|
b>İran'da İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı'nın işletme hakkını, İstanbul Atatürk Havalimanı'nın yapımcı ve işletmeci firmalarından Tepe ve Akfen ortaklığı aldı.
Tepe-Akfen, 1 Şubat'tan itibaren teslim alacağı havalimanını tamamlayacak ve 11 yıl 3 ay süreyle işletecek.
İRAN'da 20 yıldır yapımı süren İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı'nın işletme hakkını, İstanbul Atatürk Havalimanı'nın yapımcı ve işletmeci firmalarından Tepe ve Akfen ortaklığı aldı. Tepe-Akfen, 1 Şubat'tan itibaren teslim alacağı havalimanını tamamlayacak ve sonrasında 11 yıl 3 ay süreyle işletecek. Tepe-Akfen, İstanbul'dakinden farklı olarak Havaş ve Çelebi'nin, Usaş'ın hizmetlerini de İran'da verecek. Tepe-Akfen, proje kapmasında, 200 milyon dolarlık yatırımla havalimanında ikinci bir terminal, 5 yıldızlı otel, catering ve kargo binaları da yapacak. Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, ‘‘Havalanı işletmeciliği konusunda İran'a know-how ihracatı yapıyoruz’’ diye konuştu.
İran'da İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı'nın işletme hakkını aldınız. Bu hak neleri içeriyor?
- Kum şehri ile Tahran arasında kurulan İmam Humeyni International Airport'un yapımına 20 yıl önce başlanmış. Bugüne kadar Atatürk Havalimanı'nın terminal binasının üçte biri kadar bir bina, bir apron ve pisti yapmışlar. Bu da yüzde 85 mertebesine gelmiş. Elektronik cihazları yok. Biz bu projenin bitirilmesi ve sonrasında işletme hakkını alıyoruz. İşletmeyi 1 Şubat'tan itibaren 11 yıl 3 ay süreyle devralıyoruz. İstanbul'dakinden farklı olarak İran'da, Türkiye'de Havaş ve Çelebi'nin, Usaş'ın hizmetlerini de vereceğiz. 110 kişilik bir işletme kadromuz şu anda İran'da. Havalanı işletmeciliğinde İran'a know-how ihracatı yapıyoruz.
Bu alanda dünyadaki firmalar arasındaki yeriniz neresi?
- Dünyada havaalanı işletmeciliği yapan ilk on firma arasındayız. Bizim gibi her konuda tecrübeli olanı ise yok. Atatürk Havalimanı'nda her şeyi kendimiz yaptık. Halen de güvenlikten otopark işletmesine kadar bütün hizmetleri kendimiz yürütüyoruz. Diğer firmalarda böyle bir know-how yok. Dünyadaki yap-işlet-devret modellerinde işletmeci firma inşaatı başkasına veriyor ya da inşaatı alan firma işletmeciliğini başkasına devrediyor.
Havaalanına yeni yatırım yapacak mısınız?
- İnşaatı bitirip işletmeye aldıktan sonra arkasından yeni yatırımlara başlayacağız. İkinci bir terminal yapacağız. Çünkü oradan hem iç, hem dış hatlar çalışacak. İran'daki mevcut havaalanı kapatılacak, bütün trafik yeni havalanına aktarılacak. Ayrıca 5 yıldızlı bir otel, kargo, catering binaları yapacağız. Yaklaşık 200 milyon dolarlık bir yatırım planlıyoruz.
İran'ın hava trafiği nasıl?
- İran'da çok güzel bir hava trafiği var. Çok kapalı bir ülke olmasına rağmen Almanya'dan, İngiltere'den, Fransa'dan devamlı uçaklar var. İç hatlarla beraber 7-8 milyon yolcu kapasitesine ulaşılması bekleniyor.
İran'daki projeye katılımınız nasıl oldu?
