Diyarbakır'ın tarihi surları turizm sezonuna temiz ve
bakımlı bir yüzle konuklarını karşılayacak. Diyarbakır Arkeoloji Müzesi Müdürü
Nevin Soyukaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaklaşık 6
kilometre uzunluğundaki Diyarbakır surlarının, bölge tarihinin surlar üzerinden
okunması özelliğiyle dünyada tek örnek olduğunu, üzerindeki kabartma ve
yazıtlarıyla döneminin plastik sanatsal özelliklerini yansıttığını söyledi.
Soyukaya, bu önemli kültürel mirası koruyarak gelecek kuşaklara aktarma
çabası içinde olduklarını belirterek, Valiliğin desteğiyle uygulamaya koydukları
surların temizlenmesi, bakımı, korunması ve turizme hazırlanması projesi
kapsamında, surlarda kapsamlı temizlik yapılacağını ifade etti. Daha önceki
yıllarda küçük çaplı temizlik çalışması yapıldığını, ancak ilk kez bu yıl proje
kapsamında ilk etapta 4 burçta, ardından diğer burçlarda temizlik çalışmasının
yapılacağını bildiren Soyukaya, temizliği tamamlanan yapıların daha sonra
projelerinin çizilerek restore edileceğini anlattı. Dünya
kültür mirası Nevin Soyukaya, Diyarbakır surları gibi
kültürel değerin dünya kültür mirası olarak ilan etmek ve kabul ettirmek
gerektiğini ifade ederek, şöyle konuştu:
''Bu bağlamda korumaya dönük çalışmalarımızı ve çabalarımızı göstermemiz
lazım. Surlarla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Valilik, büyük çalışmalar
yapıyor. Her yıl bakanlığımızın ayırdığı ödeneklerle surlarda onarım ve
restorasyon çalışmaları yürütülüyor. Diyarbakır Kalesinin, bilindiği gibi 82
burcu vardı. Ancak zamanla birkaç tanesi tahrip olmuş, günümüze 72 burç ulaşmış.
Bunların içinde içi 2 katlı, 3 katlı geniş hacimlere sahip büyük burçlar var. Bu
mekanlar kullanılmadığı, çok büyük bir bölümü boş kaldığı için bazı tahribatlara
ya da çöp yığınlarına ortam oluşturabiliyor.''
Dağkapı ve Tek Beden Burçlarının işlevlendirildiğini ve kullanıldığını, Keçi
Burcu'nun da kullanıma tahsis edildiğini ve çok amaçlı salon olarak
kullanılacağını dile getiren Diyarbakır Arkeoloji Müzesi Müdürü Soyukaya,
sözlerini şöyle sürdürdü:
''Birkaç burç ise bu yıl programa alındı. Şu an projeleri çizilen 10, 26,
Evli Beden ve Yedi Kardeş Burçları, bu yıl projelendirildikten sonra
restorasyonları yapılacak ve ardından işlevlendirilecek. Müdürlük olarak bu 4
burcumuzda hafriyat temizlik çalışması başlattık. Ayrıca tespitlerimiz sonucunda
içi evsel atıkla dolu olan burçlarda da belediyelerimizle işbirliği içerisinde
temizlik çalışması yapacağız.'' Kapılar da
onarılacak Nevin Soyukaya, geçmiş dönemlerde burçlara
giriş çıkışı engellemek, kirlenmesi ve tahrip edilmesine engel olmak amacıyla
koruma kurulu kararıyla demir kapılar yaptırdıklarını anımsatarak, tahribat
yaşanan kapıları da tespit ederek onaracaklarını bildirdi. Kapıların, burçları
korumanın yanı sıra kaçak kazıları önlemede de çok ciddi rol oynadığını anlatan
Soyukaya, bu çalışmada, İŞ-KUR'un istihdam programı çerçevesinde toplam 40 işçi
istihdam ettiklerini söyledi.
Soyukaya, benzer çalışmaların, daha sonra İçkale burçlarında yapacaklarını
belirterek, ''İçkale'nin çevresini 18 burç ile bir sur duvarı çevrelemekte.
İçkale projemiz kapsamında hafriyat temizliği yapılacak akabinde de yenileme,
röleve ve çizim çalışmaları yapılacak. Yaklaşmakta olan turizm sezonuna
Diyarbakır surlarını hazırlamış olacağız. Nisan ayı sonunda turizm sezonu
açılıyor. Biz de Diyarbakır surlarını bu çalışmayla temiz bakımlı bir şekilde
ziyaretçilerimize sunmuş olacağız'' şeklinde
konuştu. Surlar Kuruluşu kesin olarak
bilinmeyen Diyarbakır surları içerisinde yer alan İçkale, MS 349 yılında Roma
İmparatoru II. Constantius zamanında onarılmış ve etrafı surlarla çevrilmiş. 26
uygarlığın izlerini taşıyan oyma, kabartma motifler ve yazıtlarla bezeli ve
sönmüş bir volkan olan Karacadağ'dan çıkan bazalt taşlarla yapıldığı için
bozulmadan bugüne gelebilen Diyarbakır surları, yaklaşık 6 kilometre
uzunluğunda. Şehri çepeçevre kuşatan ve Çin Seddi'nden sonra en uzun sur olarak
kabul ediliyor.
|