Elektrikte yıllardır ihmal edilen altyapı sorunları son dönemde sıklıkla yaşanan elektrik kesintileri ile gün yüzüne çıktı. Kesinti ve voltaj değişimi sanayici ve vatandaşı zorda bırakırken, şikayetler Başbakanlığa kadar ulaştı. Milletvekilleri ile 'Tüketici Zirvesi' gerçekleştiren Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), dağıtım bölgesi ihalelerini kazanan özel sektörü harekete geçirdi. Altyapı sorunlarını kökten çözmek isteyen özel sektör şirketleri önümüzdeki 5 yıl içinde EPDK'dan rekor düzeyde yatırım talebinde bulundu. Şirketler, EPDK'nın kapısını çalarak "2011'den başlayacak yeni tarife sürecinde, 2005-2010 yılında yapılan toplam 3 milyar liralık yatımların 3 ile 5 katı arası yatırım yapalım" dedi.
Fiyatlar artacak
2008 yılına kadar tamamen kamu elinde bulunan dağıtım bölgelerinde yapılan altyapı yatırımları fiyatlara yansıtılmıyordu. Hesaplar KİT'lerin borç sarmalına kaydediliyordu. Ancak özelleştirme ile şirketlerin altyapı yatırımlarının kanun gereği fiyat metoduna eklenmesi karara bağlandı. Bu nedenle yapılacak yatırımlar önümüzdeki dönemde elektrik birim fiyatına yansıtılacak. Bu argüman ilerleyen süreçte fiyatlar üzerine ciddi zam baskısı oluşturacak.
Fiyat operasyonu
Bu denli büyük yatırımın fiyatları arttırması beklenirken EPDK, tüketicinin bu durumdan en az seviyede etkilenmesi için formül arayışına girdi. Kurul, şirketlerle görüşerek yatırım miktarlarının çok uzun dönemlerde tarifelere yansıtılması çalışmalarına başladı. Buna göre, 5 yıllık yatırım oranları önümüzdeki 10-15 yıllık projeksiyonda tarifelere yansıtılacak.
'Yatırımlar faturaya hemen yansımayacak'
Özel sektör temsilcileri devraldıkları bölgelerde önemli yatırım gereksinimleri olduğunu belirterek "Devraldığımız bölgelerde çok ciddi altyapı yatırımlarına ihtiyaç var. Ayrıca hizmet gelişimi ve teknoloji donanımı da gerekiyor. Bu nedenlerle geçmiş yılların çok üzerinde yatırım talebi oldu" diye konuştu. Yapılan yatırımların hemen tarifelere yansıtılmasının söz konusu olmadığını anlatan yetkililer "Fiyat tarifeleri zamana yayılacak" dedi. Şirketlerin ihtiyaç duyması halinde yatırımlarının arttırabileceği ifade edildi.
'Rüzgardaki teşvik oranı artırılmayacak'
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Yenilenebilir Enerji Kanunu'ndaki değişiklikleri bu hafta genel kuruldan önergelerle geçirmeyi hedeflediklerini söyledi. Rüzgara kesinlikle 5.5 euro/sentten fazla teşvik vermeyi düşünmediklerini ifade eden Yıldız, "Rüzgar santralı kurulum maliyetleri 130 iken kriz sonrasında 100'e geriledi. Zaten önemli miktarda indirim oldu. Daha fazla teşvik vermenin anlamı yok. Rüzgârda 5.5 euro/sent, hidroelektrikte 5.5 euro/sent, jeotermalde 8 euro/ sent, güneşte 10 euro/sent ve biyokütlede 12 euro/sent teşvik uygulamayı düşünüyoruz" dedi. Rüzgâr santraline yatırım yapan şirket yöneticileri ise teşvik oranının yetersiz olduğunu belirttiler. Polat Enerji Genel Müdürü Zeki Eriş, 7 euro/centin altındaki rakamın yatırımcıyı kurtarmayacağını belirtirken, rüzgar yatırım maliyetlerinin düştüğü savının tam olarak gerçeği yansıtmadığını dile getirdi. Alman Enercon'un Satış Pazarlama Müdürü Arif Güngör de fiyatlarda önemli bir düşüş olmadığını kaydetti.