Ergene Havza Koruma Eylem Planı Açıklandı

Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, İstanbul’da düzenlediği basın toplantısıyla Ergene Havzası Koruma Eylem Planı’nı açıkladı. Prof. Dr. Veysel Eroğlu, Ergene Havzası Koruma Eylem Planı çerçevesinde yapılan çalışmalar ve alınacak tedbirlerle havzanın 3-4 yıl içinde daha güzel günlere döneceğini ifade etti. Hızlı sanayileşme süreci dikkate alındığında Türkiye’de su kaynaklarının kirletilmesinin önlenmesi ve kullanılabilir su miktarının arttırılmasının önem taşıdığını kaydeden Eroğlu, bu sebeple su kalite yönetiminde münferit çözüm yerine, havza ölçeğinde çözüm anlayışına geçtiklerini belirtti.
 
Eroğlu, havza planlama çalışmalarının daha önceki hükümetler döneminde lokal olarak ele alındığını, fakat kendilerinin su durumu, erozyon, atıksu, ağaçlandırma gibi bütün unsurları göz önünde bulundurarak havza bazında planladıklarını vurguladı. Havza Koruma Eylem Planları’nın havzalar, su kalitesi, insan kaynaklı baskılar ve kirletici kaynaklar, korunan alanlar ve içme suyu kaynakları göz önüne alınarak hazırlandığını ifade eden Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, konuşmasına şöyle devam etti:
 
“Birinci öncelikli havzamız, kapalı havza olması sebebiyle Akarçay Havzası, ikinci öncelikli havzamız Ergene Havzası olmuştur. Ergene Havzası Çevre Yönetimi Master Planı ve Meriç-Ergene Havzası Koruma Eylem Planı’nı 2008’de, Meriç-Ergene Havzası Endüstriyel Atıksu Yönetimi Ana Plan Çalışması’nı 2010’da başlattık. Ayrıca izleme ve denetim çalışmalarını bütün hızıyla sürdürüyoruz. İzleme, inceleme, denetim faaliyetlerinden elde edilen veriler, ilgili kurum ve kuruluşların katkılarıyla birleşmiştir. Bütün bu çabalar, bilimsel bir çerçevede Ergene Havzası Koruma Eylem Planı’nı doğurmuştur.”

Belediyelerin atıksu arıtma tesisi yok

Hazırlanan eylem planlarlarıyla atıksu arıtımı konusunda büyük mesafe kat edildiğinin altını çizen Eroğlu, "Edirne Belediyesi, 100 bin nüfusa sahip olmasına rağmen, atıksu arıtma tesisi yok. Edirne ilimizde yalnızca Yenikarpuzlu Belediyesi’nin atıksu arıtma tesisi bulunmaktadır. Kırklareli ilimiz genelinde de atıksu arıtma tesisi bulunan belediye yoktur. Tekirdağ ilimiz genelinde ise yine aynı durum söz konusu, atıksu arıtma tesisi bulunan belediye yoktur. Ayrıca kontrolsüz bir şekilde gelişen sanayi bölgeleri, diğer taraftan bazı sanayi tesislerinin, atıksuları arıtılsa bile, Ergene Nehrine tabii debisinin takriben 3 ve bazı zamanlarda daha fazla  atıksu vermeleri yüzünden, Ergene Havzası, ileri derecede kirlenmiştir. Biz ‘katı atık depolama tesisi yapın’ dediğimizde ‘yerimiz yok’ diyorlar. Yeni yaptığımız planlarda bunların yerlerini de ayrıntılı bir şekilde belirttik” diye konuştu.
 
2,5 milyar TL yatırım
 
Ergene Havzası Koruma Eylem Planı'nın Çevre ve Orman Bakanlığı döneminde 06 Mayıs 2011 tarihinde uygulamaya konulduğunu hatırlatan Eroğlu, konuşmasını şöyle sürdürdü:
 
“Öncelikle dere yatakları temizlenecek ve belediyelerin kurması gereken atıksu arıtma tesisleri, DSİ tarafından inşa edilecektir. Islah OSB’ler kurularak, sanayi için müşterek ileri atıksu arıtma tesisleri kurulacak ve sanayide daha az su, daha az kirletici hammadde kullanımına geçilecektir. Bunlarla beraber Ergene Havzası ağaçlandırılarak, erozyonla mücadele edilecek, 1/25.000’lik planlar uygulamaya konulacak ve katı - tehlikeli atık işleme geri kazanım ve bertaraf tesisleri kurulacaktır.
 
