|
Uluslararası Para Fonunun (IMF) farklı para birimlerinin
satınalma gücünü eşitleyerek uluslararası karşılaştırmaya imkan sağlayan
satınalma gücü paritesine (SGP) göre Gayri Safi Yuriçi Hasıla
(SGP-GSYH) verilerini esas alarak yaptığı projeksiyon, gelişmekte olan
ekonomilerin yükselişine dikkati çekiyor. Buna göre dünya ekonomisinde değişen
dengeler, 2016 yılında kendini somut bir şekilde ortaya
koyacak.
Çin'in dünya hasılasındaki payı yüzde 2'den 18'e çıkıyor
IMF'ye göre, SGP-GSYH bazında, dünyada ekonomik liderlik unvanını 1890'da
İngiltere'den alan ABD, 5 yıl içinde yerini Çin'e kaptıracak. 1980'de dünya
hasılasının dörtte 1'ini elinde bulunduran ABD'nin payı 2000'den bu yana düşüş
gösteriyor. 2000 yılında ABD'nin dünya hasılasında sahip olduğu pay yüzde 23.6
düzeyindeydi. Daha sonra sırasıyla bu oran 2001'de yüzde 23.3, 2002'de yüzde 23,
2004'te yüzde 22.5'e geriledi ve bu seyirle 2010'da yüzde 19.7 oldu. IMF,
ABD'nin payının bu yıl yüzde 19.4 olmasını, 2016'da da yüzde 17.7'ye kadar
düşmesini öngörüyor.
Çin'in dünya hasılasından elde ettiği pay ise 1980'de yüzde 2.2 düzeyindeydi.
1990'da oran yüzde 3.9, 1995'te yüzde 5.7, 2000'de yüzde 7.1, 2005'te yüzde 9.5
oldu.
Hızla büyüme gösteren Çin'in payı 2010'da yüzde 13.6'ya ulaştı.
Projeksiyonda, ülkenin payının yaklaşık 1'er puan artışlarla 2016'da yüzde 18'i
bulması ve ABD'nin önüne geçmesi öngörülüyor.
2016'da Çin'in SGP'ye göre GSYH'si 18 trilyon 975 milyar dolar, ABD'nin ise
18 trilyon 807 milyon dolar olacak.
Hindistan, 3. büyük ekonomi
Dönüm noktası sayılabilecek bu yılda, listenin üçüncü sırasında Hindistan
bulunacak. 2010'de 4. büyük ekonomi olan Hindistan, 2011 sonunda Japonya'nın
yerini alacak. Yazılım ve hizmet sektöründeki gelişimi ile öne çıkan
Hindistan'ın, 2016'da 7,1 trilyon dolar SGP'ye göre GSYH'ye sahip olacak.
Listenin 4. sırasında Japonya, 5. sırasında Almanya, 6. sırasında da Rusya
yerlerini sabitleyecek. Brezilya, İngiltere'yi geçerek, 7. sıraya yerleşecek.
İngiltere 8., Fransa 9. olacak. Meksika, 2016'da İtalya'nın önünde, 10. sırayı
alacak. Çok uzun yıllardır ilk 10 büyük ekonomi içinde yer alan İtalya, bu
unvanını Meksika'ya kaptırmış olacak.
Türkiye, 2016'da da 16. sırada olacak
Türkiye, 2010 yılında sahip olduğu 960.5 milyar dolar SGP'ye göre GSYH ile
16. sırada bulunuyor. IMF projeksiyonuna göre Türkiye'nin sıralamadaki yeri
2016'ya kadar değişmeyecek.
Ancak bu süreçte ilk 30 listesinde, Endonezya'nın İspanya'yı, Tayvan'ın
Avustralya'yı, Tayland'ın da Hollanda'yı geride bırakması dikkati çekiyor. 2009
yılında dünyanın 34. büyük ekonomisi olan Yunanistan'ın 2016'da 43,
Avusturya'nın 36. sıradan 41. sıraya, İsviçre'nin 37. sıradan 42. sıraya,
Belçika'nın 30. sıradan 32. sıraya, Venezüela'nın 31. sıradan 39. sıraya
düşeceği görülüyor.
Cari fiyatlarla GSYH'ye göre ABD, ilk sırada
Hesaplamalarda enflasyonun etkisi gözetilmeden, üretilen mal ve hizmetlerin
güncel değerleri üzerine hesaplanan cari fiyatlarla GSYH esas alındığında ise
ABD, listedeki birinciliğini açık farkla koruyacak.
ABD'nin 2011'de cari fiyatlarla GSYH'sinin 15.2 milyar dolar olması, 2016'da
da 18.8 milyar dolara kadar yükselmesi öngörülüyor. Çin'in cari fiyatlarla
GSYH'sinin ise 2016'da 11.2 milyar dolar olması bekleniyor. Her ne kadar Çin,
aradaki farkı 9.2 trilyon dolardan 7.6 trilyon dolara indirse de yine de Çin'den
Almanya, İngiltere ve Güney Afrika ekonomilerinin toplamı kadar daha büyük
olacak.
Cari GSYH'de Çin 2., Japonya 3., Almanya 4., Brezilya 5., Rusya 6., İngiltere
7., Fransa 8., Hindistan 9., İtalya 10. sırada yer alacak.
Cari milli gelirde Türkiye, bu yıl 18. sıraya düşecek
Bu kritere göre 2010'da 741.8 milyar dolar ile 17. büyük ekonomisi olan
Türkiye, 2011'de Endonezya'ya geçilerek 18. sıraya inecek. 2012'de ise
Hollanda'yı geçip yeniden 17. sırayı alacak, 2016'ya kadar da yeri değişmeyecek.
Türkiye'nin 2016'da 1 trilyon 159.2 milyar dolar cari fiyatlarla GSYH'ye
ulaşacağı tahmin ediliyor.
|
