|
Diyarbakır'da arsa fiyatlarındaki artış, adeta bıçak keser
gibi durdu. Yaklaşık bir ay önce Diyarbakır'ın arsa fiyatında dudak uçuklatan
artışıyla 'taşı toprağı altın' olarak tanımlanan İstanbul'a
adeta nispet yaptığına ilişkin yayınlanan haber, ardından Büyükşehir Belediye
Başkanı Osman Baydemir ile Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı
Galip Ensarioğlu'nun arazi fiyatlarındaki inanılması güç olan
yükselişin 'suni' olduğuna ilişkin açıklamalarından sonra
araziye olan talep son buldu. Çoğu vatandaşın görmedikleri arazileri dahi satın
alması nedeniyle Tapu Sicil Müdürlüklerinde oluşan yoğunluk
sona ererken, 4 ayrı Tapu Sicil Müdürlüğündeki işlem sayısında da büyük düşüş
meydana geldi. Tapu Sicil Müdürlüğünde arazi satışı nedeniyle aylık 4 bin 500'e
kadar yükselen işlem sayısı gelişmenin ardından son bir ayda 3 bine kadar düştü.
Bu 3 bin işlemin tamamına yakının da konut ve iş yeri satışı olduğu belirtildi.
Evini, arabasını veya kolundaki bileziklerini
satıp ya da bankadan kredi çekerek, yüksek kazanç sağlama ümidiyle başta
Karacadağ eteklerinde yer alan 'demir girmez ve hayvan otlamaz' olarak
tabir edilen tarıma elverişsiz 'taşlık' yerler ile hatta hızını alamayıp il
sınırını dahi aşıp Siverek'ten arazi satın alanlar, talebin azalmasının ardından
fiyatlardaki büyük düşüş nedeniyle kara kara düşünüyor. İçerisinde bulundukları
durumu ''Dimyat'a pirince giderken evdeki bulgurdan olmak'' deyimiyle özetleyen
alıcılar, satın aldıkları arazinin fiyatında yüzde 80 oranında iniş olmasına
rağmen satışa sundukları arazilere talipli çıkmamasına üzülüyor.
''Aldığım arazi elimde kaldı''
45 gün önce eşinden gizli olarak sattığı 20 bin
lira değerindeki bilezikleriyle 1 dönüm arazi satın aldığını belirten N.A, kısa
sürede gelir elde etme hayaliyle aldığı arazinin fiyatındaki düşüş nedeniyle
mağdur olduğunu söyledi. Dar gelirli olduklarını, bir yakınının 20 bin liraya
satın aldığı araziyi 4 gün sonra 24 bin liraya sattığını öğrenmesi üzerine
kendisinin de kolundaki bilezikleri bozdurmaya karar verdiğini vurgulayan N.A,
şunları anlattı:
''4 gün içerisinde 4 bin lira
elde ettiğini görünce ben de aynı şekilde kazanırım düşüncesiyle bileziklerimi
sattım. Yakınımın yaptığı şekilde yerini dahi görmediğim 1 dönüm arazi satın
aldım. Ama artış yerine çok büyük düşüş oldu. Satın aldığım arazi elimde kaldı.
Benim gibi binlerce kişi var. Bu arazileri yüksek fiyata bizim gibi yoksul
aileler satın aldı. Yüksek getiri beklentisiyle aldığımız arazi elimizde
patladı. Sadece elimizde tapu var. Arazinin nerede ve nasıl bir şekilde olduğunu
dahi bilmiyorum. Mağdur edildik.''
Hayal kırıklığı
Alatosun
Belde Belediye Başkanı Ahmet Karacadağ ise 'demir girmez'
olarak tabir ettikleri tarıma elverişsiz taşlık arazi fiyatındaki çok büyük
artışın süreceğini düşünerek, arazi satın alanların yaşanan düşüşle hayal
kırıklığına uğradığını söyledi. Bir ay önce 30 bin liraya satışı yapılan bir
dönüm arazinin fiyatının 5-6 bin liraya kadar indiğini, buna rağmen alıcı
bulamadığına ilişkin bilgiler aldıklarını belirten Karacadağ, şöyle dedi:
''İnanılmaz yükselen fiyatların gerçek
olmadığını biliyorduk. Siverek karayolu üzerinde neredeyse devredilmeyen tarla
kalmamıştı. Memur, esnaf ve işçi arazi alımına yönelmişti. Arazi balonu patladı,
son alıcılar mağdur oldu. Maalesef yüksek fiyata satın alanların aldıkları
arazileri ellerinde kalacak. Diyarbakır kent merkezine yakın olup imar alanında
kalan arsaların durumunu bilmiyorum, ama imar dışındaki Diyarbakır'a 30-40
kilometre uzaklıktaki arazi fiyatında inanılmaz yükselişin ardından büyük iniş
var. Ne yazık ki zengin olma umuduyla piyasa araştırması yapmadan, uzmana
danışmadan alınan araziler son alıcıların elinde kalacak. İyi ki konuyla ilgili
haber yapıldı. Yoksa fiyatlar çok daha yükselecek ve mağduriyet çok büyük
olacaktı. Şuanda bile alıcı ve satıcılar arasında sıkıntılar yaşandığını
duyuyoruz.''
