|
Arsenik, yerkürede doğal olarak bulunan bir madde; ama yeraltı suyuna karışması ve buna uzun süre maruz kalınması durumunda büyük sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Bu sağlık sorunları arasında cilt hastalıkları ile akciğer, idrar torbası, cilt ve böbrek kanseri bulunuyor.
Jeolojik haritalar
Şimdiye kadar büyük ülkelerde arsenik zehirlenmesinin boyutlarını tahmin etmek kolay değildi. Örneğin 10 milyondan fazla taze su kuyusunun bulunduğu Çin'de her bir kuyudan alınan su örneklerinin analiz edilmesi yıllar sürebilir.
Bu yöntem yerine İsviçreli ve Çinli araştırmacılar jeolojik haritaları analiz etti. İsviçre Federal Su Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü'nde (EAWAG) çalışan ve makale yazarlarından biri olan Dr. Annette Johnson, "Son yıllarda, kullanabileceğimiz elektronik haritalarda ve coğrafi verilerde büyük artış oldu. Elimizde iklim bilgileri, toprak kullanım bilgisi, rakım ve nehre uzaklık bilgileri var" diyor.
Bu bilgilerden yola çıkıp, ülkedeki taşların tür ve yaşlarına bakan araştırmacılar, arseniğin en yoğun bulunabileceği yerleri belirledi. Sonuçlar, Çin genelinde 19,6 milyon kişinin zehirli suya maruz kalmış olabileceğine işaret ediyor. Arsenikli su bulunduğu tahmin edilen yerlerden bazılarının geçmişte riskli olmadığı düşünülmüş.
BBC Türkçe'nin haberine göre Dr. Johnson, "Nehir havzaları boyunca sulama ve tarım yapılan yerler var. Bunlara geçmişten de bilinen Huhhot havzası ve İç Moğolistan da dahil. Ama Siçuan ve doğu kıyı şeridi gibi yeni yerler de keşfettik" diyor.
Araştırmacılar, bulguların Çinli yetkililere kuyu tarama faaliyetlerinde yardımcı olabileceğini söylüyor.
Dr. Johnson, bunun nasıl olacağını şöyle açıklıyor:
"Önemli olan, o bölgelere gidip önce en fazla tehlike arzettiği tahmin edilen yerlerden örnekler alınması. Büyük ihtimalle zehirli su bulunan kuyu sayısı daha yüksek çıkacaktır. Diğer bölgelerde de arsenik taraması yapılmalı ama o bölgelere öncelik verilmeyebilir".
Dr. Johnson, zehirli su bulunan kuyuların temizlenebileceğini veya kullanımının yasaklanabileceğini belirtiyor.
Araştırmacılar ayrıca bu tür bir araştırma yönteminin dünyanın başka yerlerinde de kullanılabileceğine inanıyor. Bu yerlerden biri de Bangladeş. Dünya Sağlık Örgütü, ülkede arsenik zehirlenmesi oranını 'halk sağlığa acil tehdit' olarak nitelemişti. 125 milyon nüfuslu Bangladeş'te 35-77 milyon kişinin zehirli su kullanma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu tahmin ediliyor.
|
