|
Silikon Vadisi girişimleri bir zamanlar güneş
panelleri yapmak için kullanılan teknolojiyi yenileyip üretim
maliyetlerini büyük ölçüde keserek güneş enerjisi sektörünü tepeden tırnağa
değiştirmeyi hayal ediyordu. Yüksek teknoloji uzmanları tarafından kurulan
şirketler sonunda seri üretime başlıyor ancak sektörün zaten değişmiş olduğunu
fark ediyorlar. Kendi hükümetleri tarafından sübvanse edilen Çinli
şirketler, seri üretime geçip güneş panellerinin fiyatı düşürdü ve
herkesi hayret ettirecek bir hızda pazarı ele geçirdi. Araştırma şirketi
Bloomberg New Energy Finance'a göre, Çinli güneş paneli
üreticileri ABD'nin en büyüğü olan California pazarının yaklaşık yüzde 40'ını ve
Avrupa pazarlarının büyük bir kısmını ele geçirmiş durumda.
Şanghay'daki JA Solar'ın CEO'su Fang Peng, "Her geçen yıl
büyüyoruz. Bu yıl sonunda 1,8 gigawattlık kapasitemiz olacak. Ayrıca yıl başında
4 bin olan çalışan sayımız yıl sonunda 11 bine çıkacak" diyor. Kıyaslamak
gerekirse, Silikon Vadisi'nde bulunan Solyndra şirketi 2011
sonunda 300 megawattlık üretim kapasitesine ulaşmayı umut ediyor. MiaSolé'nin
Başkanı Joseph Laia, "Güneş enerjisi piyasası o kadar değişti
ki, ağlayacak gibi oluyorum. Maliyet konusuna beklediğimizden 1 veya 2 yıl önce
odaklanmak zorunda kaldık" diyor.
Geniş kamu ve özel sektör desteğine rağmen Solyndra büyük zorluklarla karşı
karşıya. Sektörün en büyüklerinden olan şirket, yatırımcılardan 1 milyar
dolardan fazla topladı. Federal hükümet, şirketin yeni güneş paneli fabrikası
için 535 milyon dolarlık kredi temin etti. Ancak Solyndra'nın fabrikası inşa
edilirken, ithal edilen Çin malları yüzünden güneş modüllerinin fiyatı yüzde 40
düştü. Bunun üzerine Solyndra planlanandan iki ay önce, 13 Eylül'de panelleri
piyasaya sürdü. Ayrıca daha pahalı olan panellerinin kurulum maliyeti hesaba
katılınca aslında Çin mallarına göre daha uygun olduğuna müşterileri ikna etmek
için bir pazarlama kampanyası başlattı. Solyndra'nın operasyonlardan ve
mühendislikten sorumlu başkan yardımcısı Ben Bierman, "Pazarın
durumu maliyetleri düşürmemiz için bizim üzerimizde bir baskı unsuru
oluşturuyor" diyor.
Bir zamanlar Silikon Vadisi'nin yeni isminin "Güneş Vadisi"
olacağını öngören yatırımcılar, artık şirketlere para aktarmak konusunda daha
tedbirli davranıyor. San Francisco merkezli araştırma şirketi Cleantech
Group'a göre, 2010'un üçüncü çeyreğinde, güneş paneli şirketlerine
yapılan girişim sermayesi yatırımı 144 milyon dolara indi. Bir önceki yıl aynı
dönemde bu rakam 451 milyon dolardı. Solyndra ve
MiaSolé gibi bakır indiyum galyum selenyum (CIGS) kullanarak
fotovoltaik hücreler üreten şirketler, bilhassa zarar gördü. Silikon plakalardan
yapılan geleneksel güneş panellerinin aksine, CIGS hücreleri, cam veya esnek
malzemeler üzerine yerleştirilebiliyor. "İnce filmli" güneş
panellerinin avantajı, ucuza mal edilmeleri olmalıydı ancak CIGS
hücrelerinin seri üretimi beklenenden daha zor oldu.
Silikon Vadisi'ndeki şirketler sorunu çözmeye çalışırken, silikon fiyatları
düştü ve hükümetlerinden destek alan Çinli şirketler geleneksel güneş
panellerinin üretimini hızla artırdı. Eylül ayında Sharp
tarafından satın alınan güneş paneli üreticisi Recurrent
Energy'nin Başkanı Arno Harris, Çin hükümeti
tarafından sübvanse edilen Yingli Green Energy ile tedarik
anlaşması imzalandıklarını açıkladı. Çinli şirketin ucuz ve kaliteli ürün ve
finansman sunduğunu söylüyor. Harris, "Bu anlaşma sayesinde verimli şekilde
finanse edilmiş projeler üzerinden rekabet edebilir teklifler verebileceğimizi
fark ettik" diyor. Çin'den gelen rekabet yüzünden Silikon Vadisi şirketleri
alternatif stratejiler üretmek zorunda kaldı. Girişim şirketi Innovalight,
"silikon mürekkep" adı verdiği ve sürülünce silikondan yapılan standart güneş
hücresinin verimliliğini arttıran bir ürün geliştirdi. Innovalight yöneticileri,
Çinlilerle rekabet etmek için kendi fabrikalarını kurup yüz milyonlarca dolar
harcamak ve yerine ürünü Çinlilere lisanslamaya karar verdi.
Innovalight'ın Başkanı Conrad Burke, "Sübvansiyon, düşük
faizli krediler, ucuz işgücü ve sizi güneş enerjisinde 1 numara yapmaya çalışan
bir devlet stratejisiyle nasıl baş edebilirsiniz ki?" diye soruyor. "Amerikan
stratejisinin merkezinde inovasyon olacak. Bu Çin'deki ölçüde bir üretim
sağlamayacak ancak Çin'e en son teknolojiyi satıyoruz ve burada iş olanakları
yaratıyoruz" diye ekliyor. Yine de bir diğer Silikon Vadisi şirketi
SolarCity'nin Başkanı Lyndon Rive, şirketinin
perakende devi Wal-Mart için, çok sayıda geleneksel güneş paneli kuracağını
söylüyor. Ancak bu panellerin neredeyse hepsi Çin'de üretilmiş
olacak.
|
