Uluslararası Para Fonunun (IMF) farklı para birimlerinin satınalma gücünü eşitleyerek uluslararası karşılaştırmaya imkan sağlayan satınalma gücü paritesine (SGP) göre Gayri Safi Yuriçi Hasıla (SGP-GSYH) verilerini esas alarak yaptığı projeksiyon, gelişmekte olan ekonomilerin yükselişine dikkati çekiyor. Buna göre dünya ekonomisinde değişen dengeler, 2016 yılında kendini somut bir şekilde ortaya koyacak.
Çin'in dünya hasılasındaki payı yüzde 2'den 18'e çıkıyor
IMF'ye göre, SGP-GSYH bazında, dünyada ekonomik liderlik unvanını 1890'da İngiltere'den alan ABD, 5 yıl içinde yerini Çin'e kaptıracak. 1980'de dünya hasılasının dörtte 1'ini elinde bulunduran ABD'nin payı 2000'den bu yana düşüş gösteriyor. 2000 yılında ABD'nin dünya hasılasında sahip olduğu pay yüzde 23.6 düzeyindeydi. Daha sonra sırasıyla bu oran 2001'de yüzde 23.3, 2002'de yüzde 23, 2004'te yüzde 22.5'e geriledi ve bu seyirle 2010'da yüzde 19.7 oldu. IMF, ABD'nin payının bu yıl yüzde 19.4 olmasını, 2016'da da yüzde 17.7'ye kadar düşmesini öngörüyor.
Çin'in dünya hasılasından elde ettiği pay ise 1980'de yüzde 2.2 düzeyindeydi. 1990'da oran yüzde 3.9, 1995'te yüzde 5.7, 2000'de yüzde 7.1, 2005'te yüzde 9.5 oldu.
Hızla büyüme gösteren Çin'in payı 2010'da yüzde 13.6'ya ulaştı. Projeksiyonda, ülkenin payının yaklaşık 1'er puan artışlarla 2016'da yüzde 18'i bulması ve ABD'nin önüne geçmesi öngörülüyor.
2016'da Çin'in SGP'ye göre GSYH'si 18 trilyon 975 milyar dolar, ABD'nin ise 18 trilyon 807 milyon dolar olacak.
Hindistan, 3. büyük ekonomi
Dönüm noktası sayılabilecek bu yılda, listenin üçüncü sırasında Hindistan bulunacak. 2010'de 4. büyük ekonomi olan Hindistan, 2011 sonunda Japonya'nın yerini alacak. Yazılım ve hizmet sektöründeki gelişimi ile öne çıkan Hindistan'ın, 2016'da 7,1 trilyon dolar SGP'ye göre GSYH'ye sahip olacak.
Listenin 4. sırasında Japonya, 5. sırasında Almanya, 6. sırasında da Rusya yerlerini sabitleyecek. Brezilya, İngiltere'yi geçerek, 7. sıraya yerleşecek. İngiltere 8., Fransa 9. olacak. Meksika, 2016'da İtalya'nın önünde, 10. sırayı alacak. Çok uzun yıllardır ilk 10 büyük ekonomi içinde yer alan İtalya, bu unvanını Meksika'ya kaptırmış olacak.
Türkiye, 2016'da da 16. sırada olacak
Türkiye, 2010 yılında sahip olduğu 960.5 milyar dolar SGP'ye göre GSYH ile 16. sırada bulunuyor. IMF projeksiyonuna göre Türkiye'nin sıralamadaki yeri 2016'ya kadar değişmeyecek.
Ancak bu süreçte ilk 30 listesinde, Endonezya'nın İspanya'yı, Tayvan'ın Avustralya'yı, Tayland'ın da Hollanda'yı geride bırakması dikkati çekiyor. 2009 yılında dünyanın 34. büyük ekonomisi olan Yunanistan'ın 2016'da 43, Avusturya'nın 36. sıradan 41. sıraya, İsviçre'nin 37. sıradan 42. sıraya, Belçika'nın 30. sıradan 32. sıraya, Venezüela'nın 31. sıradan 39. sıraya düşeceği görülüyor.
Cari fiyatlarla GSYH'ye göre ABD, ilk sırada
Hesaplamalarda enflasyonun etkisi gözetilmeden, üretilen mal ve hizmetlerin güncel değerleri üzerine hesaplanan cari fiyatlarla GSYH esas alındığında ise ABD, listedeki birinciliğini açık farkla koruyacak.
ABD'nin 2011'de cari fiyatlarla GSYH'sinin 15.2 milyar dolar olması, 2016'da da 18.8 milyar dolara kadar yükselmesi öngörülüyor. Çin'in cari fiyatlarla GSYH'sinin ise 2016'da 11.2 milyar dolar olması bekleniyor. Her ne kadar Çin, aradaki farkı 9.2 trilyon dolardan 7.6 trilyon dolara indirse de yine de Çin'den Almanya, İngiltere ve Güney Afrika ekonomilerinin toplamı kadar daha büyük olacak.
Cari GSYH'de Çin 2., Japonya 3., Almanya 4., Brezilya 5., Rusya 6., İngiltere 7., Fransa 8., Hindistan 9., İtalya 10. sırada yer alacak.
Cari milli gelirde Türkiye, bu yıl 18. sıraya düşecek
Bu kritere göre 2010'da 741.8 milyar dolar ile 17. büyük ekonomisi olan Türkiye, 2011'de Endonezya'ya geçilerek 18. sıraya inecek. 2012'de ise Hollanda'yı geçip yeniden 17. sırayı alacak, 2016'ya kadar da yeri değişmeyecek. Türkiye'nin 2016'da 1 trilyon 159.2 milyar dolar cari fiyatlarla GSYH'ye ulaşacağı tahmin ediliyor.