Enerjide 2016 Böyle Geçti

Türkiye ve dünyada bu yıl enerji sektöründe yoğun gelişmeler yaşandı. Türk Akımı Doğalgaz Boru Hattı anlaşması ve Şangay İşbirliği Örgütü Enerji Kulubü başkanlığı seçimi, Türkiye enerji gündeminin en önemli gelişmeleri oldu.

Türk-Rus ilişkilerinin normalleşmesiyle iki ülke hükümetleri arasında imzalanan Türk Akımı Doğalgaz Boru Hattı anlaşması, bölgedeki en önemli anlaşmalardan biri olarak tarihe geçti.

Türkiye'nin İsrail ile ilişkilerinin 6 yıl aradan sonra tekrar normalleşme sürecine girmesiyle de İsrail ve Doğu Akdeniz bölgesindeki doğalgaz projeleri bölgeyi ilgilendiren önemli gelişmeler arasında yer aldı.

Petrol fiyatlarındaki dalgalanma ve Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ile OPEC dışı ülkelerin petrol üretimini kısma konusundaki toplantıları, İngiltere'nin Avrupa Birliği (AB) üyeliğinden çıkma kararı ve ABD başkanlık seçimini Cumhuriyetçi aday Donald Trump'ın kazanması dünya ekonomisini ve enerji sektörünü etkileyen önemli gelişmeler oldu.

Yılın son döneminde ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Şangay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) ile iş birliğini derinleştirme arzusuna yönelik açıklamalarının ardından Türkiye, örgütün Enerji Kulübü'nün 2017 dönem başkanlığına seçildi.

İran ile tahkim süreci ve doğalgazda yüzde 10 indirim

Türkiye'nin, İran'dan aldığı doğalgazın fiyatı konusunda 2012 yılında uluslararası tahkim mahkemesinde açtığı dava, 2 Şubat'ta Türkiye lehine sonuçlandı.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, davada kazanılan indirimin 1 Temmuz 2011'den geçerli olacağını belirterek, tahkim heyetinin tarafların anlaşması yönünde yüzde 13,3 -15,8 arasında indirim aralığı verdiğini bildirdi.

Eylül ayında, doğalgaz fiyatlarında tahkimle ilgili karar aşamasına gelindiğini belirten Albayrak, "Hali hazırda karar imza noktasına gelmediği için süreç tamamlanmadı, ama inşallah kış gelmeden bu süreci başlatacağımızı ifade ettiğimiz için doğalgaz indirimi 1 Ekim'den başlamak üzere hem tüketiciye hem sanayiye yüzde 10 olarak yansıyacak." ifadesini kullandı.

Akkuyu Nükleer'de hisse satışı

27 Nisan'da, Rus tarafının, Türkiye'nin ilk nükleer santral projesi olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin (NGS) hisselerinin yüzde 49'unu satışa çıkardığı yönündeki haberler sektörde etkili oldu.

Bakan Albayrak, "Akkuyu özelindeki yüzde 49'luk payın devredilmesi konusu sözleşmede hak olan bir durum. Rosatom şirketi ve Rus tarafından bununla alakalı yerli ortaklar üzerinde görüşmeler yapıldığıyla ilgili bilgimiz var. Projenin finansal olarak daha hızlı hayata geçmesiyle ilgili adımlar çerçevesinde bakıldığında, Rus tarafının bununla ilgili görüşmeler yaptığı, önümüzdeki kısa dönemde bazı adımlar atılacağı bizim de bilgimiz dahilinde gerçekleşiyor." ifadelerini kullandı.

Akkuyu Nükleer Santrali için Rus nükleer enerji şirketi Rosatom ile Cengiz-Kolin-Kalyon (CKK) şirketleri arasındaki ortaklık görüşmelerinin, yıl sonuna kadar belli bir aşamaya getirilmesi kararlaştırıldı.

OPEC kararı sonrası petrol fiyatları 57 doları aştı

Bu yıl uluslararası piyasada petrol fiyatlarındaki düşüş devam etti. Petrol fiyatları Haziran 2014'te 115 dolar seviyesini gördükten sonra, küresel piyasadaki petrol arzı nedeniyle düşme eğilimine girdi. Bu yıl ocak ayında brent petrolün varil fiyatı 27 dolarla Aralık 2003'ten bu zamana kadarki en düşük seviyeyi gördü.

