|
Hasankeyf’e çevrecilerin karşı çıktığı Ilısu
Barajı’nın yapılması için kredi sağlayacak olan ancak daha sonra
projeden çekilince Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu’nun
‘kaypak’ suçlamasına maruz kalan kuruluşlar kendilerini
savundu. ‘Türkiye öngörülen şartları yerine getirmediği için’ kredi vermekten
vazgeçtiklerini belirten Alman Euler Hermes Kreditversicherung
ve Avusturyalı Oesterreichische Kontrollbank’tan temel
kaygılarının tarihsel mirası ve çevreyi korumak olduğunu kaydetti.
Yapıldığı takdirde birçok medeniyete ev sahipliği yapan tarihi kent
Hasankeyf’i sular altında bırakacak olan Ilısu Barajı’nın bitirilebilmesi için
yaklaşık 1.2 milyar avro gerekiyor. Paranın büyük kısmı iç
kaynaklardan temin edilirken, 250-300 milyon avroluk kısmı da
dış kaynaklardan sağlanacaktı. Barajı yapacak olan Devlet Su İşleri (DSİ)
dünyanın önde gelen kredi kuruluşlarından Alman Euler Hermes
Kreditversicherung, Avusturyalı Oesterreichische Kontrollbank
(OeKB) ve İsviçreli Exportrisikoversicherung ile
anlaştı. Ancak üç kuruluş Temmuz 2009’da kredi vermeyeceklerini açıkladı. Buna
kızan Çevre Bakanı Eroğlu da Aralık 2009’da bu kuruluşları ‘kaypak’lıkla
suçlayarak şunları dedi: “Eroğlu, “Üç tane kredi verecek devlet,
kaypaklık yaptı. Daha ağır kelime kullanmak isterim ama, nezaketim el vermiyor.
Sözlerinde durmadılar. Bizi oyaladılar...”
Eroğlu, yeni kredi kuruluşlarıyla anlaştıklarını ancak onların isimlerini
açıklamayacaklarını söyledi. Eroğlu’nun ‘kaypak’ dediği üç kuruluştan ikisi
Radikal’e kredi vermekten neden vazgeçtiklerini anlatı.
Alman Euler Hermes Kreditversicherung yetkililerinin açıklaması
şöyle: “Üç kredi kuruluşunun, sözleşmelerin iptali kararını alması
süren çevresel sorunların, sözleşmede şart koşulan süre içerisinde
çözülememesinin sonucudur. Proje sahibinin (DSİ) barajın inşasından önce çevre,
kültürel miras ve yeniden iskân konularındaki tüm gerekli meseleleri ele almak
üzere süreyi uzatmayı açıkça istememesi sonucunda, projenin tarafları açısından,
sözleşmedeki taahhütümüzü iptal etmek dışında seçenek kalmamıştı.”
Avusturyalı Oesterreichische Kontrollbank ise bu konuda
Dünya Bankası ve Dünya Barajlar Komisyonu’nun
150 kriter belirlediğini hatırlattıktan sonra şu bilgiyi verdi:
“Bazı önemli ilerlemeler olmasına rağmen, kredi şartı olarak belirlenen
çevresel, kültürel miras ve yeniden yerleşimle ilgili koşullar belirlenen sürede
bitirileyemeyecektir.”
|