- Hükümetlerin yurtdışı projelerdeki rolünü bu ihalede görebilirsiniz. Çünkü İranlılar'ın Türk şirketlerinden teklif alma niyetleri pek yoktu. Ama son yıllarda iki ülke arasındaki yakınlaşma, İran'ın Ankara Büyükelçisi'nin daha aktif olması, doğalgazın İran üzerinden Türkiye'ye gelmesi gibi unsurlar ekonomik ilişkilerin canlandırılmak istenmesinin birer parçası. Bu projede de İran Büyükelçisi bizi teşvik etti. Biz projeyle ilgilendiğimizde geç kalmıştık. İhale Kanadalı, Avusturyalı ve Fransız firmaları arasında geçiyordu. İş bitmek üzereydi. İhaleye başvurduğumuzda red cevabı aldık.
Red cevabından sonra İranlı yetkilileri nasıl ikna ettiniz?
- Konuyu Dışişlerimiz sahiplendi. Biz de ısrar ettik. İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı'nın Türkiye ziyareti sırasında yetkililere İstanbul'da havaalanında brifing verdik ve gezdirdik. Bizi de ihale değerlendirmesine aldılar. Onların ihale sistemi devam eden bir süreci kapsıyor, sonradan teklif vermek de mümkün. Ama bizi ilk başvurumuzda almamışlardı. Başvurumuzun kabulünden sonra kısa sürede işi lehimize çevirdik.
Irak'ta işleriniz var mı?
- Kuzey Irak'ta, Musul'da çok işler yapıyoruz. Amerikan askerlerinin yiyecek, çamaşır yıkama hizmetlerini veriyoruz. Prefabrik konut yapıyoruz.
Ladin'in şirketi Kahire'de rakibimiz
İşlerinin yoğunluğundan fırsat buldukça kitap okumaya çalıştığını söyleyen Akın, bugünlerde Usame Bin Ladin'in hayatını okuyor. Akın, ‘‘Ladin'in hayatı oldukça enteresan. İnşaat şirketi sahibi bir ailenin olması nedeniyle beni de ilgilendiriyor. Çünkü Ladin Ailesi'nin inşaat şirketi Kahire Havaalanı ihalesinde Amerikalı bir firmayla birlikte bizim rakibimiz. Ortadoğu'da çok büyük işler yapıyor’’ diyor.
Bulgaristan'a 5 yıldızlı otel
Avrupa'da projeleriniz olacak mı?
- Bulgaristan'da bir iş merkezinin müteahhitlik işini üstlendik. Yakında Sofya'da 5 yıldızlı yeni bir otel inşaatına başlayacağız. 25 milyon dolarlık bu otel projesinde yüzde 15 hisseyle yer alacağız. Burada Güney Afrikalı ortaklarımız olacak. Kumarın serbest olması, Sofya'da otel işletmeciliğini çok kárlı hale getiriyor. Sofya, Avrupalılar'ın gözbebeği, Amerikalılar da bu şehirde büyük bir yapılanma içinde.
Özelleştirmeye ilgimiz sürüyor
Özelleştirmelere ilginiz sürüyor mu?
- Özelleştirme konusunda herkesin aksine düşünüyorum. Son derece başarılı gidiyor. Özelleştirmenin fiilen yapılmasından ziyade, niyet çok önemli. Tüpraş, Tekel, Petkim gibi önemli kurumların hepsi ihaleye hazır hale getirildi. Bence, 2004 yılında çok daha önemli özelleştirmeler yapılacak. Bundan sonra özelleştirmeye çıkan limanlarla ilgiliyiz. Takip ettiğimiz başka projeler de var.
Rant ekonomisi bitti
2003 size göre nasıl geçti?
- 2003'te kötü bir dönemi geride bıraktık. Ekonomik anlayış değişmeye başladı. Rant ekonomisi bitti. Artık yüksek enflasyon ve dövizin çok yukarı gideceğini beklemek hayal. 2003'te başlayan iyileşmenin 2004 ve izleyen yıllarda bozulmadan süreceğini düşünüyorum. Üreteceğiz, ürettiğimizi satacağız.
|