Ayrıca zirai kaynaklı kirlilik kontrol edilecek, denetimler daha da sıkılaştırılacak, deşarj standartları yeniden düzenlenecek, havzaya Taşkın Erken Uyarı Sistemi kurulacak, yer altı suyunun kullanımı kontrol altına alınacak ve Trakya’da baraj ve göletler ile sulama tesisleri kısa sürede tamamlanacaktır. Bu çalışmalar için Ergene Havzası’na Sayın Başbakanımızın talimatıyla 2-2,5 milyar TL yatırım yapılacaktır”.
 
DSİ Genel Müdürlüğü tarafından Ergene Nehri’nde yapılan çalışmalara da değinen Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, “2011 yılında Ergene Nehri'nin 34 km’lik kısmı ile Hayrabolu Deresi'nin 17 km’lik kısmının ıslahı bitirilmiştir. Ayrıca Eylem Planında bulunan 28 adet dere ıslahı işinden 5 adedi tamamlanmış olup, 23 adet dere ıslahı çalışması devam etmektedir. Eylem Planı’nda bulunan 23 adet sulama tesisi ile toplam 1 milyon 103 bin 540 dekar alan sulanacak olup; 1 adedinin inşaatı tamamlanmış, diğerlerinde çalışmalar devam etmektedir. Ayrıca, havzada inşa edilecek 6 adet depolama tesisi ile toplam 190,5 milyon m3 su depolanacaktır” şeklinde konuştu.
 
Ergene Havzası'nda bu güne kadar 1 milyon 359 bin 460 dekar alanda ağaçlandırma, erozyonla mücadele ve ıslah çalışması yapıldığını ifade eden Prof. Dr. Veysel Eroğlu, “Eylem planı kapsamında 2011 yılı içerisinde,  4.350 dekarlık alanda ağaçlandırma çalışması,  59.850 dekarlık alanda erozyon ve rehabilitasyon çalışması, 17 bin 700 dekarlık alanda özel ağaçlandırma, 2 milyon adet fidan üretimi ve 65 km’lik karayolu ağaçlandırması gerçekleştirilmiştir” dedi.
 
Havzayı kirletenin gözünün yaşına bakılmayacak
 
Eylem planı çerçevesinde Ergene ve Meriç Nehirleri üzerlerine ve debisi 10.000 m3/günden büyük olan arıtma tesislerinin çıkışlarına gerçek zamanlı sürekli izleme istasyonları kurularak kirlilik seviyelerinin anlık olarak izleneceğini ifade eden Eroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
 
“Denetimleri sıkılaştırıyoruz. Derelere ne akıtılıyor bunu anlık olarak takip edeceğiz. Su Çerçeve Direktifinin gerektirdiği bütün kimyasal parametreler izlenecektir. Bazı sanayi tesisleri atıksu arıtma tesislerini gündüz çalıştırıp, gece çalıştırmıyorlar. Bunları çok yakından takip ediyoruz. Gözlerinin yaşına bakmayacağız. Ağır cezalar vereceğiz.”
 
1/100.000 ölçekli Trakya alt bölgesi çevre düzeni planı uygulamalarının da takip edildiğini söyleyen Eroğlu, Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ İlleri 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planları'nın onaylandığını belirtti. Meriç Havzası için geliştirilen taşkın tahmin ve erken uyarı sisteminin Ergene Havzası için de geliştirileceğinin altını çizen Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, çalışmalara bu yıl başlanacağını ifade etti.
 
Eroğlu, Eylem Planı kapsamındaki çalışmaların; Orman ve Su İşleri, Çevre ve Şehircilik, Gıda Tarım ve Hayvancılık, Bilim Sanayi ve Ticaret Bakanlıkları ile ilgili valilik, belediye ve organize sanayi bölgelerinin eşgüdümünde yürütüldüğünü sözlerine ekledi.