|
Yıllar içinde İznik çinileri dökülen ve yerlerine fayans takılan meşhur
Bursa Yeşil Türbe, Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği’nin desteğiyle restore edildi. Eski görünümüne kavuşan Yeşil
Türbe’de, 14. yüzyıldan bu yana yapılışı gizemini koruyan İznik çinileri, uzun
uğraşlardan sonra aslına uygun olarak üretildi.
Bursa Yeşil Türbe’nin restorasyonu öncesinde Kültür ve Turizm
Bakanlığı, yapılışı oldukça zor olan İznik çinilerini yaptırmak için
birçok firmadan çini örneği istedi. 2006 yılının ortalarında başlayan Yeşil
Türbe restorasyonunu yapan Usra-Pekerler ortaklığındaki
müteahhit firma, Kültür Bakanlığı İstanbul Konservasyon Merkezi’nce istenen
şartlara uygun çiniyi Türkiye ve yurtdışından üretecek hiçbir firma bulamadı.
Aslına uygun çiniyi bulmak yaklaşık iki yıl sürdü. İki yıl boyunca aranan aslına
uygun çiniyi üretilemeyince restorasyon iki yıl gecikti.
İki yılın sonunda Anikya İznik Çini adlı firmanın, 14.
yüzyıl erken Osmanlı dönemi çinileri için ürettiği örnekler, İstanbul Teknik
Üniversitesi’nin (İTÜ) “dona dayanıklılık” testlerinden başarıyla geçti. Kültür
ve Turizm Bakanlığı Röleve Anıtlar Müdürlüğü, İTÜ’nün dayanıklılık raporu ve
Kültür Bakanlığı Konservasyon Merkezi’nin onayı sonrasında üretime geçildi.
İki yıllık gecikme
Restorasyon öncesi sekiz cepheli türbenin sadece bir cephesindeki çiniler
sağlam kalabilmişti. Diğer cephelerde ise büyük oranda dökülme ve eski
restorasyonlardan kalma fayanslar bulunmaktaydı. Çinileri sağlam kalan cephede
bulunan çini bordürler, mozaik panolar ve alınlık çinilerinin orijinalleri
üzerinden çok hassas bir çalışmayla ilerlendi.
Daha önce uygulanan çinilerin her biri birbiriyle uyumsuz olduğu için, desen
çalışması orijinaline uygun olarak neredeyse yeni baştan yapıldı. Anikya İznik
Çini, 1650 adet bordür, altı adet mozaik pano ve toplam 8.4 metrekare üç adet
alınlık pano üretti. Eski görünümüne kavuşan türbe, Devlet Bakanı Faruk Çelik ve
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu tarafından geçen
ay açıldı.
Yeşil Türbe
Dünya mirası kültürel varlıkları arasında yer alan Yeşil Türbe, Yıldırım
Beyazıt’ın oğlu Çelebi Sultan Mehmed tarafından 1421 yılında Bursa’nın doğusunda
Yeşil semtinde ve Yeşil Camii’nin karşısındaki tepe üzerinde yaptırıldı. Mimarı
Hacı İvaz Paşa, nakkaşları ise Ali bin İlyas Ali ve Mehmed el Mecnun. Türbede
Çelebi Sultan Mehmet ile oğulları Şehzade Mustafa, Mahmut ve Yusuf ile kızları
Selçuk Hatun, Sitti Hatun, Ayşe Hatun ve dadısı Daya Hatun’a ait olmak üzere
toplam 8 sanduka bulunuyor. Türbeye yeşile bakan çinilerle kaplı olmasından
dolayı Yeşil Türbe ismi halk tarafından verilmiş.
|