''Orta ve dar gelirlinin
birikimini çaldılar''
Diyarbakır
Organize Sanayi İşadamları Derneği (DOSİAD) Başkanı Aziz
Özkılıç, kısa bir süre önce arsa fiyatındaki yükselişin ''Suni''
olduğuna ilişkin olarak bazı sivil toplum örgütlerinin temsilcileriyle birlikte
ortak basın açıklaması yaptıklarını hatırlattı. Bazı arsa rantçılarının şebeke
halinde hareket ederek, kentin birikimini çaldığını ifade eden Özkılıç, şöyle
konuştu:
''Arazi satın alma işi bir ay öncesine
kadar çığırından çıkmıştı. Memur, esnaf, işçi ve hatta ev kadınlarının
birikimini zengin olma umuduyla arsaya yatırıyordu. Arazi rantçıları adeta saf
vatandaşa umut verip, elinden parasını çaldı, bu hırsızlıktır. Orta ve dar
gelirli insanların birikimini çaldılar. İnsanlar evini, arabasını ve altınını
satıp arsa aldı. Diyarbakır'ın 60 kilometre uzağındaki tarlalardan insanlara
yüksek fiyata satış yaptılar. Demir girmeyen tarlalar inanılmaz fiyatlara
ulaşmıştı. Bu fiyatlara alınan arsalar alanın elinde kaldı. Saadet zinciri
kırıldı. Şimdi fiyatlarda yüzde 70-80 oranında iniş oldu. Buna rağmen bu fiyata
arazi alınmasını önermiyoruz. Uzmanına ve ilgili kurum ve kuruluşlara
danışmadan, onlardan bilgi almadan arazi satın almasınlar. Arazi rantçıları bir
kaç ay sonra fiyatların aynı seviyelere yükseleceğine ilişkin söylentiler
yayarak, beklenti yaratmaya çalıştığı duyumunu alıyoruz. Vatandaşlarımızın bu
beklentilere kanmasın, dikkatli olsun.''
''Alıcı yok''
Diyarbakır
Ticaret Borsası Başkanı Fahrettin Akyıl ise Diyarbakır'da arazi
fiyatlarındaki dikkat çekici yükseliş ile ilgili haberler ve ardından bu
fiyatların 'spekülatif' olduğuna ilişkin açıklamalardan sonra
araziye olan talebin bıçak gibi kesildiğini söyledi. Kendisinin de vatandaşların
yüksek gelir umuduyla araştırmadan arazi satın alması sonucu oluşan fiyatı
'suni' olarak nitelendirdiğini hatırlatan Akyıl, ''Basında çıkan haberler
sayesinde bu yöndeki alımlar durdu. Şuanda arazi satın almak isteyen yok.
Fiyatlar da hızla indi. Arazi fiyatında yüzde 60-70'ten fazla iniş olmasına
rağmen alıcı yok. Maalesef son alıcılar büyük zarar etti. Yüksek oranda para
kazanma hayaline kapılanlar, zarar etti'' diye konuştu.
Ticaret
canlanıyor
Diyarbakır Yapı İş Adamları
Derneği (DİYAD) Genel Sekreteri Aziz Elaldı da bir takım
çevrelerce spekülatif olarak yükseltilen arazi fiyatında düşüş olduğunu
vurgulayarak, bunun kentin ticaretine olumlu yansıdığını söyledi. Kısa süre
öncesine kadar kentin tüm parasının arsaya yönlendirilmesi nedeniyle ticaretin
adeta durduğunu kaydeden Elaldı, şöyle konuştu:
''Bazı kişilerin rant elde etmek için yaydıkları yalanlarla vatandaşları
arsa satın almaya yönlendiriyordu. Fiyattaki çılgın artışın suni olduğu ortaya
çıkınca, arsa balonu patladı. Bu patlama sonucunda binlerce kişi zarar ederken,
küçük bir azınlık ise büyük paralar kazandı. Mağdur olan çok insan tanıyoruz.
Ellerindeki parayı yüksek getiri için arsaya yatırdılar. Ancak saadet zincirinin
son halkası oldukları için balon onların ellerinde patladı. Arsa balonu biraz
daha geç patlamış olsaydı tahmin edilemeyecek kadar çok büyük sosyal yaralara
neden olacaktı. Yükselişin balon olduğu ortaya çıkınca Diyarbakır'ın ticareti de
canlanmaya başladı. Esnafa etkisi hemen olumlu oldu.''
|
