Sermaye Piyasası Kurulu, Gayrimenkul Yatırım
Ortaklıklarına (GYO) İlişkin Esaslar Tebliğinde değişikliğe gitti.
Değişiklikle, GYO'ların paylarının halka arz edilmesi için öngörülen süreler
azaltıldı, ancak halka arzın kolaylaştırılması amacıyla asgari halka açılma
oranı yüzde 49'dan yüzde 25'e düşürüldü. Söz konusu tebliğ değişikliği, Resmi
Gazete'nin dünkü 5. mükerrer sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Değişikliğe
göre, GYO'ların paylarının halka arz edilmesi için öngörülen süreler azaltıldı;
ancak halka arzın kolaylaştırılması amacıyla asgari halka açılma oranı yüzde
49'dan yüzde 25'e düşürüldü.
Yapılan değişiklikle ani usulde kurulan veya esas sözleşme tadili yoluyla
GYO'ya dönüşen ortaklıklara halka arz için sermayeye bağlı süre verilmesi
uygulamasından vazgeçilerek, ortaklıkların, kuruluşlarının veya esas sözleşme
değişikliklerinin ticaret siciline tescilini takip eden 3 ay içinde çıkarılmış
sermayelerinin asgari yüzde 25'ini temsil eden paylarının halka arz edilmesi ve
tüm paylarının kayda alınması talebiyle Kurula başvurmaları zorunluluğu
getirildi.
Kuruluş veya dönüşüm amacıyla başvuruda bulunan GYO'ların ortak ve
yöneticilerinin tebliğde öngörülen şartları taşımaları, portföylerinde yer
alacak/alan varlıkların ve bunların portföy içindeki ağırlıklarının yine halka
arz sürecini hızlandırabilmek amacıyla tebliğde belirtilen sınırlamalara uygun
olması zorunluluğu hüküm altına alındı.
Ayrıca mevcut tebliğde GYO'ya dönüşecek şirketlerin paylarının halka arz
edilmiş ve/veya şirketin halka açık şirket statüsünde olmamasına yönelik hüküm
de tebliğden çıkarılarak halka açık şirketlerin de GYO niteliklerini taşımaları
halinde GYO'ya dönüşebilmelerine imkan sağlandı.
GYO'ların asgari başlangıç sermayeleri
GYO'ların asgari başlangıç sermayeleri 11 milyon 200 bin liradan 20 milyon
liraya, birden fazla gerçek kişinin lider sermayedar olması halinde gerçek kişi
lider sermayedarların menkul ve gayrimenkul varlıklarının rayiç değerinin asgari
toplamı 16,8 milyon liradan 20 milyon liraya çıkarıldı. GYO'ların
kuruluşlarının/dönüşümlerinin kolaylaştırılmasına yönelik olarak lider
sermayedar olabilecek kişilerin sayılarını artırabilmek amacıyla, lider
sermayedarın, ortaklığın faaliyet konusunu yakından ilgilendiren hukuk, inşaat,
bankacılık ve finans gibi alanlarda en az üç yıllık tecrübeye sahip olması
gerektiğine ve yalnızca gayrimenkul alım satım işi ile uğraşmanın ortaklığın
faaliyet konusuna giren alanlarda edinilmiş tecrübe sayılmayacağına dair hüküm
mevcut tebliğden çıkarıldı. Ayrıca belirtilen amaç çerçevesinde, tüm GYO yönetim
kurulu üyelerinin yeterli tecrübeye sahip olmalarını gerektiren hükümde de
değişikliğe gidilerek yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunun yeterli tecrübeye
sahip olmaları yeterli sayıldı.
''Yatırım faaliyetleri'' başlıklı 25. maddeye, GYO'ların
portföylerine ancak üzerinde ipotek bulunmayan veya gayrimenkulün değerini
doğrudan ve önemli ölçüde etkileyecek nitelikte herhangi bir takyidat şerhi
olmayan bina, arsa, arazi ve buna benzer nitelikteki gayrimenkuller ile
gayrimenkul üzerindeki hakların dahil edilebileceğine, GYO'nun mülkiyetinde
bulunmayan ipotekli arsalar üzerinde tesis edilen ipoteğin bedelinin söz konusu
arsa için en son hazırlanan değerleme raporunda ulaşılan arsa değerinin yüzde
50'sini geçmemesi ve ipotekli arsaların ipotek bedellerinin, ortaklığın kamuya
açıkladığı son üç aylık portföy tablosunda yer alan net aktif değerinin yüzde
10'unu aşmaması şartlarıyla GYO tarafından proje geliştirilebilmesine yönelik
hükümler eklendi.
Tebliğin 29. maddesinde yar alan ''ortaklık lehine sözleşmeden doğan şufa,
vefa, iştira haklarının, gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerinin, rehinli
alacakların serbest dereceye ilerleme haklarının ve ortaklığın kiracı konumunda
olduğu kira sözleşmelerinin tapu siciline şerhi zorunludur'' hükmüne, kat
karşılığı inşaat sözleşmeleri ve hasılat paylaşımı sözleşmeleri gibi ortaklık
lehine haklar sağlayan sözleşmeler ifadesi ilave edildi.
Tebliğin 34. maddesinin ''kat karşılığı yapılan projelerde, projenin
gerçekleştirileceği arazilerin sahiplerince ortaklığa bedelsiz veya düşük bedel
karşılığı ortaklık lehine üst hakkı tesis edilmesi halinde, projenin teminatı
olarak arazi sahibi lehine ipotek veya sınırlı ayni haklar tesis edilmesi
mümkündür'' şeklindeki hükmü üst hakkı yanında arsa devirlerini de kapsayacak
şekilde değiştirildi.
Tebliğin 39. maddesinde yapılan değişiklikle GYO'ların her yıl sonunu takip
eden bir ay içerisinde, portföyünde değerleme yaptırılması gereken her bir
varlık için değerleme hizmeti alınacak bir değerleme şirketini ve portföyüne o
yıl içerisinde alınabilecek ve değerleme gerektirecek varlıklar için değerleme
hizmeti alınacak en fazla iki adet değerleme şirketini yönetim kurulu kararı ile
belirlemeleri zorunluluğu getirildi. Söz konusu yönetim kurulu kararının Kurulun
özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya
açıklanması ve bir örneğinin Kurula gönderilmesi hükme bağlandı.
Yurt dışı gayrimenkullerin alım satımlarında Kurulca listeye alınmış
şirketlere değerleme yaptırma zorunluluğu bulunmadığına ilişkin tebliğin 39.
maddesinin 2. fıkrasında yer alan istisna, mevcut uygulamaya da paralel olacak
şekilde bu gayrimenkullere ilişkin her tür değerleme işlemini kapsayacak şekilde
genişletildi.
Henüz payları halka arz edilmemiş mevcut GYO'ların tebliğ değişikliği
karşısındaki durumunu netleştirmek için hazırlanan geçici maddede, tebliğ
değişikliğinin yayım tarihinden önce kuruluş veya dönüşüm suretiyle GYO
statüsünü kazanmış ortaklıkların, tebliğ değişikliğinin yayım tarihinden önce
kendilerine tanınan sürelerde, çıkarılmış sermayelerinin asgari yüzde 25'i
oranındaki paylarının halka arz edilmesi talebiyle Kurula başvuruda bulunmaları
gerektiği kaydedildi.
|