BR> Ahmet Bey’in arsası
Ahmet Bey, 2009
yılında İstanbul’da 1 milyon liraya aldığı 800 m2 arsayı, Nisan 2010’da 1 milyon
200 bin liraya satmak için Orhan Bey ile anlaşıyor. Alıcı ile tapu işlemleri
için gittiklerinde, tapudaki görevli memur; “Bu arsanın 2010 yılı emlak
vergisi m2 birim değeri 4 bin lira olarak belirlenmiş. O nedenle, tapu harcına
esas satış bedelini 3 milyon 200 bin liradan aşağı gösteremezsiniz” diyor.
Alıcı ve satıcı, başka bir çözüm yolu olmadığını öğrenince, “Ne yapalım, tapu
harcını 33’er bin lira fazla ödeyeceğiz demek ki” diyerek, tapu işlemlerini
arsanın satış bedelini 3 milyon 200 bin lira göstererek yapıyor, harcı da bu
değer üzerinden ödüyorlar.
Beklenmedik
sürpriz
Buraya kadar tamam. Niyazi Bey ve Ahmet Bey, bir miktar
fazla tapu harcı ödeyip, gayrimenkullerini sattılar. Ancak, olay bitmedi asıl
film bundan sonra başlıyor! Hasan Pulur’un ünlü fıkrasında olduğu gibi, asma
kabakçı arkadan geliyor. Niyazi Bey, 150 bin liraya aldığı evi 350 bin
liraya, Ahmet Bey, 1 milyon liraya aldığı arsayı, 3,2 milyon liraya,
satmış gözüküyor. Yürürlükteki Gelir Vergisi Kanunu’na göre;
gayrimenkullerin, iktisap (edinme) tarihinden itibaren 5 yıl içinde elden
çıkartılmasından doğan kazanç, “değer artışı kazancı” olarak gelir vergisine
tabi (Bkz. GVK Mükerrer Madde 80/6). Böyle olunca Niyazi Bey’e yaklaşık 200
bin, Ahmet Bey’e de 2.2 milyon liraya yakın kazanç çıkıyor. Bu kazancın yüzde
35’i civarında gelir vergisi ödemesi gerekiyor. Bu olayda kazanç
hesaplanırken, alış bedeli aylar itibariyle ÜFE’ye göre yükseltiliyor ve 7.700
TL’de istisna uygulanıyor.
Çözüm yolu
Tapuda
satış işlemi yapılırken, gerçek satış bedelinin tapu senedine yazdırılması yani
Niyazi Bey’in 200 bin lirayı, Ahmet Bey’in 1,2 milyon lira gerçek satış bedelini
tapu senedine yazdırmaları mümkün. “Bu da nereden çıktı?” diyenler için
açıklayalım; Maliye Bakanlığı, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’ne bir yazı
gönderdi ve gerçek satış bedelinin tapu harcına esas değerin altında olması
durumunda, satıcının talebi halinde gerçek satış bedelinin tapu senedinde ayrıca
gösterilmesinin mümkün olduğunu belirtti (MB Özelgesi 24 Şubat 1999 Tarih ve
6604 sayılı). Aman dikkat!.. Burada bilerek ya da bilmeyerek hazırlanmış
bir “Deli Dumrul Vergisi” var. “Hangi kanunun hangi maddesinde yazıyor?” diye
sormayın, kanunda yazılı değil!.. “Peki.. o zaman genel tebliğde yazılıdır.
Hangi tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kaç no.lu tebliğ?” diye de sormayın.
Tebliğlerden herhangi birinde de yazılı değil!.. Yukarıda gördüğünüz gibi,
Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’ne gönderilen bir yazıda bu konu
açıklanıyor. Peki… Türkiye’de 22 milyon emlak vergisi mükellefi olduğuna
göre, milyonlarca emlak vergisi mükellefi ne yapsın?
Bu yazıyı nereden ve
nasıl öğrensin? Hürriyet okurlarından en çok aldığımız teşekkür; “İyi ki
varsınız. Siz de yazmasanız nereden nasıl öğrenebilirdik” şeklinde
teşekkürler… Tekrar başa dönelim. Bu kadar önemli bir konu, kanunda
yazmıyor, hiç değilse bir genel tebliğ ile de açıklansa daha iyi
olurdu.
|