat çekiliyor.
|