OPEC'in hem resmi hem de gayri resmi toplantılarla üretimi kısma kararı almasının ardından, petrol fiyatları Aralık 2016'da 57,5 dolarla yılın en yüksek seviyesini gördü.

Enerjinin devleri İstanbul'da buluştu

23. Dünya Enerji Kongresi, 9-13 Ekim tarihlerinde İstanbul'da yapıldı. Global enerji sektörünün önde gelen oyuncularını buluşturan ve "Enerji Olimpiyatları" olarak da bilinen kongre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın himayelerinde gerçekleştirildi.

Türk akımında imzalar atıldı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 1 Aralık 2014'te Türkiye'ye yaptığı ziyarette, Güney Akım projesinin iptal edildiğini, yerine "Türk Akımı" projesinin planlandığını açıklamıştı, ancak geçen yıl kasım ayında Türkiye'nin hava sahasını ihlal eden Rus uçağının düşürülmesinin ardından gerilen Türk-Rus ilişkileriyle proje de rafa kaldırılmıştı.

Bu olaydan yaklaşık iki yıl sonra İstanbul'da düzenlenen 23. Dünya Enerji Kongresinde Rus gazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak "Türk Akımı Doğalgaz Boru Hattı Projesi" hükümetler arası anlaşması imzalandı.

İsrail ile normalleşme süreci

Türkiye ve İsrail arasındaki ilişkilerinin 6 yıl sonra tekrar normalleşme sürecine girmesiyle İsrail ve Doğu Akdeniz bölgesindeki doğalgaz projeleri yeniden gündeme geldi.

Bu kapsamda, İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, 23'ncü Dünya Enerji Kongresinde İstanbul'da bir araya geldi.

Güneş enerjisinde dev adım

Bu yıl ekim ayında Konya'nın Karapınar ilçesine güneş enerjisi alanında 1 milyar doların üzerinde yatırım yapılacağı açıklandı.

Bakan Albayrak, güneşteki bu ihalenin benzerinin 2017'nin ilk çeyreğinde rüzgar alanında da yapılacağını söyledi.

Enerjide özelleştirme ihalelerine 2,5 milyar liralık teklif

Özelleştirme İdaresi Başkanlığının Almus-Köklüce HES'leri için 29 Eylül'de düzenlediği ihaleye, 750 milyon 500 bin liralık teklif verildi. Türkiye Petrolleri Petrol Dağıtım AŞ'nin özelleştirilmesine yönelik 20 Ekim'de gerçekleştirilen ihaleye de 490 milyon liralık teklif geldi.

Başkanlığın 3 Kasım'da düzenlediği, yılın en büyük enerji ihalesi olan, Menzelet-Kılavuzlu hidroelektrik santrallerine de 1 milyar 250 milyon lira tutarında teklif verildi.

Bu üç ihaleyle beraber, son üç aydaki enerji ihalelerine toplamda 2 milyar 490 milyon 500 bin liralık teklif verilmiş oldu.

ŞİÖ Enerji Kulübü 2017 dönem başkanı Türkiye oldu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, "Türkiye'nin Şangay İşbirliği Örgütü ile iş birliğini derinleştirme arzusuna büyük önem veriyoruz." açıklamasının ardından Türkiye, 23 Kasım'da örgütün Enerji Kulübü'nün 2017 dönem başkanlığına oy birliğiyle seçildi.

Enerjide Türk lirası dönemi

Bu yıl aralık ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dolar yerine Türk lirası kullanımı çağrısının ardından Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, doğalgaz dağıtım ihalelerinin Türk lirası ile gerçekleştirilmesine karar verdiğini açıkladı.

Karar çerçevesinde, 26 Aralık'ta Tunceli ve Ağrı, 28 Aralık'ta Doğubayazıt için yapılacak doğalgaz dağıtım ihalelerinin Türk lirası cinsinden gerçekleştirilmesi için çalışma başlatıldı. Söz konusu ihalelere katılacaklar, kilovatsaat başına dolar/sent yerine, Türk lirası/kuruş cinsinden açık eksiltme usulüyle teklif verecek.