Elektrikte yıllardır ihmal edilen altyapı sorunları son dönemde sıklıkla
yaşanan elektrik kesintileri ile gün yüzüne çıktı. Kesinti ve voltaj değişimi
sanayici ve vatandaşı zorda bırakırken, şikayetler Başbakanlığa kadar ulaştı.
Milletvekilleri ile 'Tüketici Zirvesi' gerçekleştiren Enerji Piyasası Düzenleme
Kurulu (EPDK), dağıtım bölgesi ihalelerini kazanan özel sektörü harekete
geçirdi. Altyapı sorunlarını kökten çözmek isteyen özel sektör şirketleri
önümüzdeki 5 yıl içinde EPDK'dan rekor düzeyde yatırım talebinde bulundu.
Şirketler, EPDK'nın kapısını çalarak "2011'den başlayacak yeni tarife sürecinde,
2005-2010 yılında yapılan toplam 3 milyar liralık yatımların 3 ile 5 katı arası
yatırım yapalım" dedi.
Fiyatlar artacak
2008 yılına kadar tamamen kamu elinde bulunan dağıtım bölgelerinde yapılan
altyapı yatırımları fiyatlara yansıtılmıyordu. Hesaplar KİT'lerin borç sarmalına
kaydediliyordu. Ancak özelleştirme ile şirketlerin altyapı yatırımlarının kanun
gereği fiyat metoduna eklenmesi karara bağlandı. Bu nedenle yapılacak yatırımlar
önümüzdeki dönemde elektrik birim fiyatına yansıtılacak. Bu argüman ilerleyen
süreçte fiyatlar üzerine ciddi zam baskısı oluşturacak.
Fiyat operasyonu
Bu denli büyük yatırımın fiyatları arttırması beklenirken EPDK, tüketicinin
bu durumdan en az seviyede etkilenmesi için formül arayışına girdi. Kurul,
şirketlerle görüşerek yatırım miktarlarının çok uzun dönemlerde tarifelere
yansıtılması çalışmalarına başladı. Buna göre, 5 yıllık yatırım oranları
önümüzdeki 10-15 yıllık projeksiyonda tarifelere yansıtılacak.
'Yatırımlar faturaya hemen yansımayacak'
Özel sektör temsilcileri devraldıkları bölgelerde önemli yatırım
gereksinimleri olduğunu belirterek "Devraldığımız bölgelerde çok ciddi altyapı
yatırımlarına ihtiyaç var. Ayrıca hizmet gelişimi ve teknoloji donanımı da
gerekiyor. Bu nedenlerle geçmiş yılların çok üzerinde yatırım talebi oldu" diye
konuştu. Yapılan yatırımların hemen tarifelere yansıtılmasının söz konusu
olmadığını anlatan yetkililer "Fiyat tarifeleri zamana yayılacak" dedi.
Şirketlerin ihtiyaç duyması halinde yatırımlarının arttırabileceği ifade edildi.
'Rüzgardaki teşvik oranı artırılmayacak'
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Yenilenebilir Enerji
Kanunu'ndaki değişiklikleri bu hafta genel kuruldan önergelerle geçirmeyi
hedeflediklerini söyledi. Rüzgara kesinlikle 5.5 euro/sentten fazla teşvik
vermeyi düşünmediklerini ifade eden Yıldız, "Rüzgar santralı kurulum maliyetleri
130 iken kriz sonrasında 100'e geriledi. Zaten önemli miktarda indirim oldu.
Daha fazla teşvik vermenin anlamı yok. Rüzgârda 5.5 euro/sent, hidroelektrikte
5.5 euro/sent, jeotermalde 8 euro/ sent, güneşte 10 euro/sent ve biyokütlede 12
euro/sent teşvik uygulamayı düşünüyoruz" dedi. Rüzgâr santraline yatırım yapan
şirket yöneticileri ise teşvik oranının yetersiz olduğunu belirttiler. Polat
Enerji Genel Müdürü Zeki Eriş, 7 euro/centin altındaki rakamın yatırımcıyı
kurtarmayacağını belirtirken, rüzgar yatırım maliyetlerinin düştüğü savının tam
olarak gerçeği yansıtmadığını dile getirdi. Alman Enercon'un Satış Pazarlama
Müdürü Arif Güngör de fiyatlarda önemli bir düşüş olmadığını
kaydetti.
|