Kriz yılı 2009'da Türkiye ekonomisinin ne kadar hasar aldığı, bugün (31 Mart
2010) Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıklayacağı
2009 yılı son çeyrek ve 2009 yılı gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) sonuçları ile
ortaya çıkacak. Ekonomistler, Reuters'in anketine göre 2009 son
çeyreği için yüzde 4 seviyelerinde büyüme beklerken, 2009 yılının tamamı için
yüzde 5,2 civarında daralma öngörüyor.
Hükümetin yüzde 4 büyüme diye yola çıktığı, ardından yüzde 3,6 küçülme olarak
revize ettiği ancak bu oranda kalmayacağı anlaşılarak yüzde 6 seviyesine
çıkarılan ekonomide 2009 yılı daralması, öngörülenden iyi gelecek. Her ne kadar
son çeyrekte toparlanma sinyallerinin başlamasının yanı sıra düşük baz yılının
etkisi de büyük. 2008'in son çeyreğinde ekonomi yüzde 6,5 daralmıştı.
Ak Yatırım Başekonomisti Hakan Aklar ise son çeyrekte
ekonomide yüzde 5,5 büyüme bekliyor. GSYH'de yüzde 25-30 ağırlığı olan sanayi
üretiminin son çeyrekte yüzde 9 seviyelerinde büyüdüğünü söyleyen Aklar,
sanayinin büyümeye 2.5 puanlık katkı yapmasını beklediğini belirtti. Sanayinin
yanı sıra ticaret ve hizmet sektöründe büyüme olmasını beklediğini dile getiren
Aklar, stokların biraz daha iyi olmasını ve artık büyümeyi aşağı çekmekte
etkisinin azalacağını öngördüklerini vurguladı. Verimlilik
artışa yansıyacak
Son çeyrekte verimlilikte çok ciddi artış yaşandığını ifade eden Aklar şöyle
devam etti: "İşsizlik arttığı için kişi başına düşen üretim artıyor, fakat
daralmalardan sonra bir yıl içinde verimlilik artışı oluyor. Verimlilik
artışıyla büyüme arasında korelasyon yüksek ve bu büyümeye de yansıyacak." Aklar
ikinci çeyrekten itibaren çeyrekler arası değişimin hep artış yönünde olduğunu
hatırlatarak bunun son çeyrekte ivmelenerek sürmesini beklediklerine dikkat
çekti. Aklar, büyümedeki hareketliliğin 2010'da da devam edeceğini, ilk çeyrekte
yüzde 7-8 civarında büyüme beklediklerini kaydetti. Aklar'ın 2010 sonu için
büyüme öngörüsü ise yüzde 4,2 seviyesinde ancak yukarı revize ihtimali yüksek.
Fortis Yatırım Ekonomisti Erkin Işık ise son çeyrekte yüzde
5,2 büyüme beklediklerini, 2009 yılının tamamı için daralma öngörülerinin ise
yüzde 5,1 civarında olduğunu söyledi. Işık, bugün açıklanacak verilerde sanayi
üretimine dikkat edilmesi gerektiğini belirtti. Milli hasıla hesaplarında bu yıl
kafaların karıştığını dile getiren Işık, normal zamanlarda üretim ve katma değer
yakın giderken, son yıllarda farklılıklar yaşandığını kaydetti. İmalat
sanayiinin son çeyrekte yüzde 9 üretim artışı yaşadığını ve bunun 5-5.5
civarında katma değer artışı yansıtması gerektiğini hesapladıklarını söyleyen
Işık, bu veride bir sürpriz yaşanabileceğine dikkat çekti. 2010 yılı ilk
çeyrekte yüzde 8-9 civarında büyüme beklediklerini, yılın tamamı için
öngörülerinin yüzde 6 olduğunu söyleyen Işık, "Bu çok ciddi bir toparlanma
anlamına gelmiyor. 2009'un baz etkisinden dolayı olacak" dedi.
|