Kültürel ve doğal mirasın korunarak geleceğe aktarılması
için 21 yıldır çalışan Çevre ve
Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı'nın (ÇEKÜL), bölge ve
havza ölçeğinde bütüncül kültürel korumanın sağlanması için 'Kültür Yolu' başta
olmak üzere yedi yıldır Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ile
ürettiği projeler ve bu süreçte kazanılan bilgi ve tecrübeler, yeni açılan
Metin Sözen Eğitim ve Kültür Merkezi'nde paylaşılacak.
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’nin satın alarak restore ettiği ve vakfın
kullanımına verdiği Beymahallesi’ndeki tarihi ev, 14 Ocak
Cumartesi günü Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ve Tarihi Kentler Birliği Başkanı
Dr. Asım Güzelbey, ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin
Sözen, Gaziantep Vali Yardımcısı Mevlüt Kurban, Kilis
Valisi Yusuf Odabaş, Şanlıurfa Valisi Celalettin
Güvenç, Adıyaman Valisi Ramazan Sodan, Mardin Valisi
Turhan Ayvaz, Şahinbey Belediye Başkanı Mehmet
Tahmazoğlu, Şehitkâmil Belediye Başkanı Rıdvan
Fadıloğlu, Battalgazi Kaymakamı Abdülmuttalip Aksoy,
Şanlıurfa Belediye Başkanı Ahmet Eşref Fakıbaba, Mardin
Belediye Başkanı Mehmet Beşir Ayanoğlu, Battalgazi Belediye
Başkanı Selahattin Gürkan, TKB encümeni ve danışma kurulu
üyeleri ve çok sayıda davetlinin katılımıyla açıldı.
Kültürel mirasın korunması alanında eğitim ve kültür öncelikli
çalışmalar yapılacak
Metin Sözen Eğitim ve Kültür Merkezi’nde, kültürel mirasın korunması alanında
eğitim ve kültür öncelikli sürdürülecek çalışmalarla, bölge ve havzaya farklı
bir boyut kazandırılacak. Merkezde, Tarihi Yapılarda Koruma ve Onarım Esas ve
Uygulamaları, Kent Kimliği ve Kentlilik Bilinci, Korumaya Yönelik Kentsel
Canlandırma, Kültür Turizmi, Koruma Sürecinde Toplumsal Katılım ve Tartışma
Kültürü, Tarihi Doku ve Kent Mobilyaları, Koruma Projelerinde Bilgisayarlı 3D
Modelleme gibi başlıklarda eğitimler verilecek.
Restore edilen 120 yıllık Antep evi, kesme taş kullanılarak farklı kat
sayısında inşa edilen üç bina ve bu binaların altında yer alan mağara bölümünden
oluşuyor. Yöresel keymıh ve havara taşları kullanılarak inşa edilen evin
mağarası sergi ve etkinlik alanı olarak kullanılacak. Evin diğer bölümleri ise
eğitimlerin verileceği toplantı odaları, kütüphane ve çocuk kitaplığı olarak
düzenlendi. Metin Sözen Eğitim ve Kültür Merkezi’nde ayrıca mahallelilere
yönelik eğitim ve bilinçlendirme programları da yürütülecek.
Evin hikâyesi
19. yüzyılın sonlarında 2 oda ve 1 mutfaktan oluşan bir ev olarak inşa edilen
yapı, 1920’lerin başında jandarma karakolu olarak kullanılmış. Bu dönemde ana
binanın alt katında, girişin solundaki oda gözaltında tutulanların konulduğu
mekân, binanın mağarası da atların barınağı olmuş. Karakoldan sonra yapı Ocak
Ailesi’nin kullanımına geçmiş. 1960 yılında ise canlı koyun ticareti ve kasaplık
yapan Mehmet Ali Çaprak tarafından satın alınmış. Üç kız, üç erkek çocukları
olan Çaprak Ailesi zamanında girişte dükkân olarak kullanılan oda kiraya
verilmiş, mağaraya inişi olan ikinci oda saman ve arpa deposu, üçüncü oda ise
şire ve zahire deposu görevini üstlenmiş. Giriş katın karşı bölümünde yer alan
iki oda günlük kullanım ve yemek yenilen yer, yola bakan yükseltili oda mutfak
ve banyo; üst katta, yol cephesine ve iç avluya balkonla bakan cumbalı oda ortak
yaşam alanı, büyük oda misafir odası olarak kullanılmış. Bu odanın
penceresinden birkaç basamaklık ahşap merdivenle camla kapatılmış mutfağa
geçiliyor, yine bu odadaki üst sekinin yatak odası olduğu oda kotundaki
hazna ise eskiden banyo ve şire odasıymış. Evin mağarasından Amerikan
Hastanesi’ne ve Kurtuluş Camisi’ne bir yol çıkıyormuş.
Ev, 2008 yılında, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından Çaprak
Ailesi’nden satın alınıp restore ettirildi. Ocak 2012’de ÇEKÜL Vakfı ile
birlikte işlevlendirilerek Metin Sözen Eğitim ve Kültür Merkezi olarak açıldı.
Adres: Metin Sözen Eğitim ve Kültür Merkezi, Tepebaşı Mah. Prof. Dr. Metin
Sözen Cad. No: 4 Şahinbey/Gaziantep
|