Anadolu Selçuklu döneminden kalan "en görkemli yapı" Divriği Külliyesi, "Cennetin Kapıları" isimli fotoğraf sergisi aracılığıyla dün (28 Nisan 2009) İstanbullularla buluştu. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimarlık Fakültesi Taşkışla binasındaki, yapının ihtişamını vurgulamak için devasa fotoğraflardan oluşan serginin açılışına ilgi büyüktü.
Yapının taçkapılarının yok olma tehlikesine karşı kamusal bir duyarlılık oluşturmak amacıyla düzenlenen serginin küratörü Yüksek Mimar Basri Hamullu. Fotoğrafları Mimar Cemal Emden tarafından çekilen serginin danışmanlığını üstlenen isim ise 1965’ten beri Divriği Külliyesi üzerine çalışan Prof. Dr. Doğan Kuban.
"Kapalı müzeden başka çare yok!"
Serginin açılışında konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Müsteşarı İsmet Yılmaz, UNESCO listesinde olmasından gurur duydukları bu eser için sadece Kültür Bakanlığı’nın bir şey yapmasının yeterli olmayacağını, önemli olanın Külliye’ye tüm Türkiye’nin ve dünyanın sahip çıkması olduğunu vurguladı.
Müsteşar’ın, devletin bu Külliye için şimdiye kadar her türlü yardımı yaptığını ve "eğer bilim adamları proje geliştirirlerse" bundan sonra da yardım yapmaya hazır olduğu yolundaki sözleri üzerine, konuşma sırası geldiğinde Doğan Kuban "Yapının bütün özelliği dışında, kapılarda. Bunlar bugüne kadar ayakta kalmışlar, ama artık sonları geliyor. Yapıyı suya, yağmura karşı korumak için proje mi lazım? Mühim olan yapıya sahip çıkmak. Sayın Müsteşar proje istiyor, alın size proje: Külliye’nin kapalı müze koşullarında korunmasından başka çare yok! Devlete başka türlü bir çarenin olmadığını anlatmaya çalışıyorum. Üzerinden kavga etmeye gerek yok. Bunları korumak gerek!" dedi. Sıradan bir restorasyon projesi ile Külliye’nin korunamayacağını anlatan Kuban, fotoğraflardaki Külliye’ye sonradan eklenmiş saçakları işaret ederek "Bunlarla Külliye’yi koruyamazsınız" şeklinde konuştu.
UNESCO dünya mimari anıtlar listesindeki tek Türk anıtı
Kuban, yapının ne bir İslam dekorasyonu ne de bir Selçuklu dekorasyonu olduğunu söyleyerek şöyle konuştu:
"Yapı, Divriği’nin insanlık ve dünya sanat tarihine bir katkısı. Asya kültürünün, göçerlerle arasındaki fırtınalı kaynaşmalarının bir sonucu."
Mengücekoğulları’ndan Ahmet Şah ve eşi Turan Melik tarafından Sivas’ta 1228 – 1229 tarihleri arasında yaptırılan Divriği Külliyesi cami, türbe ve şifahaneden oluşuyor. Külliye aynı zamanda UNESCO’nun dünya mimari anıtlar listesindeki tek Türk anıtı olma özelliğini taşıyor. Külliye, İslam mimarisinde başka eşi olmayan bir üslupta yapılmış.
Sergi, 29 Mayıs’a kadar İTÜ Taşkışla Binası Mimar Sinan Holü’nde görülebilir.