|
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan 2013 yılı Ağustos ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri açıklandı. Buna göre ihracat, Ağustos'ta geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 12,9 azalarak 11 milyar 174 milyon dolara, ithalat da yüzde 3,4 azalarak 18 milyar 191 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı geçen yıl Ağustos'ta yüzde 68,1 iken, bu yılın aynı ayında yüzde 61,4'e geriledi. Dış ticaret açığı, Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17 artarak, 5 milyar 997 milyon dolardan 7 milyar 16 milyon dolara çıktı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre, Ağustos'ta bir önceki aya göre ihracat yüzde 0,1 artarken, ithalat yüzde 5,5 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise bu yılın Ağustos ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 9,8 azaldı, ithalat yüzde 0,3 arttı.
AB'nin ihracattaki payı 2012 yılının Ağustos ayında yüzde 33,7 iken, bu yılın aynı ayında yüzde 41,4'e yükseldi. AB'ye yapılan ihracat, aynı aylar karşılaştırıldığında yüzde 6,8 artarak 4 milyar 622 milyon dolara yükseldi.
İhracatta Almanya ilk sırada
Almanya, Ağustos'ta en fazla ihracat yapılan ülke oldu. Bu ülkeye yapılan ihracat, Ağustos'ta geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 4,1 artarak 1 milyar 43 milyon dolar olurken, Almanya'yı sırasıyla 874 milyon dolarla Irak, 647 milyon dolarla İngiltere ve 571 milyon dolarla Rusya takip etti.
İthalatta ise ilk sırayı Rusya aldı. Bu ülkeden yapılan ithalat, söz konusu dönemde yüzde 3,2 artarak 2 milyar 96 milyon dolar oldu. Rusya'yı sırasıyla 1 milyar 881 milyon dolarla Çin, 1 milyar 673 milyon dolarla Almanya ve 1 milyar 4 milyon dolarla İtalya izledi.
İhracatta motorlu kara taşıtları ve aksam parçaları zirvede
Fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi 950 milyon dolarla "motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları" olurken, bu fasılı 937 milyon dolarla "kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları", 775 milyon dolarla "örme giyim eşyası ve aksesuarı" ve 729 milyon dolarla "elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme verme, televizyon görüntü–ses kaydetme verme cihazları, aksam parça aksesuarı" takip etti.
İthalatta ilk sıra mineral yakıt ve yağların
Ağustos ayında fasıllara göre ithalat değerlendirildiğinde ithalatı en yüksek fasıl, 4 milyar 615 milyon dolarla "mineral yakıtlar ve yağlar" oldu. Bu fasılı 1 milyar 978 milyon dolarla "kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları", 1 milyar 319 milyon dolarla "demir-çelik", 1 milyar 276 milyon dolarla "elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme verme, televizyon görüntü–ses kaydetme verme cihazları ve bunların aksam parça aksesuarları" ve 1 milyar 123 milyon dolarla "motorlu kara taşıtları ve bunların aksam parçaları" izledi. "Dünya ticaretindeki durgunluğa paralel bir seyir izliyoruz"
Ağustos ayına ilişkin dış ticaret verilerini değerlendiren yazılı bir açıklama yapan Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, ihracatın geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,9, ithalatın da yüzde 3,4 gerilediğini ifade ederek; yılın 8 ayında ihracatın 99,4 milyar dolar, ithalatın 167 milyar dolar, ihracatın ithalatı karşılama oranının da yüzde 59,5 olduğunu kaydetti.
"AB'ye ihracatın artması önemli"
Bakanlık olarak ağırlık verdikleri ve sonuç aldıkları hususlardan birinin pazar portföyünün genişlemesi olduğunu belirten Çağlayan, şu değerlendirmeleri yaptı:
"2009-2012 döneminde toplam 43,6 milyar ek ihracat yapabildik. Bugün de Ortadoğu ve Uzakdoğu hariç tüm bölgelere ihracatımızın artışta olduğunu görüyoruz. Artış oranları Afrika'da yüzde 15,4, Güney Amerika'da yüzde 7,2, Kuzey Amerika'da yüzde 16. AB pazarındaki daralmaya rağmen bölgeye ihracatımız artıyor. AB'ye ihracatımızın artması bizim için önemli. AB'nin 2013 yılında kendi dışındaki ülkelerden ithalatında yüzde 3,7'ye yakın gerileme var. Karşımızda öyle bir AB var ki 28 üyesinin 12'sinin ithalatı azalmaya devam ediyor. Ama AB'nin bizden ithalatında Ağustos'ta yüzde 6,8, bu yılın ilk 8 ayında ise yüzde 6,2 bir artış var. AB'de reel anlamda toparlanma başlayınca bundan en olumlu etkilenecek ülkelerden biri Türkiye olacak".
"Dış talep zayıfken, ihracatta canlılık beklenmemeli"
Türkiye'nin yanı sıra 8 aylık dış ticaret verisi açıklanmış 19 ülke daha bulunduğunu belirten Çağlayan, bu ülkelerin 8 aylık dönemdeki ortalama ihracat artışının yüzde 2,6 olduğunu bildirdi. "Bu sene dünyada dış ticaret oldukça durgun seyrediyor. Türkiye olarak, dünya ticaretindeki durgunluğa paralel bir seyir izliyoruz" ifadesini kullanan Çağlayan, dış talep zayıfken ihracatta canlılık beklememek gerektiğine dikkati çekti.
Bakanlık olarak Türkiye ekonomisi adına tüm olası senaryolara karşı proaktif bir anlayışla çalıştıklarını kaydeden Çağlayan, teşvik sisteminin beklentilerine uygun sonuçlar verdiğini, özellikle 5 ve 6. bölgelerdeki gelişmelerden memnun olduklarını belirtti.
Gelişmelere ve sorunlara kısa vadeli bakılmaması gerektiğine işaret eden Çağlayan, 2023 hedeflerinin kendileri için sadece sayısal hedeflerden ibaret olmadığını, hem yaşam koşullarında hem ekonomide anlayış değişikliğini amaçladıklarını kaydetti.
|
