br />
Depremlerin birbirini tetiklediği konusuna gelirsek...
- Deprem olduktan hemen sonra, civarını tetikliyor. 1999 İzmit depremi
Yunanistan’daki depremi tetikledi. Kanomori adlı bir Japon profesör, bunu
öğrencileriyle birlikte istatiksel olarak kanıtladı.
Büyük depremlerin Kuzey Anadolu Fayı üzerinde 250 yılda bir olduğu
görüşü geçerli mi?
- 250 yılda bir olduğu doğru. Milattan önce 4. Yüzyıl’dan itibaren böyle bir
düzen gözüküyor. Ama 1509 depreminden önce 400 yıla yakın bir aralık var. 1509
korkunç bir deprem. Ama geçerli düzen 250 yıl aralıklarda olduğu.
‘Felaket geliyor’ diyoruz
Siz felaket tellalı mısınız?
- Büyük bir mutlulukla felaket tellallığı yapıyoruz. Halkımız hazırlıklı
olsun istiyoruz. “Felaket geliyor ey halk, lütfen uyanınız ki zarar
görmeyesiniz” diyoruz. Felaket tellalının olması bir topluma son derece büyük
bir katkıdır. Türkiye’de felaket tellalı yeteri kadar az olduğu için, bizim
toplum ne yazık ki bilimsel olarak tellallık yapıp kendini uyarmak isteyenleri
hem dinlemiyor hem de dinlemek istemiyor. Kaderciliğimizin de rolü var.
1999 depremi için yakışıklı deprem demiştiniz, tepki görmüştünüz. Ne
demek istemiştiniz?
- Depremden sonra arazide gördüklerim bir yanal atımlı depremi öğrenciye
anlatmak için oldukça yeterliydi. Bir ders kitabına koyulacak güzellikteydi;
onun için bizi çok heyecanlandırmıştı. Ama depremin kendisini güzel bulmakla,
depremin insan cemiyeti üzerinde yaptığı etki hakkındaki düşündüklerim
birbirinden tamamen ayrı şeyler. Fakat toplum bunu birbirinden ayıramıyor. Çünkü
objektif düşünemiyor. Bunun için bilimsel düşünmek lazım. Halbuki siz dini
bakışla düşünmeye alıştıysanız, bunu birbirinden ayıramazsınız. Ayıramadığınız
zaman felaket kapınızda bitiyor demektir.
Üç ayrı senaryo
Neden hep en kötü senaryoyu anlatıyorsunuz?
- Sen yolun ortasında duruyorsun, bir araba tam gaz sana doğru geliyor. En
iyi senaryo, sürücünün frene basıp zınk diye senin önünde durması. Orta
kötülükte bir senaryo, sürücünün frene bastığı anda tam duramayıp çok
yavaşlaması ama seni de hafif yaralaması. En kötü senaryo ise sürücünün hiçbir
şey yapmayıp gelip seni öldürmesi. Şimdi bu üç senaryoyu değerlendirip birinci
senaryo gereği, “Sürücünün önünden çekilmemeye devam mı edersin; yoksa araba
geliyor kenara mı çekileyim?” dersin. Bu kadar basit.
|