|
Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu,
Türkiye’nin tek seferde gerçekleştirilen en büyük Yap-İşlet-Devret Projesi
olarak lanse edildi. Yaklaşık 6.5 milyar dolara mal olacağı hesaplanan otoyol,
seçim döneminde İzmir’in çılgın projeleri arasında gösterildi. Başbakan
Recep Tayyip Erdoğan, “Karayolları Genel Müdürlüğü’nce ihalesi
gerçekleştirilen projenin belirlenen süre içinde tamamlanabilmesi için aşağıdaki
tedbirlerin alınması uygun görülmüştür” diyerek 13 maddelik
genelge yayımladı. Genelgenin 9. maddesinde de projenin 1993 yatırım
programına (ÇED muafiyetleriyle ilgili) alındığı belirtilerek Çevresel Etki
Değerlendirmesi Yönetmeliği’nden muaf olduğu vurgulandı.
Ancak projeye karşı tepkiler de yükseldi. TMMOB Peyzaj Mimarları
Odası ve Ege Çevre ve Kültür Platformu Derneği,
genelgenin 9. maddesi hakkında iptal kararı ve yürütmenin durdurma istemiyle
Danıştay’a dava açtı. Otoyol projesinin geçtiği bölgelerdeki
çevresel etkinin hesaplanmadığını belirten davacı taraflar, bu amaçla ÇED
Raporu’nun mutlaka alınması gerektiğini belirtti. Danıştay 14. Dairesi, projeye
ilişkin Başbakanlık Genelgesi’nin 9. maddesi hakkında yürütmeyi durdurma kararı
verdi. 14. Daire’nin kararında Başbakanlık genelgesi hakkında şöyle denildi:
“Dava konusu genelge hükmü ile dayanağı yönetmeliğin amacını aşan ve ÇED
sürecinden muafiyeti genişleten bir düzenleme getirilmiş bulunduğundan, genelge
hükmünde, dayanağı Çevre Kanunu ve ÇED Yönetmeliği’ne uyarlık görülmemiştir.”
Süreç nasıl işleyecek?
Radikal Gazetesi'nden Enis
Tayman'ın haberine göre, kararın tebliğinden sonra Başbakanlık’ın,
bakanlık eliyle Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na
başvurma hakkı var. Ancak ne olursa olsun kararın gereğini 30 gün içinde
uygulamak zorunda. Yani itiraz edilse bile dava sürerken talimatla ÇED sürecinin
başlatılması gerekiyor. Davacı taraf avukatlarından Arif Ali Cangı, Danıştay
İdari Dava Daireleri Kurulu‘nun bir süre önce de ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi
Yönetmeliği’nin ‘Kapsam Dışı Projeler’ başlıklı Geçici 3. maddesine yürütmeyi
durdurma kararı verdiğine işaret etti. Bu kararın da ÇED muafiyetini ortadan
kaldırdığını belirten Cangı, kurulun olası itiraza olumlu karar vermesi
durumunda kendi kararıyla çelişeceğini ifade etti. Cangı ayrıca kararı olumlu
bulurken ÇED sürecinin layıkıyla yürütülmesi gerektiğini de belirtti.
Peyzaj Mimarları Odası Avukatı Emre Baturay Altınok ise “Bu
kararla, Başbakan’ın gerekirse çevreyi göz ardı edin, beş senede bu otoyolu
bitirin talimatının bir hırstan ibaret olduğunu gördük. Bu karar uyarınca Çevre
ve Şehircilik Bakanlığı’nın ÇED muafiyetleri konusunda ısrarından artık
vazgeçmesi gerekiyor” dedi.
Rakamlarla Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu
377 km otoyol ve 44 km bağlantı yolu olmak üzere toplam 421 km uzunluğunda.
Dilovası-Hersek Burnu arasında inşa edilecek yaklaşık 3 km’lik bir asma
köprüye sahip olacak.
İstanbul-Bursa 1 saate, İstanbul-İzmir 3.5-4 saate
inecek.
İzmir-istanbul arası 140 km kısalacak.
Körfez’i köprüyle
bağlayan projenin maliyeti 6.5 milyar doları buluyor.
|
