27 yıl önce sanat projesi olarak kurulan ve yiyecekleriyle gömülen
piknik masası gün ışığına çıkarıldı. Bu, modern sanatın ilk arkeolojik
kazısı
Fransız arkeologlar bir kazı çalışması sonucunda bundan yaklaşık 30 yıl önce
masaları, sandalyeleri, yiyecekleri ve içecekleriyle birlikte gömülmüş bir
‘pikniği’ ortaya çıkardı. 23 Nisan 1983’te
Fransa’da 100 kişi Versailles yakınındaki bir şatonun
bahçesindeki dev piknik masasının etrafında oturmuştu. Menüde domuzun kulağı,
kuyruğu ve paçası, işkembe ve cesur olmayanların kolay kolay yiyemeyeceği pek
çok yemek vardı. Yemeğin sonuna doğru konuklar çatal bıçakları bıraktı. Daha
sonra piknik masasını her şeyiyle birlikte önceden kazılmış bir hendeğe
gömdüler.
Bu tuhaf etkinliğin arkasındaki isim, Daniel Spoerri adlı
İsviçreli bir sanatçıydı. Spoerri, ‘Yemek Yeme Sanatı’ adı verilen bir akımın
önde gelen isimlerinden biriydi ve konukları Fransa’nın ünlü yeni gerçekçi
sanatçılarından, yönetmenlerinden ve eleştirmenlerinden oluşuyordu. ‘Dèjeuner
sous l’herbe’ (Yeraltı öğle yemeği) adı verilen bu etkinlikteki amaç, zamanın ve
şimdiki anın doğasını keşfetme amaçlı bir ‘ziyafet-performans’ yaratmaktı.
27 yıl sonra bir grup Fransız bilim insanı, kazıyı yaparak bu sanatsal
etkinliği yeniden yaşama döndürdü. Bu kez amaç en son arkeoloji tekniklerini
test etmekti. Kazı lideri ve eski Fransa milli koruyucu arkeolojik araştırma
enstitüsü başkanı Jean-Paul Demoule “Bu deneyim kimyasal analiz
sistemlerimizi test edebilmemizi sağlayacak” dedi. Demoule “Çoğunlukla işkembe
yediklerini biliyoruz, şimdi bunun izlerini bulmaya çalışacağız” diye ekledi.
Masa örtüsü parçaları, şişeler ve çatal bıçaklar kazıyla beraber yavaşça gün
ışığına çıktı. Dün milli arkeoloji günü nedeniyle halka açık
olan kazıya bir düzine laboratuvar katıldı. Bazıları bunun modern sanat
tarihinin ilk arkeolojik kazısı olduğunu öne sürerken, şimdi 80 yaşında olan
sanatçı Spoerri ve birkaç konuğu pikniğin ortaya çıkarılması sırasında hazır
bulundu.
İsviçreli sanatçı ve konuklar, şişelerin ve tabakların hâlâ yerinde durduğunu
ancak yiyeceklerin yerinde yeller estiğini gördü. Plastik malzeme
kullanmadıklarını söyleyen sanatçı, tabakların bu kadar iyi durumda kalmalarını
da ‘Korkutucu’ diye niteledi. (The Daily Telegraph)
|