Diyarbakır'ın tarihi surları turizm sezonuna temiz ve bakımlı bir yüzle konuklarını karşılayacak. Diyarbakır Arkeoloji Müzesi Müdürü Nevin Soyukaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaklaşık 6 kilometre uzunluğundaki Diyarbakır surlarının, bölge tarihinin surlar üzerinden okunması özelliğiyle dünyada tek örnek olduğunu, üzerindeki kabartma ve yazıtlarıyla döneminin plastik sanatsal özelliklerini yansıttığını söyledi.
Soyukaya, bu önemli kültürel mirası koruyarak gelecek kuşaklara aktarma çabası içinde olduklarını belirterek, Valiliğin desteğiyle uygulamaya koydukları surların temizlenmesi, bakımı, korunması ve turizme hazırlanması projesi kapsamında, surlarda kapsamlı temizlik yapılacağını ifade etti. Daha önceki yıllarda küçük çaplı temizlik çalışması yapıldığını, ancak ilk kez bu yıl proje kapsamında ilk etapta 4 burçta, ardından diğer burçlarda temizlik çalışmasının yapılacağını bildiren Soyukaya, temizliği tamamlanan yapıların daha sonra projelerinin çizilerek restore edileceğini anlattı.
Dünya kültür mirası
Nevin Soyukaya, Diyarbakır surları gibi kültürel değerin dünya kültür mirası olarak ilan etmek ve kabul ettirmek gerektiğini ifade ederek, şöyle konuştu:
''Bu bağlamda korumaya dönük çalışmalarımızı ve çabalarımızı göstermemiz lazım. Surlarla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Valilik, büyük çalışmalar yapıyor. Her yıl bakanlığımızın ayırdığı ödeneklerle surlarda onarım ve restorasyon çalışmaları yürütülüyor. Diyarbakır Kalesinin, bilindiği gibi 82 burcu vardı. Ancak zamanla birkaç tanesi tahrip olmuş, günümüze 72 burç ulaşmış. Bunların içinde içi 2 katlı, 3 katlı geniş hacimlere sahip büyük burçlar var. Bu mekanlar kullanılmadığı, çok büyük bir bölümü boş kaldığı için bazı tahribatlara ya da çöp yığınlarına ortam oluşturabiliyor.''
Dağkapı ve Tek Beden Burçlarının işlevlendirildiğini ve kullanıldığını, Keçi Burcu'nun da kullanıma tahsis edildiğini ve çok amaçlı salon olarak kullanılacağını dile getiren Diyarbakır Arkeoloji Müzesi Müdürü Soyukaya, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Birkaç burç ise bu yıl programa alındı. Şu an projeleri çizilen 10, 26, Evli Beden ve Yedi Kardeş Burçları, bu yıl projelendirildikten sonra restorasyonları yapılacak ve ardından işlevlendirilecek. Müdürlük olarak bu 4 burcumuzda hafriyat temizlik çalışması başlattık. Ayrıca tespitlerimiz sonucunda içi evsel atıkla dolu olan burçlarda da belediyelerimizle işbirliği içerisinde temizlik çalışması yapacağız.''
Kapılar da onarılacak
Nevin Soyukaya, geçmiş dönemlerde burçlara giriş çıkışı engellemek, kirlenmesi ve tahrip edilmesine engel olmak amacıyla koruma kurulu kararıyla demir kapılar yaptırdıklarını anımsatarak, tahribat yaşanan kapıları da tespit ederek onaracaklarını bildirdi. Kapıların, burçları korumanın yanı sıra kaçak kazıları önlemede de çok ciddi rol oynadığını anlatan Soyukaya, bu çalışmada, İŞ-KUR'un istihdam programı çerçevesinde toplam 40 işçi istihdam ettiklerini söyledi.
Soyukaya, benzer çalışmaların, daha sonra İçkale burçlarında yapacaklarını belirterek, ''İçkale'nin çevresini 18 burç ile bir sur duvarı çevrelemekte. İçkale projemiz kapsamında hafriyat temizliği yapılacak akabinde de yenileme, röleve ve çizim çalışmaları yapılacak. Yaklaşmakta olan turizm sezonuna Diyarbakır surlarını hazırlamış olacağız. Nisan ayı sonunda turizm sezonu açılıyor. Biz de Diyarbakır surlarını bu çalışmayla temiz bakımlı bir şekilde ziyaretçilerimize sunmuş olacağız'' şeklinde konuştu.
Surlar
Kuruluşu kesin olarak bilinmeyen Diyarbakır surları içerisinde yer alan İçkale, MS 349 yılında Roma İmparatoru II. Constantius zamanında onarılmış ve etrafı surlarla çevrilmiş. 26 uygarlığın izlerini taşıyan oyma, kabartma motifler ve yazıtlarla bezeli ve sönmüş bir volkan olan Karacadağ'dan çıkan bazalt taşlarla yapıldığı için bozulmadan bugüne gelebilen Diyarbakır surları, yaklaşık 6 kilometre uzunluğunda. Şehri çepeçevre kuşatan ve Çin Seddi'nden sonra en uzun sur olarak kabul ediliyor.