|
Bu yıl özelleştirme uygulamalarının başını enerji ihaleleri çekerken,
enerjideki rüzgar dağıtım ihalelerinin ardından, üretim ihaleleriyle devam
edecek. Şu ana kadar gerçekleştirilen dağıtım ihalelerinden 5,1 milyar dolar
gelir elde eden devlet, üretim özelleştirmelerinden de yaklaşık 10-15 milyar
dolarlık gelir hedefliyor. Elde edilen gelirle bütçeyi rahatlatan
özelleştirmeler, bir yandan dağıtım ihaleleriyle devam ederken, bir yandan da
2010 önemli elektrik üretim ihalelerine de sahne olacak.
Dağıtım özelleştirmelerinin ardından, yerli ve yabancı yatırımcıların üretim
özelleştirmelerine de yoğun ilgi göstermesi bekleniyor. Toplam 9 portföy
grubunda yapılacak üretim ihalelerine dönük stratejinin ise gelecek hafta Maliye
Bakanı Mehmet Şimşek tarafından, 18 Mart'ta Ankara'da yapılacak bir toplantıyla
açıklanması bekleniyor.
Dağıtım özelleştirmeleri
Dağıtım ihaleleri kapsamında, ilk olarak Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş. ve
Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş'deki yüzde 100 oranındaki hisse blok satış
yöntemiyle özelleştirildi. Temmuz 2008'de yapılan nihai pazarlık görüşmeleri
sonucunda Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş. için gelen en yüksek teklif 1 milyar 225
milyon dolar, Sakarya Elektrik A.Ş. için gelen en yüksek teklif ise 600 milyon
dolar olarak gerçekleşti. Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş'nin devri 28 Ocak 2009
tarihinde, Sakarya Elektrik Dağıtım A.Ş'nin devri ise 11 Şubat 2009 tarihinde
imzalanan Hisse Satış Sözleşmeleri ile gerçekleştirildi.
İkinci aşamada ise Meram Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Aras Elektrik Dağıtım
A.Ş'deki yüzde 100 oranındaki hissenin blok olarak satış yöntemiyle
özelleştirilmesi amacıyla ihaleye çıkıldı. Eylül 2008'de yapılan nihai pazarlık
görüşmeleri sonucunda Meram Elektrik Dağıtım A.Ş. için en yüksek teklif 440
milyon dolar oldu ve Meram Elektrik Dağıtım A.Ş'nin devri 30 Ekim 2009'da
gerçekleştirildi.
Onay ve sözleşmesi imza aşamasındaki bölgeler
Aras Elektrik Dağıtım A.Ş. için en yüksek teklif 128 milyon 500 bin dolar
olarak gerçekleşti. 6 Aralık 2009 tarihinde nihai pazarlık görüşmeleri
gerçekleştirilen Çoruh Elektrik Dağıtım A.Ş. için en yüksek teklif 227 milyon
dolar olarak gerçekleşirken, Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş. için en yüksek
teklif 485 milyon, Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş. için de 441 milyon 500 bin
dolar oldu.
Dağıtımlarda son ihaleler olan Uludağ, Çamlıbel, Van Gölü ve Fırat Elektrik
Dağıtım ihalelerinden toplam 1 milyar 529,1 milyon dolarlık gelir elde edildi.
TEDAŞ'a bağlı Çamlıbel Elektrik Dağıtım A.Ş'nin yüzde 100 oranındaki
hisselerinin özelleştirilmesine ilişkin nihai pazarlık görüşmelerinde, en yüksek
teklifi 258 milyon 500 bin dolarla Kolin İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret AŞ
verdi.
Uludağ Elektrik Dağıtım A.Ş'nin özelleştirme ihalesinin nihai pazarlık
görüşmesinde en yüksek teklifi 940 milyon dolar ile Limak İnşaat Sanayi ve
Ticaret A.Ş, Fırat Elektrik A.Ş.'nin yüzde 100 oranındaki hisselerinin
özelleştirilmesine ilişkin nihai pazarlık görüşmelerinde en yüksek teklifi 230
milyon 250 bin dolar ile Aksa Elektrik Perakende Satış A.Ş, Van Gölü Elektrik
A.Ş'nin blok satış yöntemiyle özelleştirilmesine ilişkin nihai pazarlık
görüşmesinde en yüksek teklifi 100 milyon 100 bin dolarla yine AKSA Elektrik
Perakende Satış A.Ş. verdi.
Elektrik üretim ihalelerinde de düğmeye basılıyor
Elektrik üretim özelleştirmelerinde de strateji belirlenirken, öncelikli 4
termik üretim tesisinin portföy gruplarından ayrı olarak özelleştirilmesi
planlanıyor. Bu tesisler ise Hamitabat (1.120 MW), Soma A-B (1.034 MW), Çan (320
MW) ve Seyitömer (600 MW) santralleri olarak belirlendi.
Öncelikli santrallerin özelleştirilmesine Hamitabat santrali ile başlanılması
öngörülürken, 2010 yılı ikinci yarısında da en az bir portföy grubunun
özelleştirme ihalesi sürecine başlanması hedefleniyor.
Bu çerçevede, büyüklükleri 356 megavat ile 2 bin 795 megavat aralığında
değişen 9 portföy grubu oluşturuldu ve bunlardan 3 adeti sadece termik
santrallerden, 2 adeti termik ve hidroelektrik santralleri içeren karma
portföyden, 4 adeti ise sadece hidroelektrik santrallerden oluşuyor.
Bu arada, süreci etkileyecek önemli konular hakkında Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Çevre Bakanlığı ve
diğer ilgili kurumlar nezdinde görüşmeler yürütülüyor. Gerekli altyapının
oluşturulması sonrası özelleştirme sürecine başlanması düşünülüyor.
Santrallerin durumu hakkında bilgi alınıyor
Öte yandan Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Elektrik Üretim A.Ş'dan (EÜAŞ)
özelleştirmeye çıkacak hidroelektrik ile termik santrallerin genel durumu
hakkında teknik bilgi alıyor.
Özelleştirme sürecinde rutin olarak yapılan toplantılar kapsamında da bugün
EÜAŞ ile özelleştirme yetkilileri arasında elektrik üretim özelleştirme
stratejisi ve portföy grubu konusunda görüş alışverişinde bulunulurken,
santrallerin genel durumu, üretim değerleri, yakıt durumu konusunda teknik bilgi
alındı.
Santrallerin yaşı 6 ile 54 arasında
EÜAŞ'ın 18 termik, 107 hidrolik santral olmak üzere toplam 125 santrali
bulunuyor.
Özelleştirme kapsamına alınan üretim santrallerinin yaşları termik
santrallerde 6 ile 43 arasında, HES'lerde ise 7 ile 54 arasında değişiyor.
Termik santrallerde ortalama ömür 25-30, HES'lerde 50 yıl olarak kabul ediliyor.
Kamu elindeki yaşlı termik ve hidroelektrik santrallerinin yenilenmesi
amacıyla da 2005 yılından itibaren rehabilitasyon çalışmalarına başlamış,
bakım-onarım ve rehabilitasyon çalışmaları için bugüne kadar yaklaşık 2,5 milyar
liralık yatırım öngörülmüştü.
|
