Tutsat (mortgage) faizleri, peşinatları ve inşaat girdilerindeki maliyet
artışı nedeniyle emlak, inşaat sektöründe durgunluk beklentisi derinleşirken,
markalı konut üretenler hallerinden memnun... Emlakçılar ise keyifsiz...
İstanbul Emlak Komisyoncuları ve Danışmanları Odası İkinci Başkanı
Nizameddin Aşa, TÜİK verilerine göre bu yılın ilk çeyreğinde
İstanbul'da konut satışlarında yüzde 37, Türkiye genelindeki konut satışlarında
da yüzde 13'lük düşüş olduğunu anımsattı.
Markalı konut üretenlerin, özel alıcı potansiyeli olduğu için satışta çok
fazla güçlük çekmediklerini, bu firmaların bakış açısından piyasanın iyi
olduğunu ifade eden Aşa, ''Ama bunlar bütün piyasanın yüzde 10'unu geçmiyor.
Piyasanın yüzde 90'ı şu anda sıkıntı içinde... Piyasada balon oluştu. Bu balonu
bütün piyasaya yayma çabası var. Özel alıcısı olan lüks konseptte yapılan
projeleri de emsal gösterip piyasayı yükseltmeye çalışıyorlar'' dedi.
Son zamanlarda faizlerin yükseldiğini, bunların
hepsinin piyasayı sıkıntıya sokacak uygulamalar olduğunu kaydeden Aşa, ''Yılın
ikinci çeyreğinde konut satışlarında ilk çeyrekteki yüzde 37'ye ilaveten yüzde
10'luk bir düşüş daha olur. Yılın ilk 6 ayındaki düşüşün geçen yıla oranla yüzde
50'ye yakın olacağını tahmin ediyorum'' dedi. Piyasaların bir an önce çalışması,
faizlerin düşürülmesi gerektiğini söyleyen Aşa, dinamo sektörler olan inşaat ve
emlak sektörüne yönelik finansmanın önünü kesmemek gerektiğini vurguladı.
''Markalı konutlarda hiçbir zaman düşüş
yaşanmıyor'' İstanbul İnşaatçılar
Derneği (İNDER) Genel Başkanı ve Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkanı
Nazmi Durbakayım ise konut satışlarında yılbaşı itibariyle bir
düşüş söz konusu olduğunu, ancak bu düşüşün markalı markasız konut diye
ayrıldığını belirtti. Durbakayım, ''Markalı konutlarda hiç bir zaman düşüş
yaşanmıyor. Çünkü onlar programlarını daha uzun vadeli yapıyorlar. Müşterinin
beklentilerini tam karşılamaya çalışıyorlar. Zaten mevsimsel olarak da
öngörüleri olduğu için bir sıkıntı olmuyor'' dedi.
Bu yılın ikinci çeyreğinde seçimden dolayı bir bekleme olduğunu, şimdi de
ramazan ve bayram geleceğini, insanların tatilde olduklarını anlatan Durbakayım,
okulların açıldığı 19 Eylül tarihinden sonraki hafta konut satışlarında büyük
bir zıplama beklediklerini kaydetti. Nazmi
Durbakayım, ''Faiz oranlarına bakacak olursak, 2005'te konut hareketi
başladığında konut kredisi faiz oranları yüzde 1,40'lardaydı. Herkes onu unuttu,
faiz oranlarının arttığını söylüyor. Arttı ancak yüzde 1 civarlarında. Munzam
karşılıkları daha da artırsalar bunun olacağı yüzde 1,1 gibidir. Bireysel kredi
oranlarının artmasının konut sektörüne pek büyük bir tesiri olmayacak. Çünkü
artık yapılan projeler müşteri odaklı ve müşterinin beklentisine uygun
projeler'' diye konuştu. ''İlk 6 ayda
geçen senenin toplamından daha fazla satış gerçekleştirdik''
Dap Yapı Yönetim Kurulu Başkanı
Ziya Yılmaz da bu yılın ilk 6 ayında geçen senenin hemen hemen
toplam satışından daha fazla satış gerçekleştirdiklerini, markalı konut üreten
büyük firmaların satışlarında bir düşüş olduğunu zannetmediğini belirtti.
Yılmaz, ''Türkiye'de artık bir değişim başladı. İnsanlar site tarzı, günlük
ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri alanlara doğru yöneliyor. Tabii ki site tarzı
olan yerlerin satışları daha iyi oluyor. Öyle bir döneme girdik ki, firmaların
daha çok konut üretmesiyle beraber yaz sezonunda bile kampanyalar yapılıyor''
dedi. İnşaat giderlerinde en büyük kalem olan arazi fiyatları ile
malzeme fiyatlarının her geçen gün arttığına işaret eden Yılmaz, önümüzdeki 3-5
yıl içinde konut fiyatlarının en az bir kat daha yükseleceğini tahmin ettiğini
söyledi. ''Hammadde fiyatları artıyor''
Taşyapı Yönetim Kurulu Başkanı
Emrullah Turanlı ise komşu ülkelerdeki olumsuz gelişmelerin
Türkiye'ye etkisi olacağını ancak Türkiye'nin güvenli liman olarak ilerlemeye
devam edeceğini, gelecekte satışların iyi olacağına inandığını ifade etti.
Turanlı, ''Satışlar şu anda normal, çok iyi değil, kötü değil. Geçen sene ile
kıyasladığımızda bizim satışlarımız da iyi...'' dedi. Hammadde fiyatlarındaki
artışa dikkati çeken Turanlı, ''Hammadde fiyatları yüzde 40 arttı. Çimento,
demir, bakır, alüminyum yüzde 30-40 artıyor. Önümüzdeki aylara bakıyoruz, toplu
mal almaya çalışıyoruz, hammadde üreticileri fiyatların çok artacağını söyleyip
toplu mala bile fiyat vermiyorlar'' diye konuştu.
|