Anadolu Selçuklu döneminden kalan "en görkemli yapı" Divriği Külliyesi,
"Cennetin Kapıları" isimli fotoğraf sergisi aracılığıyla dün (28 Nisan 2009)
İstanbullularla buluştu. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimarlık Fakültesi
Taşkışla binasındaki, yapının ihtişamını vurgulamak için devasa fotoğraflardan
oluşan serginin açılışına ilgi büyüktü.
Yapının taçkapılarının yok olma tehlikesine karşı kamusal
bir duyarlılık oluşturmak amacıyla düzenlenen serginin küratörü Yüksek Mimar
Basri Hamullu. Fotoğrafları Mimar Cemal Emden tarafından çekilen serginin
danışmanlığını üstlenen isim ise 1965’ten beri Divriği Külliyesi üzerine çalışan
Prof. Dr. Doğan Kuban.
"Kapalı müzeden başka çare yok!"
Serginin açılışında konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Müsteşarı
İsmet Yılmaz, UNESCO listesinde olmasından gurur duydukları bu eser için sadece
Kültür Bakanlığı’nın bir şey yapmasının yeterli olmayacağını, önemli olanın
Külliye’ye tüm Türkiye’nin ve dünyanın sahip çıkması olduğunu
vurguladı.
Müsteşar’ın, devletin bu Külliye
için şimdiye kadar her türlü yardımı yaptığını ve "eğer bilim adamları proje
geliştirirlerse" bundan sonra da yardım yapmaya hazır olduğu yolundaki sözleri
üzerine, konuşma sırası geldiğinde Doğan Kuban "Yapının bütün özelliği dışında,
kapılarda. Bunlar bugüne kadar ayakta kalmışlar, ama artık sonları geliyor.
Yapıyı suya, yağmura karşı korumak için proje mi lazım? Mühim olan yapıya sahip
çıkmak. Sayın Müsteşar proje istiyor, alın size proje: Külliye’nin kapalı müze
koşullarında korunmasından başka çare yok! Devlete başka türlü bir çarenin
olmadığını anlatmaya çalışıyorum. Üzerinden kavga etmeye gerek yok. Bunları
korumak gerek!" dedi. Sıradan bir restorasyon projesi ile Külliye’nin
korunamayacağını anlatan Kuban, fotoğraflardaki Külliye’ye sonradan eklenmiş
saçakları işaret ederek "Bunlarla Külliye’yi koruyamazsınız" şeklinde
konuştu.
UNESCO dünya mimari anıtlar listesindeki tek Türk
anıtı
Kuban, yapının ne bir İslam dekorasyonu ne de bir Selçuklu
dekorasyonu olduğunu söyleyerek şöyle konuştu:
"Yapı, Divriği’nin insanlık ve dünya sanat tarihine bir katkısı.
Asya kültürünün, göçerlerle arasındaki fırtınalı kaynaşmalarının bir
sonucu."
Mengücekoğulları’ndan Ahmet Şah ve eşi Turan Melik tarafından
Sivas’ta 1228 – 1229 tarihleri arasında yaptırılan Divriği Külliyesi cami, türbe
ve şifahaneden oluşuyor. Külliye aynı zamanda UNESCO’nun dünya mimari anıtlar
listesindeki tek Türk anıtı olma özelliğini taşıyor. Külliye, İslam mimarisinde
başka eşi olmayan bir üslupta yapılmış.
Sergi, 29 Mayıs’a
kadar İTÜ Taşkışla Binası Mimar Sinan Holü’nde görülebilir.
|